Theo quy định của pháp luật, chỉ những cá nhân và tổ chức có quyền sử dụng (QSD) đất, hoặc đứng tên sở hữu tài sản gắn liền với đất mới được nhận tiền bồi thường khi Nhà nước có quyết định thu hồi giao đất thực hiện các dự án. Thế nhưng, trong trường hợp khiếu nại của ông Phạm Văn Mỹ, ngụ phường Tân Chánh Hiệp (quận 12, TPHCM) lại hoàn toàn khác – bởi có nhiều tình tiết không bình thường liên quan đến một người không có đất, nhưng vẫn được nhận 697 triệu đồng tiền bồi thường trong Dự án Khu nhà ở Thới An 3, 4…
Một khu đất chuyển nhượng cho 3 người
Theo tài liệu, khu đất nông nghiệp có diện tích 3.222m², thửa 143, 144, 273 tờ bản đồ số 7 phường Thới An thuộc QSD của ông Phan Văn Quẹo và bà Nguyễn Thị Nuôi, đã được UBND quận 12 cấp Giấy chứng nhận số 00909 ngày 30-10-1998 (sổ đỏ). Ngày 6-6-1999, ông Quẹo và bà Nuôi ký hợp đồng chuyển nhượng khu đất trên cho ông Nguyễn Hoàn với giá 130 triệu đồng. Ông Hoàn mới trả cho ông Quẹo 41 triệu đồng thì xảy ra mâu thuẫn về thủ tục chuyển QSD đất. Sau đó, ông Hoàn và ông Quẹo đạt được thỏa thuận để bà Nguyễn Thị Kim Loan ký hợp đồng chuyển nhượng QSD khu đất này.
Ngày 20-9-1999, ông Quẹo và bà Nuôi ký giấy tay chuyển nhượng cho bà Loan cũng với giá 130 triệu đồng. Bà Loan đưa trước cho ông Quẹo 40 triệu đồng. Sau đó, ông Quẹo lật lọng không công nhận thỏa thuận chuyển nhượng trên và cho rằng 40 triệu đồng bà Loan đưa là tiền vay nợ. Ông Quẹo đã không trả lại tiền cho bà Loan và ông Hoàn theo hợp đồng chuyển nhượng đã ký.
Cùng thời điểm này, ông Quẹo và bà Nuôi lại ký hợp đồng chuyển nhượng QSD khu đất trên cho bà Nguyễn Thị Tâm (vợ ông Phạm Văn Mỹ) với giá 210 triệu đồng. Sau khi nhận đủ tiền, ông Quẹo giao sổ đỏ cho bà Tâm giữ. Tuy nhiên, hợp đồng chuyển nhượng QSD khu đất đã không qua công chứng và chưa hoàn thành thủ tục trước bạ theo quy định.
Trong khi đó, các tranh chấp giữa ông Quẹo, bà Nuôi với ông Hoàn và bà Loan qua các hợp đồng chuyển nhượng trước không được giải quyết, dẫn đến các bên khởi kiện nhau ra tòa. Tại bản án dân sự phúc thẩm số 2161/DSPT ngày 28-9-2004, TAND TPHCM tuyên hủy và vô hiệu hợp đồng chuyển nhượng QSD đất mà ông Quẹo, bà Nuôi ký với ông Hoàn và bà Loan; buộc ông Quẹo phải trả cho ông Hoàn 41 triệu đồng và bà Loan 40 triệu đồng, đồng thời bồi thường thiệt hại cho các cá nhân trên là 330.350.000 đồng. Ông Hoàn sau đó đã ủy quyền cho bà Loan nhận toàn bộ số tiền trên.
Bồi thường cho người không có đất!
Mặc dù bản án dân sự phúc thẩm số 2161 có hiệu lực thi hành từ năm 2004, nhưng đến cuối năm 2007 ông Quẹo mới chịu trả tiền cho bà Loan thông qua biên bản thỏa thuận thi hành án (THA) lập ngày 28-12-2007, dưới sự chứng kiến của chấp hành viên THA Dân sự quận 12. Theo đó, ông Quẹo tự nguyện giao 1.700m² trong khu đất 3.222m² cho bà Loan, tương đương số tiền 629 triệu đồng. Trừ các khoản nợ và án phí theo phán quyết của tòa án, bà Loan bù cho ông Quẹo 78 triệu đồng.
Ngay khi thỏa thuận được thực hiện, ông Quẹo lại làm đơn cớ mất sổ đỏ nhằm trì hoãn thực hiện thủ tục chuyển QSD đất cho bà Loan. Ông Quẹo còn làm đơn đề nghị Công ty Đầu tư phát triển nhà Phú Nhuận (chủ đầu tư dự án, nay là Công ty TNHH MTV Xây dựng và Kinh doanh nhà Phú Nhuận – Công ty Phú Nhuận) chi trả tiền bồi thường của toàn bộ khu đất mà ông đang đứng tên trong sổ đỏ. Trong đơn, ông Quẹo cam kết: “Sổ đỏ diện tích 3.222m² tôi chưa bán, sang tên cho ai”.
Sự việc trên đã bị vợ chồng ông Mỹ, bà Tâm – người giữ sổ đỏ từ năm 2001 phát hiện và đề nghị các cơ quan chức năng ngăn chặn hành vi gian dối trên của ông Quẹo. Ngày 23-10-2009, ông Quẹo, bà Nuôi buộc phải ký hợp đồng ủy quyền sử dụng khu đất cho ông Mỹ và bà Tâm. Hợp đồng được Phòng Công chứng số 5 công chứng với nội dung ủy quyền: “Bên B (ông Mỹ) được quyền thay mặt bên A (ông Quẹo) ký nhận tiền bồi thường giải tỏa đối với QSD khu đất…”.
Đến đây, sự việc lại diễn ra hoàn toàn khác. Số tiền bồi thường của toàn bộ khu đất thay vì được giữ lại để THA theo văn bản ngăn chặn số 130/THA ngày 18-3-2005 của THA Dân sự quận 12 để thi hành bản án dân sự 2161 ngày 29-9-2004, thì Ban Bồi thường giải phóng mặt bằng quận 12 lại chấp thuận cho Công ty Phú Nhuận được trực tiếp chi trả cho bà Loan. Ngày 17-3-2009, Hợp đồng chuyển nhượng QSD đất số 10/CN giữa bà Loan và Công ty Phú Nhuận được ký với thỏa thuận: bà Nguyễn Thị Kim Loan chuyển nhượng cho ông Trang Thành Sương, đại diện Công ty Phú Nhuận 1.700m² với số tiền là 697 triệu đồng.
Điều đáng nói là trước đó vào ngày 12-3-2009 bà Loan đã nhận được toàn bộ số tiền trên thông qua biên bản chi trả tiền do Công ty Phú Nhuận lập, có chữ ký xác nhận của UBND phường Thới An. Việc chi trả này không có hợp đồng chuyển nhượng và cũng không có bất cứ giấy tờ pháp lý nào liên quan đến khu đất.
Sự việc trên một lần nữa đặt ra cho các cơ quan chức năng một loạt vấn đề phát sinh mới rất khó giải quyết và có khả năng xảy ra tranh chấp kéo dài. Chúng tôi sẽ thông tin tiếp đến bạn đọc vụ việc không bình thường này.
Hoài Nam