Đưa cho tôi xem quy định về số lần phải làm bài kiểm tra môn Văn của học sinh lớp 9, một giáo viên dạy Văn trường THCS ở một quận của TPHCM bức xúc: “Một học kỳ, mỗi học trò phải làm 6 bài kiểm tra dưới dạng miệng, 15 phút, 1 tiết, 2 tiết và cả năm phải làm 12 lần kiểm tra. Với số lượng bài kiểm tra với môn Văn như thế, làm sao giáo viên đủ sức chấm kỹ, chấm đúng hàng trăm bài?”.
Theo phản ánh của nhiều giáo viên dạy môn Văn, Bộ GD-ĐT quy định chương trình khung cứng nhắc với bao nhiêu bài kiểm tra, liên quan đến thể loại văn xuôi, thơ nên việc kiểm tra trùng lắp. Thậm chí giáo viên vừa cho học sinh kiểm tra về văn xuôi thì học xong đề tài khác nên lại làm kiểm tra tiếp, khổ cho học trò. Chỉ phải đối phó với việc chấm bài kiểm tra thường xuyên của học trò, giáo viên các bộ môn đều có chung nỗi khổ này, nói chi phải gồng thêm nhiệm vụ làm sổ sách, báo cáo quá nhiều. Mặc dù, Bộ GD-ĐT đã khởi xướng tinh thần đổi mới và tuyên bố giao quyền chủ động cho giáo viên nhưng mọi quy định vẫn chưa cởi trói cho giáo viên được chủ động ra bài kiểm tra, đánh giá học sinh theo năng lực. Việc thực thi các quy định cứng nhắc trong hoạt động dạy học hiện nay đã làm bào mòn sức lực giáo viên và đang buộc họ đi theo lối mòn phải đối phó. Đó là chưa kể có những môn, học sinh đạt thành tích cao ở các kỳ thi cấp quận, huyện, TP hoặc có chứng chỉ quốc tế về ngoại ngữ cũng không được miễn kiểm tra theo quy định.
Ngành GD-ĐT TPHCM kêu gọi đổi mới dạy các môn xã hội, dạy học sinh theo năng lực, tăng cường câu hỏi mở để học sinh ở bậc THCS liên hệ thực tế nhưng khi ra đề thì phòng GD-ĐT quận, huyện vẫn theo lối mòn - dựa theo chuẩn kiến thức kỹ năng. Đây là cái vênh giữa lý thuyết và thực tế khiến nhiều giáo viên không dám đổi mới cách dạy, vẫn bám chuẩn kiến thức kỹ năng cho an toàn. Mặt khác, áp lực kiểm tra chuyên môn, dự giờ, thao giảng, thi giáo viên giỏi hàng năm… cũng khiến không ít giáo viên cảm thấy mệt mỏi, bơ phờ vì các chỉ tiêu thi đua từ cơ sở đến cấp quận, huyện, TP.
Như vậy, trước khi nói đến chủ trương đổi mới giáo dục và kỳ vọng tạo sự đột phá về chất lượng giảng dạy thì ngành GD-ĐT từ cơ sở đến trung ương phải rà soát, tháo bỏ những quy định hành chính cứng nhắc, chi tiết ràng buộc giáo viên và trao quyền chủ động cho họ tổ chức hoạt động dạy học, đánh giá năng lực học sinh. Đừng bắt các em làm quá nhiều bài kiểm tra như hiện nay theo từng bộ môn. Bởi lẽ lịch kiểm tra, thi cử dày đặc chỉ khiến các em học đối phó, thi xong không nhớ gì và giáo viên cũng khốn khổ vì chấm quá nhiều bài, mất nhiều thời gian.
DIỆU ANH