Oscar lần thứ 79 đã kết thúc với chiến thắng vàng cho bộ phim “Departed” (Kẻ quá cố) của đạo diễn kỳ cựu Martin Scorsese, người có biệt danh là “Kẻ thua cuộc” vì liên tiếp hụt mất giải thưởng Oscar trong vòng 6 năm. Nổi tiếng và xuất sắc với những tác phẩm điện ảnh gây tiếng vang, nhưng phải ngậm ngùi ra về trong nhiều năm liên tiếp. Cuối cùng thần may mắn đã mỉm cười với Scorsese và không còn niềm hạnh phúc nào hơn vì thành quả lao động nghệ thuật miệt mài trong gần 30 năm.
“Bố già Martin Scorsese”
Cách nay 64 năm, ít ai nghĩ rằng cậu bé Martin Scorsese yếu ớt với nước da xanh mái, mắc bệnh suyễn lại trở thành đạo diễn kỳ cựu của kinh đô điện ảnh Hollywood.
Martin Scorsese sinh tại Warm Springs, Georgia, lớn lên tại New York nhưng hầu như ông ít tiếp xúc với bạn bè cùng trang lứa mà lại thường xuyên ở nhà vì ốm yếu. Nhưng đó lại là khoảng thời gian thú vị nhất của Scorsese.
Cậu bé Scorsese ngày ấy thích chăm chú và tìm đọc những cuốn sách hoặc say mê xem những bộ phim điện ảnh đen trắng. Và có lẽ chính điều đó đã ảnh hưởng lớn đến tài năng nghệ thuật của Scorsese sau này.
Martin Scorsese hạnh phúc với tượng vàng Oscar sau nhiều năm chờ đợi.
Trước khi tốt nghiệp Đại học New York, vào năm 1963, Scorsese đã bắt tay làm những bộ phim ngắn gây tiếng vang như “It’s not just you, Murray! (Không phải anh đâu, Murray!) (1964), “The Big Shave” (Cú lừa lớn) (1967). Năm 1968 là năm đánh dấu bước ngoặt mới của Scorsese khi ông thực hiện bộ phim dài đầu tiên “Who’s that knocking at my door” (Ai gõ cửa).
Từ đó, Scorsese đã định hướng cho mình thể loại phim điện ảnh sở trường là phim chân dung tiểu sử và phim gangster.
Khán giả yêu thích phim của Scorsese thường nhận thấy, nội dung phim rất bạo lực vì ông luôn nhìn thế giới của nhân vật như chính bản thân nó.
Còn đặc điểm không thể quên trong phim của ông là cách dẫn chuyện, sự tiết chế trong diễn xuất và đặc biệt là âm nhạc (ông thường sử dụng nhạc của nhóm The Rolling Stones cho các bộ phim của mình).
Nhắc đến Scorsese những người yêu thích điện ảnh khó có thể quên lối dẫn chuyện duyên dáng của ông trong “Taxi driver” (Tài xế) ở cảnh mở đầu phim với giọng tự sự khê nồng của Travic Bickle (do diễn viên DeNiro thủ diễn).
Anh chàng lái taxi này vốn là một cựu binh chiến tranh VN sau đó bị sốc với thế giới băng đảng tàn bạo về đêm của New York, của những cô gái điếm mới lớn...
Ít ai biết rằng, Scorsese là thầy dạy đạo diễn Oliver Stone và Spike Lee, hai gương mặt độc đáo của điện ảnh Mỹ. Đồng thời, ông còn là người phát hiện Jodie Foster từ bộ phim Taxi driver, góp công lớn cho sự nghiệp lẫy lừng của Robert DeNiro và Leonardo DiCaprio.
Tổng cộng có 17 diễn viên được đề cử Oscar từ các bộ phim của ông và 5 người trong số đó đã đoạt giải (Robert DeNiro, Paul Newman, Ellen Burstyn, Joe Pesci, Cate Blanchett)...
Vì những thất bại liên tiếp và luôn phải ra về trắng tay trong đêm trao giải Oscar, Martin Scorsese được đặt biệt danh là “Kẻ thua cuộc”. Tuy nhiên, trong những lần thua cuộc oan uổng trong đêm trao giải Oscar, Scorsese bị tước mất giải từ những đạo diễn xuất thân là... diễn viên.
