TPHCM hiện có khoảng 200 chung cư cũ, phần lớn được xây dựng từ giữa những năm 1960. Nhiều chung cư đã bị xuống cấp nghiêm trọng, có nguy cơ sập bất cứ lúc nào nên cần phải di dời khẩn cấp như chung cư Cô Giang quận 1, chung cư lô 4, lô 6 Thanh Đa quận Bình Thạnh…
Theo kế hoạch, trong thời gian tới, TP sẽ di dời, tháo dỡ khoảng 70 chung cư cũ với hơn 7.249 hộ dân đang sinh sống và sửa chữa 3 lô chung cư cũ với quy mô 10.000m² sàn. Đồng thời, TP sẽ khởi công xây dựng mới thay thế 61 lô chung cư cũ với quy mô khoảng 9.870 căn hộ, tương đương 901.696m² sàn. Tuy nhiên, tiến độ xây dựng mới các chung cư cũ hư hỏng nặng trên địa bàn TP vẫn còn rất chậm, chưa đáp ứng yêu cầu công tác chỉnh trang đô thị của TP và nhu cầu, nguyện vọng của người dân đang cư ngụ trong các chung cư này. Mặt khác, các doanh nghiệp, các nhà đầu tư chưa mặn mà để tham gia công tác cải tạo, nâng cấp, xây dựng lại các chung cư, mà nguyên nhân chủ yếu là chưa có chính sách, cơ chế phù hợp với yêu cầu của người dân và doanh nghiệp. Chính vì thế, nhiều ý kiến cho rằng, việc thực hiện phương thức xã hội hóa, thu hút nhiều nguồn lực của các thành phần kinh tế trong nước và ngoài nước, của cộng đồng chủ sở hữu chung cư thì mới có thể thực hiện nhanh và hiệu quả công tác phá dỡ, xây dựng lại các chung cư bị hư hỏng nặng, nguy hiểm, có nguy cơ sụp đổ, góp phần chỉnh trang đô thị.
Hiện nay, các cơ quan chức năng đang xây dựng dự thảo Nghị định cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư, trong đó đưa ra nhiều chính sách, cơ chế hợp lý và khả thi hơn nhằm thu hút nguồn lực, đẩy nhanh việc cải tạo chung cư cũ trên địa bàn TP. Tuy nhiên, theo ý kiến của các doanh nghiệp, nếu chỉ cho phép xây dựng lại chung cư mới với chỉ tiêu quy hoạch giống như chung cư cũ thì không khả thi, vì sẽ không có nhà đầu tư nào mặn mà để tham gia thực hiện. Do vậy, để đảm bảo tính khả thi và phù hợp với yêu cầu của tình hình thực tiễn đang rất cấp bách, Hiệp hội Bất động sản TPHCM (HoREA) đã góp ý hoàn chỉnh dự thảo trên theo hướng cho phép chủ đầu tư dự án xây dựng lại nhà chung cư được phép điều chỉnh tăng hệ số sử dụng đất, quy mô dân số tối thiểu gấp 3 lần hệ số sử dụng đất, quy mô dân số theo quy hoạch cũ của khu vực dự án; không hạn chế chiều cao công trình nếu quy hoạch của dự án cho phép. Lý giải đề xuất này, Chủ tịch HoREA Lê Hoàng Châu cho rằng, cần thiết phải điều chỉnh đồng bộ với việc tăng chỉ tiêu quy hoạch về quy mô dân số của khu vực dự án thì mới đảm bảo tính khả thi, nhằm trước hết phục vụ nhu cầu của các hộ dân trong các chung cư bị hư hỏng nặng, hoặc nguy hiểm; cùng với đó là đảm bảo được hiệu quả khai thác, kinh doanh của nhà đầu tư mới thu hút được nguồn lực tham gia. Theo HoREA, quy định này sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho công tác đẩy mạnh xã hội hóa cải tạo, xây dựng lại các chung cư cũ theo các chương trình chỉnh trang, phát triển đô thị của các địa phương.
MINH HUY