Ngày 25-9-2006, Bí thư Thành ủy Thượng Hải, Trần Lương Vũ, 60 tuổi, bị cách chức vì tội tham nhũng, lợi dụng chức vụ để thâm hụt của nguồn quỹ an sinh xã hội của thành phố Thượng Hải.
Sự việc bắt nguồn từ một loạt đơn tố giác được chuyển đến Ủy ban điều tra về tham nhũng của Trung Quốc. Sau hơn 2 tháng điều tra với sự hợp tác của hơn 100 thanh tra đến từ trung ương, vụ tham nhũng của quan tham họ Trần cuối cùng bị đưa ra trước ánh sáng.
Chân dung Trần Lương Vũ
Ông Trần Lương Vũ tại một cuộc họp ở Thượng Hải trước ngưỡng cuộc điều tra đối với ông.
Trần Lương Vũ sinh năm 1946 tại Ninh Ba thuộc tỉnh Chiết Giang ( Trung Quốc). Ông tốt nghiệp khoa kiến trúc Học viện Hậu cần thuộc Quân giải phóng nhân dân và gia nhập Đảng Cộng sản Trung Quốc tháng 4-1980.
Kể từ năm 1985 khi nhậm chức Phó thị trưởng thành phố Thượng Hải, nhờ những cố gắng và nỗ lực trong “công tác phục vụ quần chúng nhân dân”, đến năm 2002 ông nhậm chức Bí thư Thành ủy Thượng Hải và được bầu làm Ủy viên Bộ Chính trị. Trần Lương Vũ cũng đã đóng góp không ít công sức giúp cho sự phát triển kinh tế vượt bậc của Thượng Hải.
Thượng Hải đã trở thành trung tâm tài chính phát triển, đối thủ đáng gờm đối với đặc khu kinh tế Hồng Công.
Khu vực Phố Đông của Thượng Hải được coi là Phố Wall của Trung Quốc. Trong 3 năm nắm quyền, ông Trần đã giúp Thượng Hải tăng trưởng 11,5 %; các công ty lớn như General Motors, Honeywell International đã chuyển trụ sở từ Singapore sang Thượng Hải đầu tư vì nhận thấy tiềm năng kinh tế của thành phố 17,5 triệu người này.
Nhưng hàng loạt cáo buộc về việc lợi dụng chức vụ để bòn rút của công của nguyên bí thư họ Trần đã buộc ông phải sớm rời khỏi chức vụ của mình.
Những vụ bê bối của quan tham
Trong quá trình điều tra, các thanh tra phát hiện những sơ hở trong việc sử dụng Quỹ an sinh xã hội của nguyên Bí thư Thành ủy Thượng Hải Trần Lương Vũ , ông đã thâm hụt số tiền dùng để chi trả cho những khoản lương hưu cũng như quỹ đầu tư cho những công trình nâng cấp cơ sở hạ tầng tại Thượng Hải vào mục đích đầu tư kinh doanh địa ốc.
Theo điều tra ban đầu, Trần đã thâm lạm 1/3 số tiền trong 1,2 tỷ USD của nguồn Quỹ an sinh xã hội của thành phố Thượng Hải; Trần còn bị cáo buộc vì bao che lợi ích cho một số công ty tư nhân, bao che hành vi vi phạm pháp luật của một số tay tài phiệt khét tiếng do có quan hệ mật thiết với chúng.
Dù báo cáo điều tra không nêu rõ những mối quan hệ mờ ám của Bí thư Trần nhưng theo hãng tin Tân Hoa, ông Trần có quan hệ mật thiết với trùm bất động sản Châu Chính Nghị, người đã vay nhiều tỷ nhân dân tệ từ ngân hàng và sở hữu nhiều đất đai tại trung tâm Thượng Hải.
Sau khi Châu bị bắt vào năm 2003, Trần Lương Vũ tiếp tục bao che và gây áp lực buộc tòa án giảm nhẹ tội cho tên này, kết quả là Châu chỉ bị kết tội “báo cáo sai vốn kinh doanh và thao túng giá cổ phiếu”.
