Mới đây Bộ Giáo dục Trung Quốc quyết định tăng học bổng sinh viên quốc tế trong năm học tới. Cụ thể, trong hai năm 2012 và 2013, Trung Quốc sẽ dành ít nhất 1,5 tỷ NDT (238 triệu USD) để trao học bổng toàn phần và bán phần cho sinh viên và các nhà học giả nước ngoài. Tính trung bình, mỗi suất học bổng sẽ có giá trị 60.000 NDT (khoảng 198 triệu đồng), tăng 10.000 NDT so với mức hiện nay.
Những sinh viên giành học bổng toàn phần được miễn học phí, chi phí nhà ở và tiền mua tài liệu, đồng thời được trợ cấp sinh hoạt phí, khám chữa bệnh miễn phí. Việc tăng học bổng đối với sinh viên nước ngoài là một bước nhỏ trong kế hoạch lớn của Trung Quốc nhằm phát triển ngành giáo dục quốc gia. Trước đó, vào năm 2010, Bộ Giáo dục Trung Quốc công bố kế hoạch 10 năm, đặt mục tiêu thu hút hơn 500.000 sinh viên nước ngoài vào năm 2020.
Nhiều năm qua, Bộ Giáo dục Trung Quốc đã có nhiều kế hoạch nâng cao chất lượng giáo dục, có nhiều chính sách ưu đãi sinh viên nước ngoài. Các kế hoạch này bước đầu đã phát huy hiệu quả. Năm nay, các trường Trung Quốc đều có vị trí cao hơn so với thứ hạng trong các bảng xếp hạng giáo dục toàn cầu so các năm trước. Đại học Bắc Kinh leo lên vị trí thứ 38, trong khi Đại học Thanh Hoa từ vị trí thứ 35 năm trước lên vị trí thứ 30.
Trong những năm gần đây, số sinh viên quốc tế học tập tại Trung Quốc tăng đáng kể, do nền kinh tế Trung Quốc đã vươn lên đứng hàng thứ hai trên thế giới, cùng sự cải thiện trong hệ thống hành chính, cũng như chất lượng giáo dục ngày càng tốt hơn. Chỉ tính riêng trong năm 2011, số sinh viên nước ngoài du học tại Trung Quốc đã tăng 10%, đạt con số 266.924 người. Trong năm ngoái, có 25.687 sinh viên nước ngoài học tại Trung Quốc theo chương trình Học bổng Chính phủ Trung Quốc, tăng 14,7% so với năm 2010.
Chưa có con số thống kê chính thức nào về khoản lợi nhuận từ các du học sinh mang lại nhưng chắc chắn con số này không hề nhỏ. Quả thật, không hề phóng đại khi nói rằng du học đã trở thành một ngành công nghiệp không khói toàn cầu, mang lại lợi nhuận lớn cho nhiều quốc gia.
Vì thế, Trung Quốc và nhiều quốc gia khác đang dốc sức chạy đua giành sinh viên nước ngoài. Chính phủ Trung Quốc đã dùng khoản lợi nhuận trên để tái đầu tư nâng cấp giáo dục, một phần muốn thu hút sinh viên nước ngoài, một phần muốn bù vào khoản thất thu đồng nội tệ khi ngày càng đông số học sinh, sinh viên ở đại lục muốn du học nước ngoài.
Không chỉ đặt trọng tâm dòng ngoại tệ từ sinh viên nước ngoài, chính sách thu hút sinh viên nước ngoài còn nhằm tăng sức mạnh mềm của quốc gia này, đồng thời xây dựng hình ảnh mới của Trung Quốc. Bên cạnh đó, nguồn chất xám của sinh viên nước ngoài sẽ góp phần phát triển kinh tế - xã hội Trung Quốc. Đó là con đường mà Mỹ và một số cường quốc khác đã làm trong những thập niên trước đây.
Minh Phương