Ngày 7-3, Tổng cục Thuế, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) và Ngân hàng Thế giới (WB) phối hợp công bố: “Báo cáo đánh giá cải cách thủ tục hành chính thuế - Mức độ hài lòng của doanh nghiệp năm 2016”. Khảo sát được xây dựng trên ý kiến của khoảng 3.500 doanh nghiệp (DN).
Đại diện doanh nghiệp nộp hồ sơ khai thuế TNCN tại Cục thuế TPHCM. Ảnh: Cao Thăng
Ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng ban Pháp chế (VCCI) cho biết, theo đánh giá của DN tham gia khảo sát, tỷ lệ hài lòng của DN qua việc tiếp cận thông tin quy định về thuế và thủ tục hành chính thuế khá cao. Chất lượng thông tin năm 2016 so với năm 2014 có sự cải thiện rõ rệt, tuy nhiên, vẫn còn có những hạn chế.
Theo ý kiến của DN, hạn chế này thể hiện qua việc chính sách thuế thay đổi quá nhiều lần trong một năm. Cũng theo phản ánh của DN, nhiều lúc, cơ quan thuế không trả lời thắc mắc qua điện thoại mà yêu cầu DN trực tiếp đến cơ quan thuế, mặc dù đó chỉ là thắc mắc nhỏ. Ngoài ra, hiểu biết của DN chưa thật đầy đủ về luật thuế và những quy định về thủ tục hành chính thuế dẫn đến những vi phạm đáng tiếc xảy ra…
Cũng theo khảo sát, tỷ lệ DN gặp phiền hà trong thực hiện thủ tục hành chính thuế đã giảm. Với câu hỏi “DN đang gặp phiền hà gì?”, tỷ lệ DN dành cho mục khai thuế, khai quyết toán thuế là 31%; hoàn thuế là 26%; đăng ký, thay đổi thông tin đăng ký thuế là 15%; miễn, giảm thuế là 10%...
Một trong những vấn đề được DN quan tâm là vấn đề hoàn thuế giá trị gia tăng. Có đến 84% DN không thực hiện thủ tục hoàn thuế giá trị gia tăng. Theo ý kiến của các DN, thời gian hoàn thuế thuộc diện kiểm tra trước, hoàn thuế sau quá dài (40 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hoàn thuế thì cơ quan thuế mới ban hành quyết định hoàn thuế).
Theo kiến nghị của các DN, cần phải quy định cụ thể thời gian nhận hồ sơ, thời gian trả lời hồ sơ và cần chấn chỉnh lại bộ phận nhận hồ sơ hoàn, cán bộ kiểm tra. Về vấn đề thanh, kiểm tra thuế, có đến 53% DN tiếp đoàn thanh, kiểm tra thuế trong 1 năm gần đây. Tỷ lệ DN càng lớn thì tiếp đoàn thanh, kiểm tra càng nhiều. Một điểm đáng lo ngại khác, theo khảo sát, đó chính là việc chi trả chi phí không chính thức có dấu hiệu tăng. Lý do được đưa ra là DN dù làm đúng nhưng vẫn phải có khoản phí “bôi trơn” do sợ bị bắt bẻ, làm khó trong các thủ tục quyết toán, thanh, kiểm tra thuế.
Đánh giá cao những nỗ lực của ngành tài chính trong việc giảm thời gian thực hiện thủ tục hành chính thuế; thông tin pháp luật, thủ tục hành chính thuế đã dễ tiếp cận hơn; tính công khai, minh bạch và tính giải trình cao…, song Tiến sĩ Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch VCCI, đề nghị ngành thuế vẫn cần nỗ lực hơn nữa nâng cao chất lượng xây dựng pháp luật thuế, công tác tuyên truyền: tỷ lệ 55% DN gặp vướng mắc trong tiếp cận thông tin còn cao; tập trung vào cải cách những lĩnh vực có nguy cơ phải trả chi phí không chính thức cao như kê khai, quyết toán thuế, hoàn thuế…
Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng, những nỗ lực của ngành thuế trong cải cách thủ tục hành chính thuế đã giúp số giờ liên quan đến thuế giảm còn 117 giờ, giảm 4 lần kê khai thuế giá trị gia tăng… Số giờ thực hiện thủ tục hành chính thuế đã được WB ghi nhận là 186 giờ. Cũng theo ông Dũng, để tiếp tục hỗ trợ DN thông qua việc cải cách, Bộ Tài chính sẽ yêu cầu ngành thuế hạn chế thanh, kiểm tra thuế, không làm phiền DN; quản lý thuế dựa trên đánh giá rủi ro; hạn chế tiếp xúc trực tiếp giữa DN với cán bộ thuế trong quá trình kê khai, nộp thuế… Hiện bộ đã chỉ đạo ngành thuế rà soát 70 quy trình nghiệp vụ và công khai để người dân và DN giám sát.
NGỌC QUANG
