Ngày 15-5 vừa qua, Sở Công thương TPHCM đã làm việc với 17 chợ loại 1 của TP và các HTX nông nghiệp để phổ biến và triển khai đưa rau VietGAP vào chợ truyền thống. Trước mắt các bên đã thống nhất chọn chợ Bến Thành để triển khai thí điểm mô hình này.
Rau sạch vào Co.opMart tăng 50%
Thực hiện chủ trương của TP triển khai “Đề án xây dựng mô hình thí điểm quản lý thực phẩm theo chuỗi an toàn vệ sinh thực phẩm (ATVSTP) tại TPHCM giai đoạn 2013 - 2015”, vào giữa năm 2013 vừa qua, Sở Công thương TPHCM chủ trì buổi ký kết hợp tác phát triển các sản phẩm đạt tiêu chuẩn VietGAP giữa Liên hiệp HTX Thương mại TPHCM (Saigon Co.op) với các nhà cung cấp. Đây là chương trình mở đầu “chiến dịch” hành động hướng đến mô hình sản xuất và phân phối sản phẩm an toàn, đảm bảo quy trình truy suất nguồn gốc “từ trang trại đến bàn ăn” tại TPHCM.
Tại đây, Saigon Co.op đã lần lượt ký kết với 16 đơn vị được công nhận đạt tiêu chuẩn VietGAP (thực hành sản xuất nông nghiệp tốt), trong đó có 13 đơn vị sản xuất rau củ quả và 3 đơn vị sản xuất trái cây. Điều đáng lưu ý là trong số 16 đơn vị đạt chuẩn VietGAP, có đến 9 đơn vị là các DN, các HTX sản xuất rau củ quả của TP, số DN còn lại là của 2 tỉnh Lâm Đồng và Ninh Thuận.
Theo nội dung ký kết, Saigon Co.op sẽ hỗ trợ các nhà cung cấp quảng bá, trưng bày các sản phẩm rau củ quả đạt chuẩn VietGAP kinh doanh trong hệ thống siêu thị Co.opMart ở một khu vực riêng, giúp người tiêu dùng dễ dàng nhận biết. Trước mắt, Saigon Co.op sẽ triển khai các gian hàng rau VietGAP tại 25 siêu thị trên địa bàn TPHCM, sau đó sẽ nhân rộng cách làm này tại 61 siêu thị trên địa bàn cả nước và tại các cửa hàng Co.op Food và cửa hàng Co.op trong toàn hệ thống. Ngược lại, các nhà cung cấp cam kết sẽ tuân thủ đúng quy định sản xuất rau củ quả theo tiêu chuẩn VietGAP nhằm đảm bảo sản phẩm đạt chất lượng cao, ATVSTP và đảm bảo sức khỏe người tiêu dùng.
Ông Nguyễn Thành Nhân, Phó Tổng giám đốc Saigon Co.op phấn khởi cho hay, chỉ sau 1 năm ký kết, sản lượng rau tiêu thụ trong hệ thống Co.opMart đã tăng tới 50%, từ 60 tấn lên 90 tấn/ngày. Trong đó, lượng rau củ quả được công nhận VietGAP đã chiếm tới 80% tổng lượng rau phân phối tại Co.opMart, 20% còn lại là sản phẩm an toàn. Theo đó, uy tín của hệ thống Co.opMart ngày càng được nâng lên từ việc phân phối các mặt hàng thực phẩm có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng.
Nhìn nhận về kết quả sau 1 năm triển khai thực hiện, bà Lê Ngọc Đào, Phó Giám đốc Sở Công thương TPHCM cho biết, Saigon Co.op đã và đang thực hiện rất tốt mô hình đưa rau cũng như các sản phẩm VietGAP vào các siêu thị Co.opMart. Cách làm này đã tạo hiệu ứng rất tốt trong việc kinh doanh cũng như dẫn dắt xu hướng tiêu dùng của người dân TP, đó là hướng đến những sản phẩm sạch, chất lượng. Mặt khác, với sức tiêu thụ mỗi ngày lên tới 60 tấn rau củ quả các loại (tại thời điểm ký kết), Co.opMart đã thực sự trở thành bệ đỡ cho các DN hướng đến sản xuất sạch. Trong thời gian tới, sở sẽ tiếp tục chọn các hệ thống siêu thị khác để thực hiện việc ký kết, nhằm hỗ trợ và khuyến khích các DN tập trung sản xuất các sản phẩm rau an toàn cung ứng cho thị trường TP.
