Theo Luật Bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em, từ 1-1-2005 trẻ em dưới 6 tuổi được khám chữa bệnh miễn phí. Luật đã có, vậy mà gần 2 tháng trôi qua nhiều cơ sở điều trị vẫn chưa thực hiện vì… còn nhiều khó khăn về kinh phí!
- Nơi thực hiện, nơi... còn chờ!
Mặc dầu chưa có thống kê chính thức nhưng tại TPHCM, từ lâu hầu hết các bệnh viện (BV) đa khoa và nhiều trung tâm y tế quận, huyện đã thực hiện khám chữa bệnh miễn phí cho trẻ dưới 6 tuổi. Trao đổi với chúng tôi, BS Phan Quý Nam, Giám đốc BV Nguyễn Tri Phương, cho biết, trung bình mỗi năm BV chi khoảng 2,1 tỷ đồng miễn, giảm viện phí cho trẻ dưới 6 tuổi (trong đó điều trị nội trú khoảng 1,5 tỷ đồng).
Khám bệnh cho bệnh nhi tại Bệnh viện Nhi đồng 1.
Cũng theo BS Phan Quý Nam, sở dĩ BV thực hiện được miễn phí cho trẻ dưới 6 tuổi vì số giường điều trị cho bệnh nhân nhi rất thấp – chỉ có 40 giường – chiếm chưa đến 1/15 tổng số giường điều trị của BV, nên trong vấn đề thu chi BV có thể tính toán cân đối, đắp đổi được. Vả lại bệnh nhân nhi đến BV thường không mắc bệnh nặng lắm nên chi phí điều trị cũng thấp – tối đa khoảng 300.000 đồng/ngày.
Ít thuận lợi hơn BV Nguyễn Tri Phương, nhưng một số BV chuyên khoa có chi phí điều trị cao cũng gắng sức thực hiện miễn phí cho trẻ dưới 6 tuổi và do vậy thường xuyên bị mất cân đối thu chi.
Ngay như Bệnh viện Ung bướu, nơi nguồn thu viện phí của người lớn rất cao, nhưng để miễn viện phí cho trẻ dưới 6 tuổi thì bệnh viện luôn phải nợ tiền thuốc – trung bình mỗi năm gần 10 tỷ đồng. Như vậy, theo tìm hiểu của chúng tôi, ngoài yếu tố điều tiết - thu viện phí người lớn để miễn cho trẻ em – thì các đơn vị thực hiện được là nhờ… số bệnh nhân dưới 6 tuổi chiếm một tỷ lệ rất ít!
Vấn đề gay go nhất trong việc thực hiện miễn viện phí cho trẻ dưới 6 tuổi rơi vào 2 bệnh viện chuyên khoa nhi: BV Nhi đồng 1 và BV Nhi đồng 2. Nếu vào đầu tháng 1 –2005, các BV này vin cớ chưa có nghị định hướng dẫn thực hiện miễn phí như thế nào thì nay, mặc dầu đã có chỉ đạo tạm thời của Bộ Y tế thực hiện miễn phí theo phương thức thực chi, hai BV này vẫn cho biết không thể thực hiện nổi vì… nguy cơ không thể có kinh phí.
Để thực hiện miễn phí, mỗi năm BV Nhi đồng 1 cần khoảng 130 tỷ đồng, BV Nhi đồng 2 cần khoảng 80 tỷ đồng. Trong khi đó, ngân sách Nhà nước chỉ chi 50 tỷ đồng cho thành phố để miễn viện phí cho trẻ dưới 6 tuổi. Với mức cân đối thu chi tạm tính như thế, tại nhiều cuộc họp, BS Tăng Chí Thượng, Giám đốc BV Nhi đồng 1, cho rằng việc thực hiện miễn viện phí cho trẻ dưới 6 tuổi sẽ nhẹ nhàng hơn bằng phương thức mua thẻ BHYT.
- Không thể đổ cho... khó khăn
Theo chúng tôi được biết, mới đây Sở Y tế đã có cuộc họp bàn về vấn đề thực hiện miễn viện phí cho trẻ dưới 6 tuổi. Tại cuộc họp này ngành y tế cũng tạm thống nhất: các đơn vị điều trị tính toán thật kỹ mức bình quân điều trị cho một cháu để định ra mức trần. Tuy nhiên, nếu điều trị vượt quá mức trần này thì ngành chỉ biết… kêu gọi người dân đóng góp!
Một cán bộ quản lý lâu năm trong nghề khẳng định khó khăn về kinh phí là điều đương nhiên nhưng nếu khéo vận dụng thì chắc chắn không đến nỗi nào. Ông giải thích, tại các bệnh viện chuyên khoa nhi, thường xuyên có số bệnh nhân điều trị theo dịch vụ rất nhiều, “san sẻ” nguồn này để thực hiện miễn viện phí cho trẻ dưới 6 tuổi cũng là một giải pháp cần tính đến. Ông bày tỏ: Đành rằng việc nâng cao đời sống cho cán bộ y tế và tái đầu tư là hết sức cần thiết, nhưng trong tình thế này, chúng ta biết “điều tiết” phù hợp thì chắc chắn vấn đề bội chi chưa đến nỗi nào.
Một cán bộ Ủy ban Chăm sóc và giáo dục trẻ em TP tỏ ra cương quyết: Tại sao chưa thực hiện mà các đơn vị lại lo ngại thiếu? Tại sao họ không làm để xem thực tế thế nào. Tôi tin chắc thành phố sẽ có giải pháp thỏa đáng cho vấn đề này. Điều chủ yếu là chúng ta phải làm bằng tâm huyết thực sự chứ đừng ỷ vào thanh toán thực chi mà vung tay quá trán.
Qua những ý kiến nêu trên, dẫu chưa có một giải pháp toàn vẹn cho việc thực hiện khám chữa bệnh miễn phí cho trẻ dưới 6 tuổi, nhưng cũng đã hé mở những khả năng khả thi. Thiết nghĩ, trong lúc chờ các đơn vị chức năng tìm một giải pháp mang tính bền vững thì các cơ sở điều trị phải đảm bảo quyền lợi cho các em theo đúng luật định.
HỒNG LAM
