Theo quy định, khu công nghiệp (KCN) phải có trách nhiệm đấu nối hệ thống xử lý nước thải của các doanh nghiệp trong khu vào hệ thống xử lý nước thải tập trung. Ngược lại, các doanh nghiệp trong khu phải chi trả một khoản chi phí cho KCN khi tiếp nhập nước thải này. Mức chi phí cụ thể dựa trên thỏa thuận giữa doanh nghiệp và chủ KCN. Tuy nhiên, không phải lúc nào, sự thỏa thuận mức phí giữa hai bên cũng được thực hiện thành công. Trong trường hợp đó, ai sẽ làm trọng tài phân xử?
Cơ quan chức năng kiểm tra hệ thống xử lý nước thải của Công ty CP Bình Tây.
Trong công văn số 562/CV-SGBT (phí dịch vụ nước thải và phí duy tu cơ sở hạ tầng) gửi KCN Vĩnh Lộc và Ban quản lý KCX, KCN TPHCM (Hepza), Công ty CP Bia Sài Gòn - Bình Tây (Công ty CP Bình Tây) cho rằng tổng phí dịch vụ chuyển tải 2.000 đồng/m³ mà KCN Vĩnh Lộc áp dụng cho các doanh nghiệp trong khu là quá cao. Hơn nữa, việc thực hiện áp giá không đúng như quy định, phải thỏa thuận với doanh nghiệp. Công ty CP Bình Tây nhấn mạnh, công nghệ xử lý nước thải của công ty đạt loại A - mức chất lượng tốt hơn KCN Vĩnh Lộc (loại B).
Do đó, căn cứ vào chi phí vận hành trên thuyết minh của Công ty Thiết kế hệ thống xử lý nước thải ECO (cho KCN Vĩnh Lộc) và chi phí thực tế của KCN Vĩnh Lộc với chất lượng nước đầu vào COD<_ 780PPM, BOD<_ 580ppm, TSS<_ 560ppm, KCN Vĩnh Lộc chỉ phải chi phí khoảng 776,22 đồng/m³ để xử lý đối với chất lượng nước thải của Công ty CP Bình Tây. Như vậy, mức phí tối đa mà Công ty CP Bình Tây chấp nhận trả cho KCN Vĩnh Lộc là 900 đồng/m³. Mức giá KCN Vĩnh Lộc đang đưa ra cao hơn giá Công ty CP Bình Tây có thể chấp nhận lên đến 1.100 đồng/m³.
Liên quan sự bất đồng trong việc thỏa thuận mức phí nêu trên, ông Võ Văn Thân, Tổng Giám đốc KCN Vĩnh Lộc, cho biết hiện nay phí xử lý nước thải của KCN Vĩnh Lộc có giá thấp nhất so với các KCN khác đóng trên địa bàn TPHCM. Mức phí KCN Vĩnh Lộc đưa ra căn cứ theo hướng dẫn tính phí chi tiết của Nghị định 88/2007/NĐ-CP (về thoát nước đô thị và khu công nghiệp) và được sự phê duyệt của các cấp có thẩm quyền. Đơn vị không tùy tiện, áp đặt mức phí.
Không thống nhất được mức phí thỏa thuận chung nên từ năm 2009 đến nay, việc thanh toán chi phí này đang bị gián đoạn. KCN Vĩnh Lộc cho rằng Công ty CP Bình Tây nợ phí xử lý nước thải gần 1 tỷ đồng. Còn Công ty CP Bình Tây cho rằng điều này không đúng. Việc chưa trả phí nước thải do chưa thống nhất được mức phí. Mức phí khác nhau kéo theo mức chi trả khác nhau. Và đỉnh điểm của mâu thuẫn trên là để buộc Công ty CP Bình Tây phải thanh toán tiền phí xử lý nước thải, KCN Vĩnh Lộc đã đưa ra tối hậu thư thông báo ngưng tiếp nhận nước thải của công ty này.
Đại diện Sở Tài nguyên và Môi trường TPHCM và Hepza đều cho biết họ không thể can thiệp. Bởi theo quy định, mức phí chuyển giao nước thải của doanh nghiệp trong KCN và chủ đầu tư hạ tầng KCN dựa trên cơ sở thỏa thuận giữa hai bên. Điều này cũng lý giải tại sao Hepza có công văn yêu cầu Công ty CP Bình Tây phải trả phí nước thải cho KCN Vĩnh Lộc nhưng trả với mức phí bao nhiêu thì không được nêu ra.
Mâu thuẫn trên đang diễn ra khá phổ biến tại các KCN. Mặt khác, quy định kết nối hạ tầng trong KCN chỉ mới quy định doanh nghiệp trong khu phải xử lý cục bộ nước thải đạt chất lượng thấp hơn nước thải của KCN một bậc. Sau đó chuyển giao về hệ thống xử lý nước thải chung của KCN. Điều này không khuyến khích các doanh nghiệp cố gắng làm tốt hơn công tác bảo vệ môi trường. Trong trường hợp các doanh nghiệp có thể xử lý nước thải đạt tiêu chuẩn tương đương hoặc tốt hơn nước thải của KCN thì sao?
Ngoài ra, nên chăng các cơ quan chức năng phải tính đến việc ban hành giá trần và giá sàn về mức phí xử lý nước thải giữa các doanh nghiệp và chủ đầu tư hạ tầng? Có như vậy mới mong chấm dứt những mâu thuẫn kéo dài như trên. Đồng thời tránh tình trạng mỗi chủ đầu tư KCN đưa ra mức khác nhau, thậm chí giá rất cao để ép các doanh nghiệp.
HOÀNG LAM - THI HỒNG