Rau VietGAP vào 32 sạp rau chợ Bến Thành
Tại cuộc họp giữa Sở Công thương và 17 chợ loại 1 của TP về việc triển khai đưa rau VietGAP vào các chợ truyền thống, đã nhận được sự quan tâm, ủng hộ của hầu hết ban quản lý các chợ.
Theo ông Lê Quang Thiện, Trưởng ban quản lý chợ Bến Thành, trong xu hướng tiêu dùng chung là hướng đến những sản phẩm sạch, tức là thị trường cần mà nếu các chợ không thay đổi cách kinh doanh thì sẽ bị tụt hậu.
Mặt khác, để cạnh tranh với các loại hình kinh doanh văn minh, hiện đại, tự thân chợ cũng phải làm mới mình bằng nhiều cách như phát động phong trào người tiểu thương mới (như không nói thách, niêm yết giá và bán hàng theo đúng giá niêm yết, không bán hàng gian - hàng giả và kém chất lượng…), xây dựng các ngành hàng tự quản, xây dựng các gian hàng kiểu mẫu,…
Theo bà Lê Ngọc Đào, mặc dù được các chợ ủng hộ, nhưng để đưa rau VietGAP vào các chợ, sở vẫn phải chọn phương án thực hiện theo dạng “cuốn chiếu”, vừa làm vừa rút kinh nghiệm chứ không thể triển khai một cách đại trà. Bên cạnh sự hạn hẹp về kinh phí trong việc đầu tư, nâng cấp hạ tầng các chợ thì ý thức cũng như hành vi của tiểu thương cũng là vấn đề rất đáng lo ngại, bởi lẽ họ mới chính là chủ thể để thực hiện chương trình chứ không phải ai khác. Ngoài ra, tâm lý cũng như ý thức người tiêu dùng trong việc lựa chọn sản phẩm để mua sắm sẽ đóng vai trò quan trọng trong quá trình triển khai. Đây cũng chính là lý do vì sao TP chọn chợ Bến Thành để mở đầu cho chương trình này.
Trước mắt rau VietGAP sẽ được đưa vào bán thí điểm ở 32 sạp rau tại chợ Bến Thành. Tức là, bên cạnh các mặt hàng rau mà tiểu thương đang bán, rau VietGAP sẽ được bố trí ngay bên cạnh nhằm tạo nhiều sự lựa chọn cho người mua. Ông Nguyễn Công Thừa, Giám đốc HTX dịch vụ nông nghiệp tổng hợp Anh Đào, đơn vị sản xuất rau VietGAP cho biết, giá rau VietGAP sẽ không chênh lệch với các loại rau thường vì hiện nay các cơ sở đã mở rộng quy mô sản xuất nên chi phí giảm. Rau VietGAP tại chợ cũng rẻ hơn so với rau tại siêu thị do HTX trực tiếp đưa rau VietGAP ra chợ nên sẽ giảm rất nhiều chi phí trung gian.
Rau VietGAP tại chợ Bến Thành sẽ được cung cấp giá sỉ cho các tiểu thương, đồng thời là nơi bán lẻ để người tiêu dùng có thể đối chiếu giá, chất lượng với các loại rau bán xá trên thị trường. Ngoài ra, nếu lượng rau tiêu thụ hàng ngày không hết, HTX sẽ thu hồi nhằm cắt lỗ cho tiểu thương. Theo tính toán của ông Thừa, khi bán rau VietGAP, tiểu thương sẽ có mức lợi nhuận là 10%. Để mời gọi các chợ cùng tham gia trong thời gian tới, ông Nguyễn Công Thừa thuyết phục: “Ban quản lý và tiểu thương tại TPHCM hãy đến với HTX một lần để tận mắt chứng kiến quy trình sản xuất rau VietGAP, từ đó có thể giải toả được câu hỏi vì sao giá rau VietGAP lại không có sự chênh lệch nhiều so với các sản phẩm chưa đạt chuẩn VietGAP”.
Là người trực tiếp triển khai chương trình, bà Lê Ngọc Đào hy vọng, nếu mô hình phân phối rau VietGAP tại chợ Bến Thành thành công, sở sẽ nhân rộng đến 16 chợ loại 1 còn lại tại TP, nhằm đưa sản phẩm sạch đến với người tiêu dùng. Nếu chúng ta làm tốt, năm 2014 dự kiến tại mỗi chợ sẽ có từ 1 - 2 sạp rau VietGAP và tiếp tục nhân rộng khi nhu cầu tăng cao, từng bước đẩy lùi các sản phẩm không đảm bảo chất lượng, không rõ nguồn gốc xuất xứ.
HẢI HÀ