Ngày 21-4, tại Hội nghị cấp cao Mekong - Nhật Bản lần thứ 4 các nhà lãnh đạo đã bày tỏ hài lòng về những kết quả đạt được trong ba năm qua, đồng thời khẳng định còn nhiều việc phải làm trong thời gian tới. Nhằm đáp ứng tốt hơn nhu cầu phát triển của các nước thành viên, nâng cao hiệu quả của các hoạt động hợp tác và phát huy hơn nữa tiềm năng của cơ chế, hội nghị đã thông qua “Chiến lược Tokyo”.
Ba trụ cột
Thủ tướng Nhật Bản Yoshihiko Noda đón Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đến dự hội nghị.
Theo “Chiến lược Tokyo”, các nhà lãnh đạo đã xác định ba trụ cột hợp tác mới của “Quan hệ đối tác vì tương lai thịnh vượng chung” giữa các nước Mekong và Nhật Bản giai đoạn 2013 - 2015. Ba trụ cột đó gồm tăng cường kết nối trong khu vực Mekong và giữa Mekong với các nước bên ngoài thông qua phát triển các hành lang giao thông liên quốc gia, xây dựng hạ tầng thông tin và truyền thông; hiện đại hóa ngành hải quan…; thúc đẩy hợp tác kinh tế, thương mại giữa các nước và nâng vị trí của khu vực Mekong trong chuỗi giá trị toàn cầu thông qua các chương trình hợp tác phát triển ngành công nghiệp, cải thiện môi trường kinh doanh...; hợp tác về môi trường và an ninh con người với trọng tâm là ứng phó biến đổi khí hậu, quản lý và sử dụng bền vững nguồn nước sông Mekong, ô nhiễm môi trường, thiên tai, bệnh tật, an ninh lương thực và an toàn thực phẩm.
Nhật Bản, Thái Lan cam kết viện trợ ODA cho các nước Mekong
Các nhà lãnh đạo cũng thống nhất tiến hành nghiên cứu về quản lý và phát triển bền vững nguồn nước Mekong, trong đó có tác động của các đập thủy điện trên dòng chính.
Tại hội nghị, Nhật Bản đã thông báo dành 7,4 tỷ USD viện trợ cho các nước tiểu vùng Mekong trong giai đoạn 2013 - 2015; Thái Lan cam kết dành 10,83 triệu USD hỗ trợ các nước Mekong. Thủ tướng Nhật Bản Yoshihiko Noda cũng thông báo Tokyo xóa khoản nợ 303,5 tỷ yên (tương đương 3,77 tỷ USD) cho Myanmar nhằm hỗ trợ tiến trình cải cách đang diễn ra sâu rộng tại quốc gia Đông Nam Á này và cam kết sẽ hỗ trợ công cuộc phát triển kinh tế của Myanmar thông qua các khoản trợ giúp tài chính và cho vay bằng đồng yên với lãi suất thấp.
Chiến lược Tokyo cũng khẳng định quan điểm của các nước thành viên đối với các vấn đề an ninh, chính trị của khu vực như vấn đề bán đảo Triều Tiên, chống phổ biến vũ khí hạt nhân và hủy diệt cũng như cải tổ LHQ.
Riêng vấn đề biển Đông, các nước Mekong và Nhật Bản nhấn mạnh việc duy trì hòa bình, ổn định, an toàn và tự do hàng hải tại biển Đông là nguyện vọng, lợi ích chung của các nước trong lẫn ngoài khu vực; khẳng định rằng các bên liên quan cần giải quyết tranh chấp ở biển Đông thông qua các biện pháp hòa bình trên tinh thần hiểu biết và tôn trọng lẫn nhau, tuân thủ luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước Luật Biển 1982 (UNCLOS), tôn trọng cũng như thực hiện nghiêm túc, đầy đủ Tuyên bố ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC) và thúc đẩy việc sớm xây dựng Bộ quy tắc ứng xử của các bên (COC).
Việt Nam đề nghị thực hiện nghiêm túc các thỏa thuận có liên quan
Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng một lần nữa khẳng định ủng hộ của Việt Nam đối với hợp tác Mekong – Nhật Bản cũng như vai trò của cơ chế này đối với sự thịnh vượng, ổn định và phát triển bền vững của khu vực Mekong nói riêng và Đông Á nói chung.
Về định hướng hợp tác trong tương lai, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh hợp tác giai đoạn tới cần ưu tiên hơn nữa cho các hoạt động cụ thể hỗ trợ các nước ứng phó với lũ lụt, thiên tai, xâm nhập mặn, bảo đảm an ninh lương thực và quan trọng hơn cả là tìm ra giải pháp lâu dài cho việc sử dụng bền vững nguồn nước sông Mekong.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng đưa ra sáng kiến phát triển hệ thống vận tải đa phương thức nhằm tăng cường kết nối giữa các hành lang kinh tế trong khu vực Tiểu vùng Mekong. Sáng kiến đã nhận được sự hoan nghênh và ủng hộ của hội nghị.
Theo tinh thần phát triển “Quan hệ đối tác vì tương lai thịnh vượng chung” , Việt Nam cũng đề nghị các nước liên quan thực hiện nghiêm túc thỏa thuận của phiên họp Ủy ban quốc tế sông Mekong (MRC) tại Xiêm Riệp tháng 12-2011 và thỏa thuận của các nhà lãnh đạo tại Hội nghị Cấp cao Mekong - Nhật Bản lần này.
|
HẠNH CHI (Tổng hợp)
