Theo hãng tin AP, ngày 13-1, quân đội Pháp tiếp tục không kích vào những khu vực phiến quân tại Mali đang chiếm giữ. Lúc này, các quốc gia ở Tây Phi đang tăng tốc triển khai quân đến đất nước này, nhằm ngăn chặn nguy cơ lực lượng phiến quân bắt tay với những nhóm Hồi giáo cực đoan có liên hệ với Al Qaeda để mở rộng các căn cứ khủng bố tại châu Phi.
Quân đội của chính phủ tạm quyền Mali tham gia chiến đấu cùng quân đội nước ngoài.
Bước đầu thành công
Theo khuôn khổ một nghị quyết do HĐBA LHQ thông qua cho phép can thiệp quân sự để ổn định tình hình chính trị tại Mali và sự kêu gọi giúp đỡ của chính phủ tạm quyền Mali, Pháp đã tiến hành đợt can thiệp quân sự đầu tiên vào quốc gia này. Trong đợt không kích ngày 12-1, quân đội Pháp đã đẩy lùi những phần tử chủ chiến Hồi giáo chiếm đóng Konna, thị trấn chính tại miền Bắc, tiêu diệt 100 phiến quân. Anh là quốc gia châu Âu đầu tiên tuyên bố ủng hộ Pháp tham gia chiến dịch quân sự can thiệp vào Mali.
London tuyên bố sẽ tham gia chiến dịch hậu cần bằng việc cung cấp thêm những máy bay chiến đấu. Người đứng đầu chính sách đối ngoại của Liên minh châu Âu (EU), bà Catherine Ashton tuyên bố EU có kế hoạch gửi 200 quân đến chi viện cho cuộc chiến tại Mali.
Trong khi đó, Lầu Năm Góc cũng tuyên bố đang cân nhắc việc chia sẻ thông tin tình báo về phiến quân Mali với Pháp, cũng như hỗ trợ hậu cần. Cộng đồng kinh tế các nước Tây Phi (ECOWAS) cho phép điều động ngay lập tức binh sĩ châu Phi đến Mali. Burkina Faso và Niger, mỗi nước loan báo đóng góp 500 binh sĩ cho các hoạt động tại Mali bắt đầu từ ngày 14-1.
Những đợt không kích của Pháp đã khiến nhóm Hồi giáo cực đoan Ansar Dine, được cho là có mối quan hệ với các lực lượng ủng hộ Al Qaeda, tức giận. Nhóm Ansar Dine tuyên bố sẽ mở những đợt tấn công nhằm vào công dân Pháp. Lời đe dọa này khiến Chính phủ Pháp phải thắt chặt an ninh tại những tòa nhà công cộng và hệ thống giao thông trong nước.
Sau khi lệnh của Tổng thống Hollande được đưa ra, hệ thống cảnh báo chống khủng bố của Pháp, gọi là “Vigipirate” lập tức được triển khai, với mức báo động đỏ, mức cao thứ hai nhằm chuẩn bị đối phó với các cuộc tấn công khủng bố. Cơ quan ngoại giao Pháp tại Mali yêu cầu 6.000 cư dân nước này rời khỏi Mali để đảm bảo an toàn.
Một Afghanistan ở châu Phi?
Theo hãng tin AFP, các nước ráo riết tăng cường chiến dịch quân sự tại Mali là do lo ngại về một kịch bản Afghanistan thứ hai xảy ra tại châu Phi, vì xu hướng chiến lược chủ đạo trong vùng đã bị thay đổi sau sự ra đi của Tổng thống Toure. Mali từng được coi là một trong những quốc gia ổn định nhất ở Tây Phi, nhưng nay lại là nước đầu tiên chịu ảnh hưởng từ cuộc khủng hoảng ở Libya.
Vì vậy, nhiều nhà phân tích lo ngại cuộc nổi dậy lật đổ chính phủ Mali từ những người Tuareg có thể sẽ lan sang các nước thuộc khu vực Tây Phi rộng lớn, nơi tập trung cộng đồng người Tuareg. Theo nhà phân tích Fouad Harit, khu vực Tây Phi vốn là điểm yếu của châu Phi từ nhiều năm qua. Khu vực này đã bị biến thành thành trì và hậu cứ của Al-Qaeda tại Bắc Phi, đồng thời cũng là cứ địa của các nhóm buôn lậu và tổ chức tội phạm lớn. Cuộc nội chiến ở Mali sẽ châm ngòi cho một cuộc xung đột trong toàn vùng và gây ra thảm họa lương thực trầm trọng tại đây.
Những tổ chức có liên hệ đến Al-Qaeda kiểm soát miền Bắc Mali sau khi các binh sĩ nổi loạn lật đổ Tổng thống được bầu vào tháng 3-2012. Tình trạng rối ren đã tạo điều kiện cho lực lượng phiến quân người Tuareg mở rộng kiểm soát các tỉnh sa mạc rộng lớn ở miền Bắc, đồng thời tuyên bố ly khai và lập ra “Nhà nước Azawad” áp dụng luật Hồi giáo Sharia hà khắc.
Thanh Hằng (tổng hợp)