Ngoài ra, thêm một số quan hệ mờ ám của ông Trần đang dần được lôi ra ánh sáng kể từ khi cơ quan chức năng biệt phái 100 thanh tra xuống Thượng Hải để điều tra từ tháng 7 vừa qua.
Kết quả là hàng loạt quan chức cao cấp và doanh nhân có ảnh hưởng của thành phố lần lượt rơi vào vòng tù tội hoặc mất chức. Đặc biệt trong số này có Tần Vũ , nguyên là thư ký của Trần Lương Vũ. Tần Vũ bị pháp luật sờ gáy hồi tháng 8 vừa qua do liên quan đến vụ bê bối tiền trợ cấp xã hội và đây được coi như đòn cảnh báo đối với tương lai chính trị của Trần Lương Vũ.
Cuối cùng, “bàn tay cũng không che nổi bầu trời”, sau hơn 2 tháng điều tra Trần Lương Vũ đã phải cúi đầu nhận lệnh bắt giam từ Ủy ban kiểm tra, kỷ luật Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc và đang chờ phán xét của Tòa án sau khi tìm thêm những bằng chứng xác đáng luận tội nguyên Bí thư Thành ủy Thượng Hải họ Trần.
Nguyên Bí thư Thành ủy Thượng Hải Trần Lương Vũ.
Ông Trần Lương Vũ cũng bị cách chức Ủy viên Bộ Chính trị Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc. Vụ bê bối tài chính dẫn đến việc mất chức của Trần Lương Vũ là một trong những sự kiện nghiêm trọng nhất xảy ra ở Thượng Hải kể từ khi bắt đầu cuộc cải cách kinh tế tại Trung Quốc, cách đây 30 năm.
Hiện giờ, chưa có bản báo cáo nào công bố có bao nhiêu nghi phạm tham nhũng trong vụ bê bối tài chính nói trên, bao nhiêu quan chức tại Thượng Hải đang bị điều tra vì dính líu trong vụ này.
Do sự việc đang được Ủy ban kiểm tra, kỷ luật Trung ương tiếp tục điều tra vì các quan chức cấp cao và các doanh nhân có liên quan đều đang trong quá trình thẩm vấn.
Đây được xem là một trong những vụ tham nhũng về kinh tế lớn nhất tại thành phố Thượng Hải, ông Trần cũng là một trong những quan chức cao cấp nhất bị cách chức tại Trung Quốc kể từ năm 2003. Trần Lương Vũ được xem là hiện tượng viên chức “hăng hái” lấy phát triển kinh tế làm phương thức làm giàu cho bản thân.
Quyết tâm trong sạch hóa bộ máy chính quyền
Kể từ ngày 25-9, sau vụ bắt giam Trần Lương Vũ, cảnh sát Trung Quốc đang tăng cường kiểm soát tại các sân bay và hải cảng ở Thượng Hải, nhằm ngăn chặn những quan chức đang bị điều tra tham nhũng tìm cách tẩu thoát.
Các quan chức cao cấp của Thượng Hải được yêu cầu nộp lại hộ chiếu và các giấy thông hành tới Hồng Công và Macau khi cuộc điều tra còn chưa kết thúc. Những quan chức công cán nước ngoài đều phải được sự chấp thuận của Đảng.
Tham nhũng hiện nay đang là thách thức to lớn đối với Chính phủ Trung Quốc nhưng qua việc thẳng tay trừng trị quan tham họ Trần đã tỏ rõ sự quyết tâm trong việc trừng trị thẳng tay “ những con sâu làm rầu nồi canh” , trong sạch hóa bộ máy chính trị của Đảng Cộng sản Trung Quốc.
Đây cũng là kết quả cuộc chiến chống tham nhũng do Chủ tịch Hồ Cẩm Đào khởi xướng, thể theo nguyện vọng của nhân dân mong muốn loại trừ những tên quan tham khỏi bộ máy nhà nước.
Do tiêu chí được nêu rõ trong luật chống tham nhũng của Trung Quốc: “Bất kể là ai, bất kể người đó đang ở cương vị nào, nếu vi phạm điều lệ Đảng và pháp luật nhà nước đều sẽ bị điều tra và trừng trị nghiêm minh”.
THANH HẰNG tổng hợp
