Báo cáo đề dẫn tại hội thảo, PGS.TS Nguyễn Tấn Phát, Giám đốc Học viện Cán bộ TPHCM cho biết, hội thảo “TPHCM: Xây dựng chính quyền đô thị và cải thiện môi trường đầu tư” nhằm đánh giá thực trạng, chính sách để nâng cao hiệu quả xây dựng chính quyền đô thị và cải thiện môi trường đầu tư để nâng cao năng lực cạnh tranh, thu hút đầu tư vào TPHCM. Cùng với đó, thảo luận các giải pháp khả thi, hiệu quả để xây dựng chính quyền đô thị và cải thiện môi trường đầu tư TPHCM.
Quang cảnh buổi hội thảo. Ảnh: THU HƯỜNG Nâng cao chất lượng cán bộ, công chức
Tại hội thảo, các đại biểu tham luận nhiều vấn đề liên quan đến cơ chế đặc thù để TPHCM phát triển cũng như vai trò, chất lượng của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức trong điều kiện TPHCM xây dựng chính quyền đô thị.
Đồng chí Ma Xuân Việt báo cáo tham luận tại hội thảo. Ảnh: THU HƯỜNG Đồng chí cho rằng, một trong những nhiệm vụ sắp tới, TPHCM cần tập trung xây dựng, đề xuất một số chính sách liên quan đến cơ chế khai thác nguồn lực từ đất; các mô hình phù hợp với đô thị thông minh; chế độ chính sách đối với đội ngũ nhân lực chất lượng cao. Gắn tiến trình xây dựng chính quyền đô thị với xây dựng chính quyền điện tử, đô thị thông minh, cải cách hành chính, triệt để ứng dụng công nghệ từ cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4; đồng thời giải quyết chế độ chính sách đối với lực lượng cán bộ, công chức dôi dư khi sắp xếp đơn vị hành chính và tổ chức chính quyền đô thị, đảm bảo hợp tình, hợp lý, đúng quy định…
Đề cập đến vai trò của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức đáp ứng nhu cầu xây dựng chính quyền đô thị TPHCM, đồng chí Lê Hồng Sơn, Phó Ban Tuyên giáo Thành ủy TPHCM nhấn mạnh, đặc thù của TPHCM là một trung tâm kinh tế lớn, tốc độ tăng trưởng cao, đóng góp 1/3 ngân sách quốc gia và là đô thị đông dân nhất nước. TPHCM có nhiều điều kiện thuận lợi nhưng cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ, thách thức, áp lực tăng dân số cơ học ngày càng nhanh với quy mô lớn, khối lượng công việc càng nhiều. Hiện trung bình 1 công chức phục vụ khoảng 690 người dân, nếu tính cả khách vãng lai thì số này lên tới 1.117 người dân. Do đó cần một bộ máy chính quyền đô thị hiện đại, có khả năng lập kế hoạch, sử dụng các tài nguyên, phát triển các dịch vụ hạ tầng đồng bộ, hiệu quả cao.
Tháo gỡ nhanh những vướng mắc trong một “rừng” thủ tục
Trước thực trạng trên, đồng chí Phạm Phương Thảo cho rằng, để TPHCM xây dựng hiệu quả chính quyền đô thị cần có sự phân cấp, phân quyền và làm rõ trách nhiệm của người đứng đầu của các cơ quan hành chính nhà nước tại địa phương. Cụ thể, làm rõ vai trò, trách nhiệm của Chủ tịch UBND TPHCM, Chủ tịch UBND các quận, phường để khắc phục sự trùng lắp với yêu cầu là phải tăng quyền tự chủ cho địa phương, để vừa thực hiện xây dựng chính quyền đô thị và cải thiện môi trường đầu tư.
| “Nếu không có sự tự chủ, cái gì cũng phải xin ý kiến lòng vòng thì chậm trễ rất nhiều. Ở mỗi cấp, phải có thời hạn giải quyết, đừng có ngâm thì công việc mới thông suốt được”, đồng chí Phạm Phương Thảo nêu. |
Ngoài ra, đồng chí cũng cho rằng số lượng cán bộ, công chức có giảm khi thực hiện chính quyền đô thị nhưng không nên giảm quá nhiều, phải tính trên cơ sở dân cư để đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ. Tính đến biên chế công chức của phường, xã như thế nào cho hài hòa. Song song đó, nghiên cứu một số dịch vụ công giao cho các đơn vị ngoài nhà nước thực hiện nhằm giảm tiêu cực và áp lực cho đội ngũ cán bộ.
Đề cập đến tỷ lệ điều tiết ngân sách của TPHCM, đồng chí Phạm Phương Thảo cho rằng, nên chăng Trung ương có tỷ lệ điều tiết ngân sách cho TPHCM cao hơn hoặc có con số ổn định tuyệt đối để TPHCM chủ động nguồn lực đầu tư.
