Vạn vật, kể cả con người, đã sinh ra phải trải qua 4 giai đoạn “thành - thịnh - suy - hủy”. Trong đó, nỗi thống khổ vì bệnh tật đứng hàng đầu. Mãn dục nam (PADAM) là hiện tượng bệnh lý chủ yếu của giai đoạn “suy” khi tinh hoàn không còn tiết đủ lượng testosterone cần thiết cho cơ thể.
Nồng độ testosterone của nam giới suy giảm từ từ, bắt đầu ở tuổi 30 và tiếp tục giảm 0,8 – 1,3% sau mỗi năm. Ở tuổi 50, khi lượng testosterone sụt giảm nhiều (khoảng 30%) sẽ xuất hiện hàng loạt triệu chứng của mãn dục nam như nhức đầu, mất ngủ, cáu gắt, mệt mỏi, ngủ gà ngủ gật, da khô, tóc rụng, tóc bạc, khối lượng cơ giảm, lượng mỡ tăng lên (nhất là béo bụng), bị loãng xương nặng, xuất hiện những bệnh lý về tim mạch, bệnh rối loạn chuyển hóa như tiểu đường, cao mỡ máu… Đặc biệt khi testosterone giảm sút sẽ làm giảm ham muốn tình dục, rối loạn cương và giao hợp giảm khoái cảm (có thể mất hẳn khoái cảm), xuất tinh sớm hoặc khó xuất tinh, liệt dương…
Vấn đề điều trị cần được sớm đặt ra và nên điều trị như thế nào? Nguồn gốc của hội chứng mãn dục nam chủ yếu là do nội tiết tố sinh dục nam testosterone giảm, làm xuất hiện rất nhiều triệu chứng bệnh lý như đã trình bày ở phần trên. Do đó, vấn đề không phải đi khám bệnh với nhiều chuyên khoa và uống cùng một lúc nhiều loại thuốc, mà cốt lõi là sự bồi phụ đầy đủ nội tiết tố testosterone càng sớm càng tốt. Đối với Tây y, thầy thuốc thường sử dụng testosterone tổng hợp dưới dạng những miếng dán trên da, thuốc viên để uống và thuốc tiêm…
Tuy nhiên khi đưa một lượng testosterone ngoại sinh vào trong cơ thể như vậy sẽ làm cho tinh hoàn (nơi sản xuất testosterone) ngủ quên, và khi ngưng điều trị thì tinh hoàn sẽ không còn đủ sức để sản xuất testosterone nội sinh nữa… Y học cổ truyền cũng có nhiều bài thuốc “bổ thận âm, bổ thận dương, tráng dương, điền tinh, ích tủy, mạnh gân cốt” có thể điều trị những triệu chứng mãn dục ở nam giới một cách hiệu quả và không gây phản ứng phụ gì đặc biệt (do kích thích cơ thể tự tiết ra testosterone nội sinh). Tuy nhiên bệnh nhân phải được chẩn đoán chính xác và được uống những phương thang phù hợp với hội chứng bệnh lý của mình. Nếu bị chẩn đoán sai, cho thuốc không phù hợp (dù chỉ là dược thảo) cũng rất nguy hiểm vì sẽ làm cho bệnh tình nặng thêm.
Như vậy đối với cả hai nền y học Đông - Tây, điều trị hội chứng mãn dục nam vẫn còn nhiều khó khăn. Vì vậy, cần có những loại dược thảo có tác dụng dung hòa để bệnh nào của mãn dục nam cũng sử dụng được, không gây độc hại cho cơ thể. Một số dược vật và dược thảo của y học cổ truyền có tác dụng tốt trong điều trị mãn dục nam, tuy nhiên hiện nay các nhà khoa học ghi nhận thảo dược có tên khoa học Eurycoma longifolia là nổi bật. Đây là một cây thuốc không xa lạ gì với các nước vùng Đông Nam Á (đặc biệt ở Malaysia).
Eurycoma longifolia từ lâu đã được sử dụng để điều trị nhiều dạng bệnh có hiệu quả nhưng độc đáo nhất là khả năng tăng cường sức khỏe và sức mạnh tình dục cho nam giới, đặc biệt khi bước vào giai đoạn mãn dục, thông qua cơ chế kích thích cơ thể tự tiết ra testosterone nội sinh, nên có thể dùng lâu dài với hiệu quả tốt mà không có phản ứng phụ độc hại. Từ tinh chất Eurycoma longifolia, các nhà khoa học đã chiết xuất ra sâm Alipas giúp làm chậm quá trình mãn dục, phục hồi và gìn giữ sinh lực phái mạnh. Dù vậy, các nhà khoa học luôn khuyến cáo một đời sống lành mạnh, sảng khoái tinh thần và bồi bổ thể chất giúp níu kéo… tuổi xuân.
BS LÊ HÙNG
(Nguyên Phó Viện trưởng Viện Y Dược học dân tộc TPHCM)