Dù vẫn còn là một trong những nước bị cô lập với thế giới bên ngoài, song kể từ khi ông Kim Jong-un lên cầm quyền cách đây hơn một năm, không thể bỏ qua những chuyển động tích cực của CHDCND Triều Tiên.
Nhờ lợi thế từng du học ở Thụy Sĩ và lãnh đạo đất nước khi chưa đầy 30 tuổi, ông Kim Jong-un đã phần nào đưa ra được những khái niệm khá tiến bộ về giai đoạn phát triển mới của Triều Tiên. Ngay cả việc đọc thông điệp đầu năm 2013 cũng có yếu tố mới vì ông đọc trực tiếp trên tuyền hình chứ không đăng trên các báo như đa số các thông điệp đầu năm của cha ông, nhà lãnh đạo Kim Jong-il.
Thông qua thông điệp này, cũng như trong nhiều lần xuất hiện cùng với đệ nhất phu nhân, ông Kim Jong-un hẳn muốn tăng thêm sự gần gũi với dân. Ông cũng kêu gọi một cuộc cách mạng để đẩy mạnh sản xuất và hiện đại hóa các nhà máy cũng như giải quyết vấn đề thiếu lương thực triền miên. Một điểm mới nữa là nhà lãnh đạo Kim Jong-un nhấn mạnh đến khoa học và kỹ thuật, xem đây là hai lĩnh vực giúp xây dựng đất nước lớn mạnh và phồn vinh. Ông cũng muốn điện toán hóa các nhà máy cũ và theo xu hướng toàn cầu hóa thông qua việc sử dụng Internet để tiếp thu các công nghệ mới từ nước ngoài.
Tuy nhiên, vấn đề quan trọng nhất hẳn là Bình Nhưỡng phải cải tổ kinh tế và mở cửa với thế giới bên ngoài nếu muốn đưa đất nước tiến lên. Nhà lãnh đạo Kim Jong-un đã có một số chính sách cải cách kinh tế dù còn rất nhỏ. Đó là những biện pháp đổi mới trong nông nghiệp kể từ ngày 28-6-2012, theo đó gia tăng thêm quyền cho nông dân và doanh nghiệp trong lĩnh vực nông nghiệp. Nhưng theo các nhà phân tích, các chính sách cải cách cần phải có nguồn lực từ bên ngoài, nếu không sẽ khó mang lại hiệu quả.
Chính vì thế, trong thông điệp đầu năm, ông Kim Jong-un kêu gọi Hàn Quốc nối lại các nỗ lực hợp tác kinh tế, vốn đã có từ thời kỳ “chính sách ánh dương” của cố Tổng thống Hàn Quốc Kim Dae-jung, trong đó có việc thành lập khu vực hợp tác kinh tế đặc biệt trên biển Hoàng Hải, nơi hai bên từng nhiều lần chạm súng.
Cũng trong một diễn biến được xem có chiều hướng tiếp cận với bên ngoài, những ngày đầu năm 2013, cựu Thống đốc bang Mexico của Mỹ, Bill Richardson và Chủ tịch Tập đoàn Google Eric Schmidt đã tới Triều Tiên. Mục đích chính của chuyến thăm, theo tờ New York Times, là tìm cách để Bình Nhưỡng thả người Mỹ Kenneth Bae, một nhà điều hành du lịch bị Triều Tiên buộc tội có hành động thù địch. Phía Triều Tiên không thả ông Bae nhưng cam kết sẽ đối xử tốt với ông này và sớm đưa ra xét xử. Riêng sự xuất hiện của ông chủ Google cũng cho thấy Triều Tiên không đóng cửa vĩnh viễn với Internet mặc dù tỷ lệ người sử dụng Internet ở nước này còn rất thấp, nếu không muốn nói là “thù địch với Internet”.
Những động thái mới của nhà lãnh đạo Kim Jong-un đang thu hút sự chú ý của thế giới. Vấn đề là tốc độ đổi mới sẽ như thế nào để có thể đạt được mục tiêu như những gì nêu trong thông điệp đầu năm của ông: “Chúng ta hãy mang lại một thay đổi căn bản trong việc xây dựng một nền kinh tế lớn với cùng một tinh thần và khí phách như trong lĩnh vực chinh phục không gian”.
THỤY VŨ
