(SGGPO).- Sáng nay, 19- 10, tại thành phố Cần Thơ, Viện Lúa Đồng bằng Sông Cửu Long phối hợp cùng các tỉnh thành Đồng bằng Sông Cửu Long tổ chức hội thảo bàn về vấn đề xuống giống lúa vụ 3 (lúa thu đông) trong mùa lũ.
Theo thống kê, năm nay toàn vùng Đồng bằng Sông Cửu Long xuống giống trên 630.000 ha lúa vụ 3, tăng hơn 100.000 ha so với năm ngoái. Nếu tính năng suất bình quân khoảng 5 tấn/ha thì vụ này Đồng bằng Sông Cửu Long sẽ có thêm khoảng 3 triệu tấn lúa.
Đến nay, lũ làm mất trắng khoảng 7.500 ha lúa vụ 3 ở các tỉnh An Giang, Đồng Tháp, Kiên Giang… Viện Lúa Đờng bằng Sông Cửu Long cho biết, diện tích lúa bị mất trắng đến thời điểm này chỉ khoảng 1% trên tổng diện tích xuống giống. Tỷ lệ thiệt hại trong sản xuất nông nghiệp như vậy là không lớn. Nếu từ nay đến khi lũ rút, các tỉnh không để thiệt hại thêm thì xem như lúa vụ 3 năm nay đạt hiệu quả. Vấn đề là cần có chính sách hỗ trợ hợp lý cho những hộ bị mất mùa do lũ gây ra.
Thạc sĩ Trần Quang Củi, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Kiên Giang phân tích: “Nếu như năm 2010 toàn tỉnh chỉ sản xuất có 15.000 ha lúa vụ 3 thì năm 2011 tăng lên hơn 53.000 ha, kế hoạch năm 2012 sẽ là 60.000 ha. Do sản xuất lúa vụ 3 hiệu quả nên người dân đề nghị tiếp tục mở rộng diện tích”.
Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Hậu Giang, kế hoạch sản xuất lúa vụ 3 năm 2011 chỉ 42.000 ha nhưng thực tế xuống giống trên 52.000 ha, dự kiến sang năm sẽ phát triển lên 60.000 ha.
Thạc sĩ Nguyễn Hữu An, Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ thực vật tỉnh An Giang, cho biết: Năm nay toàn tỉnh xuống giống 131.000 ha lúa vụ 3, tăng 17.000 ha so với năm ngoái; kế hoạch đến năm 2015 tăng lên đến 198.000 ha.
Có thể nói, sau nhiều năm lũ nhỏ thì năm nay lũ lớn hoành hành Đồng bằng Sông Cửu Long trên diện rộng, trong đó hàng chục ngàn ha lúa vụ 3 bị uy hiếm dữ dội. Dù rất vất vả chống lũ, nhưng ngành nông nghiệp và nhiều nông dân vẫn ủng hộ chủ trương sản xuất lúa vụ 3. Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn các tỉnh Đồng bằng Sông Cửu Long khẳng định sẽ tiếp tục mở rộng diện tích lúa vụ 3, nhưng vấn đề là nhanh chóng khắc phục những hạn chế bộc lộ trong mùa lũ năm nay. Theo đó, hệ thống đê bao ở Đồng bằng Sông Cửu Long chưa đảm bảo an toàn để làm lúa vụ 3 trong mùa lũ. Do kinh phí xây dựng đê bao kiên cố rất lớn nên các tỉnh không làm nổi. Tới đây, đề nghị Chính phủ và Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn xem xét đầu tư mạnh cho đê bao, khi đê bao vững chắc thì phát triển lúa vụ 3 mới an toàn.
Song song đó, các nhà khoa học tiếp tục nghiên cứu những loại giống ngắn ngày (dưới 90 ngày), để phù hợp với sản xuất lúa né lũ. Sắp xếp lịch thời vụ hợp lý để không ảnh hưởng vụ đông xuân và vụ hè thu.
Tiến sĩ Lê Văn Bảnh, Viện trưởng Viện Lúa Đồng bằng Sông Cửu Long cho biết, sau khi lũ lớn làm vỡ đê bao gây thiệt hại lúa vụ 3 ở An Giang, Đồng Tháp… đã có nhiều thông tin trái chiều về sản xuất lúa vụ 3, có ý kiến đồng tình, cũng có người phản đối… Trước tình hình trên, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn giao cho Viện Lúa Đồng bằng Sông Cửu Long tổ chức hội thảo bàn về phát triển lúa vụ 3 ra sao để làm cơ sở định hướng sản xuất trong thời gian tới một cách phù hợp.
Qua khảo sát thực tế, nhiều nông dân và ngành nông nghiệp đều ủng hộ chủ trương phát triển lúa vụ 3. Bởi thực tế khi lũ về, không thể nuôi thủy sản với diện tích cỡ hàng trăm ngàn ha được, trồng rau màu quá nhiều thì khó về đầu ra…do đó, sản xuất lúa là phù hợp. Chưa kể lúa vụ 3 thường cho năng suất cao, bán có giá…
Sang năm 2012, toàn vùng Đồng bằng Sông Cửu Long nên sản xuất bao nhiêu diện tích lúa vụ 3 là vừa. Nơi nào cần làm, nơi nào không nên làm, phát triển đê bao ra sao để không ảnh hưởng những vùng khác, nhất là trong điều kiện biến đổi khí hậu; làm bao nhiêu vụ thì nên chủ động xả lũ để lấy phù sa, vệ sinh đồng ruộng… Đây là những vấn đề bức bách đặt ra, cần sớm giải quyết để phát triển bền vững lúa vụ 3 mùa lũ ở Đồng bằng Sông Cửu Long.
HUỲNH LỢI