TPHCM là thị trường tiêu thụ hoa kiểng lớn nhất nước, đặc biệt trong dịp Tết Nguyên đán. Do vậy, người dân ngoại thành có cả kế hoạch trồng và cung ứng hoa. Tất nhiên sẽ có một lượng lớn hoa kiểng từ các tỉnh và nước ngoài nhập về. Có nhiều chủng loại giống hoa mới đưa vào phục vụ Tết Tân Mão 2011.
Theo Trung tâm Nghiên cứu KHKT và Khuyến nông TPHCM, diện tích hoa kiểng ở TP năm 2010 đã được mở rộng lên đến 1.910 ha, trong đó, diện tích sản xuất hoa, cây kiểng phục vụ Tết Nguyên đán 2011 khoảng 1.115,7ha, so với cùng năm rồi tăng lên 18%. Diện tích này tập trung vào mai vàng, hoa lan, bonsai và cây kiểng.
Theo giới chuyên môn, TPHCM có thế mạnh về mai vàng, đặc biệt là mai thế, bosai với khoảng 483,4ha, tăng 57,8ha so với Tết 2010, tập trung tại Thủ Đức, quận 12, huyện Bình Chánh, Củ Chi và quận 9. Trong khi đó, diện tích cây kiểng và bonsai khoảng 308,1ha, tăng 45,8 ha so với Tết năm 2010, tập trung tại huyện Bình Chánh, Củ Chi, quận 12. Nhưng diện tích lan cắt cành là tăng mạnh khoảng 175,4ha, tăng thêm 70,8ha so với tết năm 2010. 2 giống được trồng nhiều nhất là Mokara và Dendrobium, tập trung tại huyện Củ Chi (92.1ha), Bình Chánh (18,1ha), quận 12 (17,9ha), huyện Hóc Môn (11,4ha), tất nhiên còn có cả Cattleya…
Mặc dù việc trồng hoa nền ở ngoại thành và quận ven có xu hướng giảm dần, nhưng các loại như cúc, vạn thọ, huệ trắng, mồng gà, mãn đình hồng, thược dược, hướng dương cũng đã lên đến 14,8ha, thấp hơn Tết 2010 3,8ha. Và sẽ có nhiều giống hoa mới như Cát Tường, Thu Hải Đường, Dạ Yên Thảo, Huỳnh Hoa Đăng... Ngoài ra, còn có các loại kiểng lá như môn điểm Thái, môn nhung, trầu bà da beo, phát tài Nam Mỹ, hạnh phúc lá cẩm thạch, lộc xoan, ráng tướng quân, son môi, ngâu Tàu, dương xỉ Đài Loan, rau trai Thái, nguyệt quế Thái, đinh lăng lá lớn… giúp làm phong phú, đa dạng thị trường hoa ngày tết ở TP. Năm nay, Hợp tác xã Hà Quang (Củ Chi) có khoảng 10ha trồng hoa các loại, nhiều nhất là lan cắt cành, vài chục ngàn chậu hoa hồng lộc, sứ Thái, lan chậu, cúc, vạn thọ, mãn đình hồng, hướng dương… chuẩn bị cho dịp những ngày tết sắp đến.
Theo tính toán sơ bộ của ngành nông nghiệp, Tết Tân Mão tới sẽ có khoảng 1,5 triệu chậu mai (tăng 38,8% so với cùng kỳ), 2,2 triệu chậu lan (tăng 37,5%), 2,5 triệu cành lan (tăng 47%), 400.000 chậu bonsai và kiểng cổ (tăng 10,1%) và 6 triệu chậu hoa nền (giảm 1,7%). Dù diện tích và sản lượng cung ứng đều tăng, nhưng Tiến sĩ Trần Viết Mỹ, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu KHKT và Khuyến nông TP cho rằng, TP là thị trường tiêu thụ hoa tết lớn nhất nước, dù diện tích được mở rộng và chủng loại phong phú, nhưng vẫn không thể đáp ứng đủ nhu cầu và chủng loại nên sẽ có một lượng lớn hoa kiểng từ các tỉnh ĐBSCL như Bến Tre, Tiền Giang, Đồng Tháp và các tỉnh duyên hải miền Trung, Tây Nguyên… đưa về TP dịp tết.
Ngay cả hoa lan, dù diện tích trồng ở TP tăng nhanh thời gian qua, nhưng mới đáp ứng được khoảng 30% nhu cầu thị trường. Số còn lại là từ các tỉnh và nhập từ Thái Lan, lãnh thổ Đài Loan... Đây là điều tất yếu trong bối cảnh đời sống của người dân ngày càng được nâng cao, thu nhập ổn định. Theo nhận định, bên cạnh mai vàng được tiêu thụ nhiều dịp tết, nhu cầu về lan các loại cũng gia tăng đáng kể những năm, nhờ đa dạng về chủng loại, màu sắc và thời gian nở kéo dài.
Tuy nhiên, điều lo lắng của nhà vườn chính là thời tiết thất thường, mưa trái mùa (đã xuất hiện vài cơn mưa từ khi mùa khô 2010-2011 bắt đầu). Theo dự báo, thời tiết sẽ lạnh hơn so với nhiều năm sẽ ảnh hưởng ít nhiều đến chất lượng và thời gian ra hoa, trong đó, đáng chú ý nhất là mai vàng, loài hoa vô cùng nhạy cảm mỗi khi trời mưa gió hay thời tiết lạnh bất thường. Đó là chưa kể nguy cơ triều cường cao, gây sạt lở bờ bao ngập các vườn mai.
Trong khi đó, để giải quyết vấn đề đầu ra, Sở NN-PTNT TPHCM vừa có buổi họp giữa các địa phương để tìm hiểu về nhu cầu tiêu thụ hoa tết và tính toán số lượng để tham gia hội chợ hoa tết, một trong những điểm tiêu thụ hoa tết của bà con. Dự kiến Chợ hoa Tết 2011 tại Công viên 23-9 sẽ có khoảng trên 100 gian hàng được đăng ký với khoảng 400-500 hộ tham gia.
Mấy năm nay, ở các quận huyện, nhất là huyện Củ Chi tại khu vực làng nghề sinh vật cảnh, vào dịp cận tết đều xuất hiện hội chợ triển lãm hoa xuân 2011 lần 3 sẽ diễn ra từ 20 đến 25 (âm lịch) tháng chạp. Vài năm nay, vai trò của các hội đoàn như Hội Nông dân, Trung tâm Nghiên cứu KHKT Khuyến nông, Trung tâm Tư vấn hỗ trợ nông nghiệp, các địa phương không chỉ hỗ trợ bà con chăm sóc, giảm dần tính tự phát mà còn tổ chức, sắp xếp điểm tiêu thụ hoa tết của bà con.
CÔNG PHIÊN