Hiệp định Giơ-ne-vơ năm 1954, sau bên kia bờ Hiền Lương, cán bộ, đảng viên, quần chúng yêu nước kiên cường chống chọi hệ thống “máy chém” của chính phủ Việt Nam Cộng hòa. Địch ra sức tiêu diệt, càn quét các căn cứ cách mạng miền Nam.
Trước tình thế cấp bách, ngày 18-10-1956, Đại đội 180 (hay Đoàn 180, tiền thân Phòng Bảo vệ 180 - Bộ Tư lệnh Cảnh vệ trực thuộc Bộ Công an ngày nay) ra đời, lãnh sứ mệnh bảo vệ cơ quan đầu não lãnh đạo cách mạng miền Nam. Từ ngày ấy, cán bộ, chiến sĩ Đoàn 180 lặng lẽ chiến đấu, đóng góp máu xương suốt chặng đường bảo vệ đất nước, độc lập dân tộc.
Chiến sĩ Phòng Bảo vệ 180 ra sức rèn luyện võ thuật
Dấu ấn thầm lặng
Trận chiến diệt đồn Mỏ Công (tỉnh Tây Ninh) là một trong những chiến công sáng ngời của cán bộ, chiến sĩ lực lượng cảnh vệ. Đồn Mỏ Công nằm ở vị trí chiến lược nên địch đầu tư xây dựng cực kỳ kiên cố. Bên ngoài đồn có hệ thống ấp chiến lược bao quanh, 20 lớp kẽm gai, bãi mìn, chiến hào dày đặc; pháo, máy bay chi viện bất cứ lúc nào. 100 tên bảo an, gián điệp gian ác trong đồn là nỗi khiếp đảm của dân chúng. Tiếp thu chỉ đạo, Đoàn 180 nhận nhiệm vụ công phá đồn Mỏ Công. Ngày 22-3-1975, đến giờ “G” thì kế hoạch bại lộ. Các mũi tấn công của ta hứng chịu “mưa” pháo từ trong đồn dội ra. Duy nhất mũi C2 có khả năng tiếp cận sát đồn. Ban chỉ huy mặt trận quyết định cho C2 tiếp tục tiến lên. Địch quyết liệt chống trả. Tổ bộc phá của C2 thương vong nặng. Dẫn đầu một mũi xung kích, chỉ huy Phạm Thành Lượng dẫn tổ áp sát đồn. Quyết không để chiến hào và bức tường cao 2m cản trở, Lượng và đồng đội táo bạo sử dụng bộc phá cự ly gần. Phạm Thành Lượng một mình mang theo quả bộc phá vượt chiến hào, leo rồi móc bộc phá lên tường. Anh rút nụ xòe. Bộc phá nổ tung tường thành, cũng tung người anh lên không trung. Bị thương nặng khi tiếp đất, người chỉ huy gan dạ tiếp tục hạ gục hai tên địch. Nhờ hành động dũng cảm của anh mà đơn vị chiếm gọn lô cốt đầu trong 4 phút. Các mũi xung kích khác tiến vào, phối hợp diệt địch. Bốn lần bị thương nặng nhưng Phạm Thành Lượng một tấc không rời trận địa. Lúc hy sinh, anh vẫn trong tư thế tiến công. Năm 1976, liệt sĩ Phạm Thành Lượng được Nhà nước truy tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân.
Trong kháng chiến chống Mỹ, Đoàn 180 chủ động tổ chức, tham gia chiến đấu hơn 400 trận đánh; tiêu diệt và làm bị thương hơn 4.700 tên địch; bắn rơi 30 máy bay, phá hủy 76 xe tăng; thu giữ nhiều vũ khí, tài liệu. Đơn vị bảo vệ an toàn 33 lần cấp ủy di chuyển căn cứ; 1.277 lần các đồng chí lãnh đạo đi công tác; đưa đón 590 lần các đồng chí lãnh đạo Trung ương Cục miền Nam và khách đến cơ quan “R” làm việc. Như anh Phạm Thành Lượng, hơn 500 tấm gương cán bộ, chiến sĩ Đoàn 180 hiên ngang ngã xuống, thầm lặng ghi dấu ấn vào thắng lợi vẻ vang của dân tộc. Nhân dân khắc tên các anh trong bảng vàng chiến công Đoàn 180 oai hùng.
Tinh nhuệ, chuyên nghiệp
Sau ngày đất nước thống nhất, đứng trước âm mưu phá hoại của các thế lực thù địch, 280 cán bộ, chiến sĩ thuộc Phòng Bảo vệ 180 luôn luôn theo sát chỉ đạo, phối hợp nhuần nhuyễn với những cơ quan khác, thực hiện các biện pháp nghiệp vụ không rầm rộ nhưng mang tính chuyên nghiệp cao. Thượng tá Đỗ Xuân Mai, Trưởng phòng Bảo vệ 180, nói: “Trong thời chiến hay trong thời bình, người lính cảnh vệ đều phấn đấu hết mình để bắn súng giỏi, võ thuật giỏi, bơi lội giỏi như Chủ tịch Hồ Chí Minh răn dạy. Từ đấy, đơn vị hoàn thành tốt tất cả nhiệm vụ do nhân dân, Đảng và Nhà nước giao phó”. Từ năm 2011 đến nay, Phòng Bảo vệ 180 bảo vệ an toàn hơn 2.000 hoạt động của lãnh đạo các cấp; trong đó có 379 hoạt động của lãnh đạo chủ chốt, 232 đoàn khách quốc tế và 48 đoàn khách là nguyên thủ quốc gia.
Chiến công được nhắc đến nhiều nhất là chuyến thăm và làm việc tại TPHCM của Tổng thống Mỹ Barack Obama. Là một trong những đơn vị giữ vai trò nòng cốt, Phòng Bảo vệ 180 tích cực phối hợp với các đơn vị quân đội, công an khác triển khai lực lượng, phương tiện bảo vệ mọi địa điểm Tổng thống Obama lui tới. Trước khi đón đoàn, chó nghiệp vụ, máy soi cùng nhiều phương tiện kỹ thuật hiện đại được bố trí, lắp đặt trước tất cả cửa ra vào tại các địa điểm. An toàn cháy nổ, chất độc, chất phóng xạ; toàn bộ người, phương tiện ra vào khu vực bảo vệ phải qua tầng kiểm soát an ninh chặt chẽ. Tất cả các điểm bảo vệ an ninh đều có lực lượng cảnh vệ với đội hình bố trí khoa học, dày đặc. Trước, sau, xung quanh mỗi bước chân Tổng thống Obama đều xuất hiện bóng dáng chiến sĩ cảnh vệ Phòng Bảo vệ 180 thoắt ẩn, thoắt hiện; sẵn sàng ứng phó mọi tình huống, thậm chí không tiếc hy sinh bản thân trong trường hợp xấu nhất. Hay gần đây nhất là chuyến thăm của Tổng thống Cộng hòa Pháp Francois Hollande. Ít ai tường tận đằng sau hình ảnh ngài Tổng thống khoan thai, nhẹ nhàng bước vào quán ăn nhỏ ở TPHCM dùng bữa tối là những phương án bảo vệ nghiêm ngặt, gắt gao, là những phút giây tập trung, căng thẳng của lực lượng cảnh vệ, an ninh. Nhờ cách làm việc chuyên nghiệp, sự phối hợp chặt chẽ như vậy, những chuyến thăm đã kết thúc tốt đẹp, để lại ấn tượng đẹp trong lòng bạn bè quốc tế.
HUỲNH NHÌ - KỲ LÂM