Sững sờ trước vẻ đẹp của hoa đào xóm núi La Dịa (xã Minh Lập, huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên), các nghệ nhân đào Nhật Tân đã chia sẻ cho các hộ dân nơi đây những “bí truyền” về trồng và chăm sóc. Đến nay, vùng đào La Dịa đã có tổng diện tích trên 5ha, cung cấp khoảng 5.000 cành đào đẹp vào mỗi dịp tết.
Khách đến chọn mua đào tại xóm La Dịa.
Nằm ven sông Cầu, xóm núi La Dịa cách thành phố Thái Nguyên khoảng 15km về phía Bắc. Dù đường sá đi lại khá khó khăn, người sành đào vẫn tìm đến vào những ngày áp Tết Nguyên đán để thưởng thức và chọn mua cành đào thật ưng ý.
Ông Nguyễn Văn Lệ, một trong những người trồng đào đầu tiên ở La Dịa cho biết, từ xa xưa, cây đào bản địa ở đây đã đẹp nổi tiếng, cứ vào dịp tết là người quen các nơi lại đến chặt về chơi tết. Vào cuối những năm 90, khi bàn về thay đổi cơ cấu cây trồng, một số người đã nghĩ đến việc trồng đào trên đất đồi tạp. Nhưng cũng phải đến năm 2000, cây đào mới chính thức bén rễ. Những cây giống đầu tiên được mua về từ vùng “đệ nhất danh đào” Nhật Tân đã bám đất phát triển nhanh, hoa tươi thắm, cánh dày, bền.
Các nghệ nhân từ làng đào Nhật Tân khi được mời đến truyền đạt kinh nghiệm về quy trình, kỹ thuật chăm sóc đào đã phải sững sờ trước vẻ đẹp của hoa đào gốc Nhật Tân tại chính xóm núi này. Hoa đào ở đây được các nghệ nhân đánh giá là đẹp nhất so với các vùng đào khác mà họ biết.
Được các nghệ nhân tận tình hướng dẫn cách chăm sóc, tạo dáng cho đào, người dân xóm La Dịa đã tận dụng các mảnh đất xấu, các đồi đất nghèo không hiệu quả với các loại cây rau màu, lương thực để trồng đào. Đến nay, cả xóm La Dịa đã có vùng đào trên 5ha, mỗi năm cung cấp khoảng 5.000 cành và cây đào, nhiều cây trị giá hàng triệu đồng.
Thấy rõ giá trị của cây đào, nhiều hộ dân đã mạnh dạn trồng chuyên canh đào cho thu nhập lớn. Gia đình anh Vi Văn Thép bắt đầu trồng 3 sào (khoảng 1.000m2) đào năm 2006, ngay trong năm đã thu trên 40 triệu đồng, tết năm nay dự kiến tiền bán hoa đào sẽ cao hơn do thị trường khan hiếm đào đẹp. Anh Thép cho biết, do hạn chế về đường giao thông, xe ô tô vào xóm rất khó khăn nên đào chưa bán được với giá tương xứng, tại vườn chỉ khoảng 60-70 ngàn đồng/cành đẹp hoặc 200-300 ngàn đồng/cây. Tết năm ngoái, cây đào đẹp nhất vườn được khách trả giá 4 triệu đồng (cao nhất xóm từ trước tới nay) nhưng rồi không quay lại lấy.
Ông Nguyễn Văn Lệ cho biết, vẻ đẹp của hoa đào La Dịa không chỉ thu hút khách vào dịp đầu xuân mà đã có nhiều người tìm mua cây giống. Ngoài trồng đào tết, mỗi năm các hộ dân La Dịa còn bán hàng vạn đào giống cho các tỉnh bạn với giá 10-15 ngàn đồng/cây, cho thu nhập trên 200 triệu đồng/ha, cao gấp 10 lần làm chè.
Trước sự phát triển nhanh chóng của vùng đào, tự hào với sắc đẹp của đào tại vùng đất nghèo ven sông, từ cuối năm ngoái, người dân xóm La Dịa đã tự tổ chức chợ hoa vào ngày 24 tháng chạp, đây cũng gần như một hội thi đào của 50 hộ dân làm đào tại xóm. Rất tiếc, chợ hoa được tổ chức với quy mô quá nhỏ và thiếu sự quảng bá nên chưa thu hút được nhiều người yêu đào. Tiếc hơn nữa là đào La Dịa vẫn chỉ được bán với giá thấp ngay tại xóm vì người dân chưa được chuẩn bị tâm lý và kỹ năng bán loại hàng hóa rất đặc biệt này.
Bạch Liễu
