Giờ đây, việc ca sĩ - nghệ sĩ “bay” show nước ngoài hay nghệ sĩ hải ngoại về Việt Nam biểu diễn đã trở nên hết sức bình thường. Tuy nhiên, vấn đề đáng quan tâm là việc nghệ sĩ Việt Nam sẽ chọn biểu diễn trên sân khấu nào tại hải ngoại, cách diễn ra sao để thể hiện trách nhiệm với đất nước. Và ngược lại, nghệ sĩ hải ngoại đã được phép về hát trên quê hương, cũng nên có thái độ đúng đắn đối với tình cảm khán giả quê nhà.
Trốn ra nước ngoài biểu diễn
Việc một loạt người mẫu tên tuổi như: Hoa hậu Thùy Dung, Trương Chi Trúc Diễm, Chung Thục Quyên, Hoàng Thùy, Thùy Trang, Trà My, Kim Cương, Như Thảo, Phạm Anh Thư, Diệu Huyền… cùng nhà thiết kế Việt Hùng và ca sĩ Quang Dũng có mặt trong chương trình Paris By Night số 106, đã khiến không ít khán giả trong nước và các cơ quan quản lý văn hóa ngỡ ngàng. Theo tìm hiểu được biết, tất cả những người mẫu, ca sĩ này khi ra nước ngoài biểu diễn đều không xin phép cơ quan quản lý văn hóa.
Quy chế trước đây đã quy định rõ: nghệ sĩ, ca sĩ ra nước ngoài thăm thân nhân nhưng có biểu diễn phải báo với Tổng Lãnh sự quán Việt Nam tại nước sở tại. Sau đó khi về nước, trong 10 ngày phải báo với cơ quan quản lý văn hóa. Trong Nghị định 79/2012-NĐCP mới đây cũng đã quy định: các cá nhân, tổ chức khi ra nước ngoài biểu diễn, nếu trực thuộc Trung ương sẽ phải xin phép Bộ VH-TT-DL; nếu thuộc địa phương, phải xin phép UBND cấp tỉnh, thành phố thuộc địa phương đó. Như vậy chiếu theo các quy định hiện hành của nhà nước, có thể nói, việc nhà thiết kế Việt Hùng, ca sĩ Quang Dũng và các người mẫu nêu ở trên là “trốn” đi biểu diễn ở hải ngoại.
Trước đây, Quang Dũng cùng một số ca sĩ, nghệ sĩ đã bị cơ quan quản lý văn hóa phạt vi phạm hành chính về việc tham gia biểu diễn cho Thúy Nga Paris mà không xin phép. Các người mẫu, ca sĩ, nghệ sĩ khi tham gia Thúy Nga Paris biết rõ, trước sau gì chương trình này cũng sẽ “tuồn” vào Việt Nam qua đường băng đĩa lậu; đồng nghĩa với việc cơ quan chức năng rồi sẽ biết sự tham gia trình diễn của họ. Vậy nên, biết sai nhưng vẫn cứ làm! Ông Võ Trọng Nam, Phó Giám đốc Sở VH-TT-DL cho biết: “Rõ ràng các người mẫu, ca sĩ, nghệ sĩ Việt Nam tham gia chương trình Thúy Nga Paris 106 là vi phạm thủ tục xin phép khi ra nước ngoài biểu diễn. Chúng tôi sẽ căn cứ vào quy định xử phạt hành chính mà xử phạt”.
Về nước biểu diễn rồi quay lưng
Trong chương trình mới nhất của Asia (vừa phát hành) - một chương trình nói xấu, bôi nhọ và kích động chống đối nhà nước Việt Nam, có mặt 7 ca sĩ, nghệ sĩ đã được phép về Việt Nam biểu diễn thời gian qua, gồm: Thanh Tuyền, Tuấn Vũ, Diệp Thanh Thanh, Gia Huy, Mạnh Đình, Quang Minh, Hồng Đào. Theo ông Trọng Nam, Phó Giám đốc Sở VH-TT-DL TPHCM: “Đây là việc rất đáng tiếc. Các cơ quan quản lý nhà nước tạo điều kiện cho họ hoạt động nghệ thuật, tham gia vào các chương trình văn nghệ trong nước; nhưng đồng thời khi quay về nơi sinh sống, họ vẫn tham gia vào những chương trình có mục đích nói xấu nhà nước Việt Nam. Sở VH-TT-DL TPHCM sẽ có văn bản gửi Cục Nghệ thuật biểu diễn, Bộ VH-TT-DL và nói rõ quan điểm sẽ từ chối tiếp nhận những nghệ sĩ này trong thời gian tới”. Cục trưởng Cục Nghệ thuật biểu diễn Nguyễn Đăng Chương khẳng định: “Cục kiên quyết không cấp phép trở lại cho các nghệ sĩ này”.
Khẳng định quan điểm, chính sách của cơ quan quản lý văn hóa về vấn đề này, Thứ trưởng Bộ VH-TT-DL Vương Duy Biên, nhấn mạnh: “Thực hiện chính sách đại đoàn kết, tạo điều kiện để mọi người Việt Nam sinh sống trên thế giới hướng về Tổ quốc. Nhưng cũng không để chính sách bị ảnh hưởng, bị lợi dụng. Nếu nghệ sĩ đã được về biểu diễn trên quê hương, nhưng lại quay ra tham gia vào những chương trình tuyên truyền, đi ngược lại lợi ích dân tộc, Bộ VH-TT-DL sẽ kiên quyết không tái cấp phép. Riêng nghệ sĩ trong nước ra nước ngoài biểu diễn không xin phép là sai nguyên tắc. Nghệ sĩ có thể phục vụ đồng bào trong và ngoài nước, với các chương trình chân chính, lành mạnh đều nhận được sự ủng hộ từ cơ quan quản lý văn hóa. Nhưng sai về thủ tục, nguyên tắc, vẫn phải bị xử lý”.
Thời gian qua, mức phạt và xử lý các nghệ sĩ, ca sĩ vi phạm vẫn còn nhẹ. Nhiều ý kiến cho rằng, phải tăng mức phạt, kèm biện pháp chế tài nghiêm khắc bằng cách cấm diễn trong một thời gian nhất định tùy mức độ vi phạm. Có như thế mới mong “đánh thức” được ý thức và nâng cao tinh thần trách nhiệm của một số nghệ sĩ tùy tiện trong hoạt động nghệ thuật.
Như Hoa