Những điểm mới của Nghị quyết Đại hội X Đảng bộ TPHCM
Để thực hiện mục tiêu xây dựng TPHCM trở thành một trung tâm kinh tế, văn hóa, giáo dục - đào tạo và KH-CN ngang tầm khu vực như Nghị quyết Đảng bộ thành phố (TP) đề ra, TP cần tập trung hỗ trợ doanh nghiệp phát triển mạnh mẽ trên nền tảng KH-CN và đổi mới sáng tạo, hướng đến nền kinh tế sáng tạo.
Vai trò động lực
Trong nhiệm kỳ 2010-2015, tổng sản phẩm nội địa của TPHCM tăng trưởng bình quân 9,6%/năm, trong đó có sự đóng góp của năng suất các yếu tố tổng hợp (TFP) bình quân đạt 33,1%, tăng gần 2 lần so với giai đoạn 2006-2010. Một thành tố căn bản đã đóng góp 74% vào chỉ số TFP chính là sự tác động của KH-CN. Điều đó cho thấy sự lãnh đạo đúng hướng của Đảng bộ TP trong thời gian qua khi quan tâm đầu tư phát triển vào lĩnh vực KH-CN.
Trong giai đoạn 2011-2015, TP đầu tư vào lĩnh vực KH-CN đạt bình quân trên 2,06% chi ngân sách hàng năm. Nhiều cơ chế, chính sách được ban hành nhằm đổi mới cách làm, tháo gỡ những vướng mắc đối với cơ chế quản lý tài chính trong hoạt động nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ; thúc đẩy việc gắn cơ quan nghiên cứu với doanh nghiệp, nghiên cứu, ươm tạo nhiều sản phẩm, công nghệ đi vào sản xuất; thu hút nguồn nhân lực KH-CN; hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng lực, đổi mới mô hình quản trị và kinh doanh...
Khu Công nghệ cao TPHCM thu hút nhiều lao động có trình độ tay nghề cao Ảnh: việt Dũng
Để thực hiện mục tiêu nâng cao chất lượng tăng trưởng và năng lực cạnh tranh với chỉ tiêu phấn đấu tốc độ tăng trưởng GRDP là 8% - 8,5%/năm, tỷ trọng đóng góp của TFP đạt trên 35%/năm và xây dựng TP sớm trở thành một trong những trung tâm lớn về kinh tế, tài chính, thương mại, KH-CN của khu vực Đông Nam Á như Nghị quyết Đại hội Đảng bộ TP lần thứ X đề ra, TP cần tiếp tục quán triệt tinh thần Nghị quyết số 20-NQ/TW: “Phát triển và ứng dụng KH-CN là quốc sách hàng đầu, là một trong những động lực quan trọng nhất để phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ Tổ quốc, là một nội dung cần được ưu tiên tập trung đầu tư từ trước một bước trong hoạt động của các ngành, các cấp”.
Thực tiễn đã chỉ ra động lực của quá trình này chính là doanh nghiệp. Vì vậy, trong bối cảnh đất nước đang tìm kiếm động lực mới cho sự đổi mới và phát triển, cùng với việc chuyển đổi mô hình tăng trưởng đi vào chiều sâu, cũng như trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng, TPHCM cần xác định việc hoàn thiện thể chế, xây dựng môi trường thuận lợi nhất để thúc đẩy sự phát triển doanh nghiệp trên nền tảng KH-CN và đổi mới sáng tạo là một trong những nhiệm vụ hàng đầu trong giai đoạn sắp tới để thực hiện chiến lược phát triển bền vững và hội nhập của TP.
Tháo gỡ những rào cản
Tuy TP có cải thiện vị trí xếp hạng năm 2015 về chỉ số năng lực cạnh tranh và chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu nhưng vẫn còn những hạn chế, yếu kém trong môi trường đầu tư kinh doanh cũng như hoạt động nghiên cứu phát triển và đổi mới sáng tạo, đó chính là những rào cản cần tháo gỡ để hỗ trợ doanh nghiệp tích cực hơn.
Điều quan trọng trước hết là cải cách thể chế địa phương, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, thiết kế môi trường pháp lý, sớm hình thành hệ sinh thái khởi nghiệp phục vụ doanh nghiệp hiệu quả nhất, mở rộng mô hình hợp tác công tư trong tất cả các lãnh vực tạo điều kiện cho các doanh nghiệp tham gia. TP cần hoàn thiện các cơ chế tài chính vận hành hiệu quả hỗ trợ các hoạt động nghiên cứu phát triển, thương mại hóa sản phẩm, đổi mới công nghệ và khởi nghiệp; thúc đẩy hình thành các quỹ đầu tư mạo hiểm theo hình thức hợp tác công tư và của xã hội.
Xây dựng các thiết chế, chính sách tích cực tạo điều kiện kết nối khắng khít từ giai đoạn ý tưởng, nghiên cứu, thiết kế, chế tạo, hoàn thiện sản phẩm, tổ chức sản xuất, mô hình kinh doanh, liên kết hình thành và tham gia chuỗi cung ứng… sẽ thúc đẩy hình thành lớp doanh nghiệp mới, thay đổi về chất, phát triển dựa trên tinh thần đổi mới sáng tạo, ứng dụng mạnh mẽ KH-CN. Điều này không chỉ góp phần nâng cao chỉ số TFP, tăng trưởng kinh tế của TP trong nhiệm kỳ tới mà còn đặt nền móng để TP hướng đến xây dựng nền kinh tế sáng tạo, là động lực phát triển nhanh và bền vững của TP trong giai đoạn xa hơn.
Báo cáo chính trị của Đảng bộ TP nhiệm kỳ 2015-2020 xác định và nhấn mạnh vai trò quan trọng của lĩnh vực “KH-CN”, bố cục riêng thành một mục trong phần nhiệm vụ và giải pháp chủ yếu để tạo chuyển biến rõ rệt trong nhận thức và chỉ đạo, thực hiện để KH-CN thật sự là động lực phát triển kinh tế - xã hội.
NGUYỄN VIỆT DŨNG
Thành ủy viên - Giám đốc Sở KH-CN TPHCM