Đồng tình với ý kiến của đồng chí Phạm Phương Thảo, PGS.TS Phạm Tiến Đạt cho rằng TP cần kiến nghị Chính phủ tăng tỷ lệ giữ lại cho đầu tư phát triển tại TPHCM lên 33%.
Đối với các giải pháp để thu hút vốn FDI thế hệ mới, PGS.TS Phạm Tiến Đạt cho rằng cần tiếp tục cải thiện mạnh mẽ hơn về thủ tục, quy định hành chính, chất lượng cơ sở hạ tầng, đơn giản hóa thủ tục thành lập doanh nghiệp, thủ tục hải quan nhằm nâng cao năng lực cảnh tranh với các quốc gia trong khu vực. Cùng với đó, đào tạo nguồn nhân lực lao động kỹ thuật trình độ cao; điều chỉnh chính sách để giảm thiểu rủi ro trong đầu tư công nghệ và tài chính cho doanh nghiệp FDI; giảm gánh nặng tài chính và tạo động lực để thu hút FDI như giảm thuế cho các dự án công nghệ thân thiện với môi trường, dự án nghiên cứu sáng tạo để phát triển TPHCM đạt chuẩn đô thị thông minh.
Đặc biệt, PGS.TS Phạm Tiến Đạt cũng cho rằng cần phải điều chỉnh bổ sung một số nội dung của Nghị quyết 54 theo hướng Trung ương trao cho TPHCM thẩm quyền về lĩnh vực tài chính – kế toán và lĩnh vực xây dựng để TPHCM chủ động.
Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Thành ủy TPHCM Lê Hồng Sơn tham luận tại hội thảo. Ảnh: THU HƯỜNG Để cải thiện môi trường đầu tư, đồng chí Trần Thế Lưu, nguyên Trưởng ban Nội chính Thành ủy TPHCM cho rằng, trước mắt TPHCM phải tập trung thực hiện linh hoạt, hiệu quả mục tiêu vừa phòng chống dịch Covid-19, vừa phục hồi, phát triển kinh tế; tạo điều kiện thuận lợi nhất cho nhà đầu tư để hoạt động “bình thường mới” cùng với đẩy mạnh hơn nữa đầu tư công, tháo gỡ nhanh những vướng mắc trong một “rừng” thủ tục, quy trình của cơ chế “xin – cho” để giải ngân vốn đều tư công. Ưu tiên xây dựng, hoàn thiện thể chế và tổ chức thi hành pháp luật, tập trung tháo gỡ khó khăn, cải cách thủ tục hành chính.
“TPHCM cần phải củng có, xây dựng lại “thương hiệu” của một thành phố văn minh, hiện đại, nghĩa tình. Trải qua thời gian dịch Covid-19, thành phố hiểu rõ sức mạnh cộng sinh với các địa phương và ngược lại. Do đó, thành phố cần chuẩn bị cho một cuộc bắt đầu phục hồi mạnh mẽ, phục hồi từ chính trong lòng dân, “tái thiết” vì cuộc sống hạnh phúc của mỗi công dân”, đồng chí Trần Thế Lưu bày tỏ.
Bên cạnh đó, hệ thống chính trị của thành phố phải thực hiện cùng lúc hai nhiệm vụ: thực hiện tốt nhiệm vụ công đi đôi với cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước, tinh giản biên chế và cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức… đang tạo áp lực lớn cho đội ngũ cán bộ của thành phố.
Theo đồng chí Lê Hồng Sơn, mỗi quốc gia, địa phương muốn phát triển, bên cạnh các nguồn lực khác thì chất lượng nguồn cán bộ là yếu tố quan trọng nhất. Do đó, để nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, thời gian tới, thành phố cần tập trung đổi mới công tác cán bộ, trong đó phải làm thật tốt, thật chặt chẽ khâu tuyển dụng cán bộ; bố trí, sử dụng cán bộ có hiệu quả; tăng cường công tác quy hoạch, luân chuyển, đào tạo cán bộ.
Đồng thuận với những rào cản TPHCM đang gặp phải khi xây dựng chính quyền đô thị, đồng chí Phạm Phương Thảo, nguyên Phó Bí thư Thành ủy, nguyên Chủ tịch HĐND TPHCM nhấn mạnh, TPHCM chưa có cơ chế vận hành cụ thể nên khi triển khai chưa có sự phân cấp, phân quyền rành mạch dẫn đến nhiều lúng túng.
Mặt khác, TPHCM triển khai xây dựng chính quyền đô thị trong khi ngân sách đầu tư của TPHCM còn khó khăn, hạ tầng quá tải, giao thông chưa thông suốt. Vừa qua, TPHCM phải phòng chống dịch với khoản chi rất lớn, khoảng 12.000 tỷ đồng, ảnh hưởng đến ngân sách đầu tư cho các việc khác. Bên cạnh đó, thành phố cũng chưa giải quyết dứt điểm một số khiếu nại kéo dài.
