Dù đã qua 3 năm nhưng số nhà thuốc được cấp giấy chứng nhận “Thực hành tốt nhà thuốc bán lẻ” (GPP) vẫn quá khiêm tốn. Mặc dù rất nỗ lực nhưng với 3.667 nhà thuốc, TPHCM mới cấp được 1.500 giấy chứng nhận (khoảng 30%). Ở các tỉnh càng ít ỏi hơn, trung bình chỉ đạt 20%-25%. Sự bất cập về nhận thức, thói quen và vì lợi nhuận khiến lộ trình GPP bị… cản.
Thời gian qua, dù Sở Y tế TPHCM đã tuyên truyền, vận động, nhưng vẫn mới chỉ 1.500/3.667 nhà thuốc thực hiện GPP. Song, nói như PGS-TS Phạm Khánh Phong Lan, Phó Giám đốc Sở Y tế TPHCM, đó là một kết quả đầy nỗ lực trước sự e dè, không muốn thay đổi thói quen kinh doanh của đa phần chủ nhà thuốc.
Theo quy định về tiêu chuẩn GPP, mỗi nhà thuốc phải có máy lạnh luôn dưới 29oC, các mặt hàng thuốc được sắp xếp theo từng khu vực riêng biệt. Điều quan trọng hơn, mọi nguồn thuốc mua-bán của nhà thuốc phải có hóa đơn chứng từ rõ ràng. Với những quy định này, nhiều nhà thuốc nhỏ lẻ hiện không muốn thực hiện. Chủ một nhà thuốc thừa nhận: “Muốn thuốc gì ra chợ sỉ dược phẩm quận 10 mua về bán, chẳng cần hóa đơn. Chúng tôi phải thuê mặt bằng nên gắn máy lạnh, kệ này nọ thì chủ nhà không cho”. Một chủ nhà thuốc ở quận Thủ Đức thổ lộ: “Nhà thuốc nhỏ, chỉ bán lai rai cho bệnh nhân trong khu vực. Chỉ cần một dược sĩ trung học là đủ, nhưng GPP đòi phải có 2 người. Tiền đâu trả lương? Đó là tâm lý, thói quen chung của nhiều nhà thuốc nhỏ lẻ hiện nay bởi nếu làm GPP thì đầu tư thêm tiền, thêm người nhưng lợi nhuận không tăng lên.
Dù không ít nhà thuốc chưa mặn mà với GPP nhưng vì mục tiêu an toàn cho người bệnh, Bộ Y tế yêu cầu đến 31-12-2010 tất cả nhà thuốc bán lẻ phải đạt GPP. Tuy nhiên, thời hạn đã hết nhưng phần lớn nhà thuốc chưa thực hiện. Thứ trưởng Bộ Y tế Cao Minh Quang cho biết, nhà thuốc chưa đạt GPP sẽ bị thu hẹp phạm vi kinh doanh, chỉ còn được bán thuốc không kê đơn. Sau 3 tháng, tức cuối tháng 3-2011, nếu không làm GPP sẽ buộc ngưng hoạt động. Như vậy, một tối hậu thư đã được đưa ra và sẽ có hiệu lực thi hành. “Đây là biện pháp mạnh để tiến tới chuẩn hóa hệ thống bán lẻ thuốc”, ông Quang nói.
|
Thứ trưởng Cao Minh Quang cũng khẳng định GPP là hướng tới con người. Do đó, ông Quang đề nghị TPHCM xem triển khai GPP là trọng tâm công tác dược năm 2011. Tuy nhiên, ông cũng yêu cầu việc triển khai phải minh bạch, rõ ràng và thuận tiện cho người dân.
Tuy nhiên, vấn đề nghi ngại là nhà thuốc được cấp GPP rồi có hoạt động… đúng chuẩn hay không? Theo PGS Phong Lan, việc tăng cường hậu kiểm là điểm cốt lỗi để duy trì hoạt động đúng nguyên tắc, tiêu chuẩn GPP. Bà cho biết đã xây dựng một quy trình hậu kiểm và thường xuyên thanh kiểm tra. “Nếu chưa đạt GPP mà vi phạm thì còn nhắc nhở, nhưng đạt GPP rồi mà vi phạm sẽ bị xử lý nặng”, PGS Phong Lan nói. Về vấn đề này, Phó Chủ tịch UBND TPHCM Hứa Ngọc Thuận yêu cầu Sở Y tế TPHCM đẩy mạnh thanh kiểm tra cả nhà thuốc chưa đạt GPP lẫn đã đạt GPP, tập trung tuyên truyền hướng dẫn cho người dân về lợi ích của GPP… “Trong năm 2011, TPHCM sẽ xóa trắng nhà thuốc chưa đạt GPP. Đó là yêu cầu để hạn chế tối đa tình trạng mua bán thuốc bừa bãi, lạm dụng thuốc như hiện nay”, đồng chí Hứa Ngọc Thuận chỉ đạo
TƯỜNG LÂM