Năm 1980, “Raging bull” (Cớm điên) của ông thua giải Oscar đạo diễn và phim hay nhất về tay Robert Redford với phim “Ordinary people” (Người bình thường).
Năm 1990, kiệt tác về đề tài gangster “Goodfellas” của ông thua cuộc trước “Dances with wolves “(Khiêu vũ với bầy sói) của Kevin Costner; và năm 2005, “The aviator” (Phi công) nhường bước trước: “Million dollar baby” (Em bé triệu đô) của Clint Eastwood…
Scorsese là cha đẻ của những tác phẩm kinh điển như Taxi Driver, Goodfellas... nhưng Scorsese chưa bao giờ trở thành chủ nhân của tượng vàng Oscar dành cho Phim xuất sắc hay Đạo diễn xuất sắc.
Đã 6 lần được đề cử trong vai trò Đạo diễn xuất sắc, tuy nhiên chỉ tới Oscar lần thứ 79 này Martin Scorsese mới được nâng cao chiếc tượng vàng Oscar trên tay.
Cuối cùng thì “Kẻ thua cuộc” Scorsese đã trở thành “Người chiến thắng” với bộ phim ”Kẻ quá cố”, giành giải thưởng Đạo diễn xuất sắc.
Scorsese xúc động đến nỗi ông nhắc đi nhắc lại người dẫn chương trình và hài hước hỏi có đọc nhầm tên không, ông nói: “Phải kiểm tra lại cái phong bì này thôi, tôi vẫn không thể tin được điều này là sự thật. Tôi thực sự rất xúc động”.
Giấc mộng vàng đến với "kẻ quá cố”
Martin Scorsese (giữa) chỉ đạo diễn xuất trong bộ phim “Kẻ quá cố”.
“The Departed” (Kẻ quá cố) là phiên bản Hollywood làm lại bộ phim Vô gian đạo thành công vang dội của điện ảnh Hồng Công, năm 2002, với dàn diễn viên hùng hậu như Leonardo DiCaprio, Matt Damon, Jack Nicholson dưới tài đạo diễn của Martin Scorsese.
Nếu như các phim Hollywood làm lại từ dòng phim kinh dị Nhật Bản như “The ring, The grudge” được xem là “Mỹ hóa phim châu Á” thì “Kẻ quá cố” lại… “Hồng Công hóa” Vô gian đạo.
Tuy được dựng lại từ “Vô gian đạo”của Hồng Công nhưng “Kẻ quá cố” lại được thể hiện hoàn toàn khác.
Phim là hình ảnh một thế giới ngầm đặc biệt: thế giới của mâu thuẫn trong lòng xã hội Mỹ thu nhỏ với một Boston đặc trưng, riêng biệt của thập niên 80, 90 thế kỷ trước.
Tuy nhiên, khác với “Vô gian đạo” , “Kẻ quá cố” có một đoạn kết hoàn hảo - tạm gọi là kết thúc có hậu. Bộ phim đạt doanh thu 91 triệu USD sau ba tuần công chiếu, thành công về mặt doanh thu tại thị trường Hoa Kỳ.
Bộ phim “Kẻ quá cố” đã thực sự biến giấc mơ Oscar của Martin Scorsese thành hiện thực sau 6 lần hẫng hụt: Giải Đạo diễn xuất sắc nhất đã thuộc về Martin Scorsese.
Sự chờ đợi của Scorsese sau 26 năm, qua 6 lần đề cử cho Đạo diễn xuất sắc nhất đã được đền bù xứng đáng khi “Kẻ quá cố” giành giải Phim hay nhất, giải Kịch bản phóng tác xuất sắc nhất và Biên tập phim xuất sắc nhất.
Chiến thắng của “Kẻ quá cố” được đánh giá là khá bất ngờ, dù cả 5 ứng cử viên cho danh hiệu Phim xuất sắc đều không thực sự nổi trội.
Bộ phim về thế giới ngầm ở thành phố Boston - do Leonardo DiCaprio và Matt Damon đóng vai chính - đã vượt qua “Babel” (tháp Babel), Letters From Iwo Jima (Những lá thư từ Iwo Jima), “Little Miss Sunshine” (Hoa hậu nhí ánh dương) và “The Queen” (Nữ hoàng) để được góp mặt trong những tác phẩm xuất sắc của Viện Hàn lâm Khoa học và Kịch nghệ Mỹ.
THANH HẰNG tổng hợp
