Mới vào đầu mùa khô nhưng tại nhiều khu vực ở tỉnh Gia Lai, mực nước ở các ao hồ, sông suối đã tụt giảm, thậm chí có nơi đã cạn. Người dân phải dồn sức tìm nước tưới cho cây trồng. Trước tình trạng này, ngành chức năng khuyến khích người dân sử dụng các công nghệ tiên tiến tiết kiệm để có đủ nước tưới.
Người dân thôn Ia Mua, xã Bàu Cạn (huyện Chư Prông, tỉnh Gia Lai) lắp máy bơm để mót nước tưới cà phê
Mót nước cứu cây
Gia Lai vào đầu mùa khô, trời nắng chói chang như đổ lửa, nhiều giếng nước và hồ đập đã bắt đầu cạn nước. Tại vườn cà phê rộng 1ha của ông Vũ Trọng Thành (thôn Tàu Lá, xã Ia Roòng, huyện Chư Puh, tỉnh Gia Lai), nhiều cây đã héo lá, một số cành, nhánh đã khô do không có nước tưới. Theo ông Thành, nhiều năm qua, nguồn nước để tưới cho vườn cà phê lấy từ giếng đào có độ sâu 22m. Cùng kỳ năm ngoái, giếng này còn tưới được, hiện tại đã cạn, chỉ đủ nước sinh hoạt, ăn uống. Tình trạng này diễn ra cả tháng nay.
Để có nước tưới cho một phần vườn cà phê, ông Thành phải thuê giếng của người khác với kinh phí từ 50.000 - 100.000 đồng/giờ. Phần diện tích còn lại, ông Thành… đành ngồi cầu mưa. Tương tự, chị Nguyễn Thị Thanh (làng Tao Lá, xã Ia Roòng) cũng cho biết, hiện giếng nước sâu 25m của gia đình đã khô. Chị phải bỏ ra 1,5 triệu đồng thuê giếng để tưới cho 3,5 sào cà phê của mình.
Tại hồ Bàu Nai (thôn Ia Mua, xã Bàu Cạn, huyện Chư Prông, tỉnh Gia Lai) hiện nước chỉ còn đọng ở phần trũng và mương chính, hai bên trơ đáy. Tại đây, gần chục máy bơm đang vươn ống đáy hồ để gạn hút nước đọng tưới chè, cà phê, tiêu. Anh Lê Văn Chiến (đội 5, thôn Ia Mua) hì hục lắp máy bơm ở vũng nước mà anh đào trên góc hồ để trữ nước tưới cho 5 sào cà phê. “Từ ra tết đến nay chưa có mưa. Tháng trước nước vẫn còn nhưng đến nay thì hồ cạn. Sợ hết nước, tôi tranh thủ tưới ngày đêm. Đợt này dự kiến tưới 3 ngày 2 đêm. Nếu không đủ nước tưới, tôi tiếp tục mua ống dài cả trăm mét để kéo ống ra giữa lòng hồ”, anh Chiến nói.
Ông Nguyễn Long Khánh, Phó Trưởng phòng NN-PTNT huyện Chư Pưh (tỉnh Gia Lai), lo lắng: “Bước qua tháng tư, nếu tiếp tục nắng hạn kéo dài thì có khả năng sẽ gây hạn cục bộ. Hiện cũng có tình trạng tại một số vùng cao ở các xã Ia Le, Ia Blứ, người dân tưới 5-6 giờ rồi nghỉ để chờ nước ngầm chảy ra. Còn theo ông Nguyễn Văn Hợp, Trưởng phòng NN-PTNT huyện Chư Sê (tỉnh Gia Lai), tại một số xã phía Bắc của huyện, nguồn nước tưới cho cà phê, tiêu đã thiếu hụt, nông dân vừa tưới vừa phải chờ nước.
Khuyến khích tưới tiết kiệm
Để giảm thiểu ảnh hưởng của hạn hán, ngành chức năng tỉnh Gia Lai vào cuộc một cách quyết liệt. Ông Nguyễn Long Khánh, Phó Trưởng phòng NN-PTNT huyện Chư Pưh, cho biết: “Chúng tôi đã tăng cường mỗi xã một cán bộ để hướng dẫn chuyển đổi cây trồng cho phù hợp. Khuyến cáo dân tăng cường che bóng, ủ gốc cho vườn tiêu, cà phê để giảm thiểu thất thoát hơi nước. Mở rộng, nạo vét ao hồ để tích trữ nước. Khuyến khích người dân sử dụng công nghệ tưới tiết kiệm”. Còn theo ông Trần Xuân Khải, Phó Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và bảo vệ thực vật (Sở NN-PTNT Gia Lai), từ đầu vụ, ngành nông nghiệp đã triển khai các biện pháp để hạn chế thiệt hại do hạn như khuyến cáo dân sử dụng giống lúa ngắn ngày, chịu hạn tốt. Đối với cà phê, tiêu thì khuyến cáo dân tăng cường bón phân hữu cơ, phân vi sinh để tăng khả năng hút nước của rễ…, hạn chế sự thoát hơi nước. Đẩy mạnh các biện pháp canh tác bền vững như trồng cây che bóng. Tuyên tuyền dân sử dụng công nghệ tưới nước tiết kiệm, nhỏ giọt để tiết kiệm nước.
Theo thống kê, đến nay, toàn tỉnh Gia Lai có 4.720ha cây trồng sử dụng công nghệ tưới tiết kiệm, trong đó, cà phê có 830ha, tiêu có 650ha. Mới đây, UBND tỉnh Gia Lai đã ban hành kế hoạch đẩy mạnh ứng dụng công nghệ tưới tiên tiến, tưới tiết kiệm nước cho một số cây trồng cạn chủ lực trên địa bàn tỉnh đến năm 2020. Kế hoạch đến năm 2020, toàn tỉnh sẽ có hơn 21.280ha cây trồng sử dụng công nghệ tưới tiết kiệm, trong đó cà phê 7550ha, tiêu 3.790ha.
Theo Tiến sĩ Trương Hồng, Quyền Viện trưởng Viện Khoa học kỹ thuật nông lâm nghiệp Tây Nguyên, trong tình trạng suy giảm nguồn nước, để phát triển cà phê, tiêu bền vững, người dân các nơi cần sử dụng công nghệ tưới tiết kiệm. Hiện trên thị trường có nhiều loại, nếu nông dân có điều kiện thì lắp đặt công nghệ tưới tiết kiệm để tiết kiệm nguồn nước tưới. Cái lợi thứ hai là có thể kết hợp bón phân qua hệ thống tưới, điều này giúp giảm được lượng phân bón từ 40%-50%. Nếu nông dân không có điều kiện thì thay vì tưới nhiều từ 500 lít/gốc cây cà phê thì bây giờ có thể tưới vừa đủ từ 300 - 350 lít/ gốc cây.
| |
HỮU PHÚC