Đây là những bài tạp văn đã được đăng trên chuyên mục “Hà Nội tạp văn” của Báo Hà Nội mới cuối tuần (ấn phẩm của Báo Hà Nội mới) trong giai đoạn từ 2005 - 2017. Vì thế, khi cầm trên tay cuốn sách này, trước mắt độc giả sẽ hiện ra những trang báo đượm màu thời gian. Ở đó, chuyên mục “Hà Nội tạp văn” luôn xuất hiện một “cửa sổ” nhỏ xinh ngay trang nhất, với minh họa in 4 màu thu hút bạn đọc.
99 bài tạp văn phong phú ở đề tài, đa dạng ở giọng điệu. Đó là những nhà văn, nhà thơ, nhà báo hoặc những cây bút hoạt động trong các lĩnh vực khác của đời sống xã hội. Mỗi bài viết không dài, khoảng 1.000 chữ, nhưng thường bật ra được những cảm xúc để người ta thêm hiểu, thêm yêu Hà Nội. Người đang sống ở Hà Nội thì nhạy cảm với những tiết mùa trôi trong lòng phố xá, có thể nhìn qua những “mắt phố” mà rung động theo những cơn gió heo may, day dứt với những đợt mưa phùn… Người ở xa thì nhớ da diết những cốm Vòng, những mùa hoa cúc họa mi, những ngõ phố với vết dấu thời gian…
Trong Phố chất đầy năm tháng, mỗi người sẽ tìm thấy một thú vị khác nhau. Với tôi, một mảng bài viết rất thú vị trong sách, có thể gọi tên là những tản văn “nhìn từ xa Hà Nội”. Ta có thể bắt gặp ở đây một Ngô Phan Lưu - nhà văn của xứ Nẫu (Phú Yên) với những rung cảm trong Một thoáng Hà Nội; gặp tuổi thơ của Tiến sĩ khảo cổ Nguyễn Thị Hậu trong Nơi tôi trở lại tuổi thơ”; một Hoài Hương da diết với những cảm xúc về mưa phùn, về hoa phượng chiều Hồ Gươm…
Có lẽ sẽ không quá lời khi nói, Hà Nội là một siêu đề tài mà bất cứ ai cũng có thể dùng thể loại tạp văn để viết và mỗi người viết, dù trùng khít chủ đề nhưng luôn bật ra những kỷ niệm, những ký ức và góc nhìn riêng tư. Qua đó, thấy lấp lánh nét tài hoa tạo nên những bài viết hấp dẫn, dù những đề tài xoay vòng theo bốn mùa trời đất.
Điều đó cũng đã được thực chứng, bởi suốt hơn 28 năm qua, chuyên mục “Hà Nội tạp văn” đã được duy trì trên ấn phẩm Hà Nội mới cuối tuần, trở thành “món” đặc sản hàng tuần của Báo Hà Nội mới. Sức hút của chuyên mục này không chỉ quy tụ được rất nhiều nhà văn, nhà thơ mà còn tìm kiếm, phát hiện, nâng đỡ những cây bút mới, cây bút trẻ, những người yêu Hà Nội.
Phố chất đầy tháng năm là tập sách thứ 4 ra đời từ chuyên mục này, cho thấy sự bền bỉ của một chuyên mục báo chí, đồng thời cũng cho thấy một cách làm sách không chỉ để “kỷ niệm” hay tri ân cộng tác viên mà chính là để lan tỏa tình yêu với Hà Nội - mảnh đất ngàn năm văn hiến.
