ĐBSCL là vùng sản xuất và xuất khẩu lương thực, thực phẩm, thủy hải sản và trái cây lớn nhất cả nước; đóng góp khoảng 50% sản lượng lúa, 95% lượng gạo xuất khẩu, 60% lượng cá xuất khẩu và gần 70% các loại trái cây. Do vậy, để những cánh đồng Tây Nam bộ có thể “cất cánh”, cần khắc phục tình trạng sản xuất nhỏ lẻ, đất đai manh mún; liên kết với doanh nghiệp để gắn sản xuất với tiêu thụ.

Đất đai là tài sản đặc biệt của quốc gia, là tư liệu sản xuất cơ bản, là tài nguyên vô cùng quý giá, là nguồn sống của nhân dân và nguồn lực to lớn của đất nước. Đất đai như câu nói nổi tiếng của Karl Marx: “Lao động là cha, đất đai là mẹ của của cải vật chất”. Thế nhưng, thời gian qua, trong khi biết bao bà con nông dân không có đất sản xuất, phải bỏ quê lên phố tìm kế sinh nhai, thì không ít doanh nghiệp được giao hàng ngàn hécta đất nhưng lại bỏ hoang.

Theo Bộ NN-PTNT, hiện cả nước có khoảng 27,3 triệu ha đất nông nghiệp, trong đó hơn 20 triệu miếng ruộng nhỏ, bình quân mỗi nông hộ sử dụng khoảng 1.800m2. Đất đai manh mún đang là yếu tố cản trở người dân và doanh nghiệp đầu tư dài hạn vào nông nghiệp. Nhiều nông dân đã khiến chúng tôi không khỏi bức xúc khi họ chỉ tay ra cánh đồng hàng chục héc-ta của mình ngậm ngùi nói: trong 8 năm có đến 4 lần trồng chặt-chặt trồng và sắp tới vẫn chưa biết trồng cây gì, nuôi con gì.

Theo nhận định của các chuyên gia, Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) có nhiều quy định mới, tích cực, nhưng vẫn còn một số quy định chưa đảm bảo sự thống nhất, đồng bộ, liên thông. Bên cạnh đó, Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) có một số quy định chưa thật sát với thực tiễn, trong đó có quy định về đấu thầu dự án (DA) có sử dụng đất; đấu giá quyền sử dụng đất; quy định về giao dịch quyền sử dụng đất…

Cũng rất xác đáng khi Nghị quyết 18 nêu rõ yêu cầu chuyển đổi số trong quản lý, đảm bảo tính minh bạch trong giao dịch về đất đai bằng cách thông qua sàn, qua ngân hàng… Tuy nhiên, không phải mọi yêu cầu đó đều đã được cụ thể hóa trong dự thảo Luật Đất đai đang được lấy ý kiến.

Nhiều dự án có sử dụng đất trên địa bàn TPHCM sau khi có chủ trương đầu tư, có quyết định thu hồi đất nhưng vì nhiều lý do dự án chậm hoặc không triển khai. Có những dự án “treo” 30 năm, tình trạng này dẫn đến lãng phí tài nguyên đất, quyền lợi của người dân bị xâm phạm…

Quy hoạch để có cơ sở phát triển đô thị bền vững là việc phải làm. Tuy nhiên, quá trình quy hoạch và triển khai quy hoạch thời gian qua vẫn còn nhiều vấn đề gút mắc do mâu thuẫn lợi ích giữa các bên, nhất là trong việc đảm bảo quyền lợi hợp pháp của người dân.

Ngày 30-8,  hơn 100 nhà khoa học đến từ các tổ chức quốc tế, trường đại học, viện nghiên cứu, chuyên gia kinh tế, doanh nghiệp… đã tham dự hội thảo quốc gia với chủ đề: “Nghị quyết 18/NQ-TW/2022 và những vấn đề đặt ra trong sửa đổi Luật Đất đai”. Hội thảo do Trường Đại học Kinh tế quốc dân phối hợp Bộ TN-MT và Ngân hàng Thế giới tổ chức tại Hà Nội. 

Ngày 30-8, Phó Thủ tướng Thường trực Phạm Bình Minh vừa ký ban hành Nghị quyết số 111/NQ-CP, phiên họp chuyên đề về xây dựng pháp luật tháng 8. Trong đó, Chính phủ yêu cầu các bộ, cơ quan chủ trì soạn thảo, các cơ quan liên quan tập trung hoàn thiện 4 dự án Luật: Luật Đất đai (sửa đổi), Luật Giá (sửa đổi), Luật Đấu thầu (sửa đổi), Luật Hợp tác xã (sửa đổi).

Liên quan đến việc hướng dẫn xử lý đất công xen cài (kênh rạch, đường đi, lối mòn…) theo quy định của Luật Đất đai 2013, Chính phủ đã ban hành Nghị định 43/2014/NĐ-CP, rồi tiếp đó ban hành Nghị định 148/2020/NĐ-CP. Tuy nhiên, cho đến nay, việc thực hiện các quy định này vẫn còn nhiều vướng mắc.

Bàn về những điểm mới trong dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), trong cuộc trò chuyện với PV Báo SGGP, đại biểu Quốc hội Lê Thanh Vân (ảnh), Ủy viên Thường trực Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội, nhấn mạnh 2 khâu then chốt: quy hoạch sử dụng đất và giá đất.

Chiều 26-8, tại Nhà Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã tham dự hội thảo góp ý dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) theo Nghị quyết số 18-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII.