Ngày 8-11, khoảng 32 triệu cử tri Myanmar bước vào cuộc tổng tuyển cử đầu tiên kể từ khi cải cách mở cửa. Trước thềm diễn ra bầu cử, Tổng thống Thein Sein khẳng định, chính phủ và quân đội nước này chấp nhận mọi kết quả bầu cử, đồng thời tuyên bố sẽ hợp tác với các đảng phái đối lập để đảm bảo một giai đoạn chuyển giao suôn sẻ.
Quân đội giữ 25% ghế quốc hội
Theo Ủy ban bầu cử liên bang Myanmar (UEC), có tổng cộng 6.040 ứng cử viên thuộc 91 đảng phái chính trị và các ứng cử viên độc lập sẽ chạy đua vào hơn 1.000 ghế nghị sĩ tại cơ quan lập pháp các cấp. Trong số 1.163 đơn vị bầu cử, 330 đơn vị sẽ bầu Hạ viện liên bang, 168 đơn vị bầu Thượng viện liên bang, 636 đơn vị bầu nghị viện bang hoặc cấp vùng, và 29 đơn vị bầu nghị viện bang hoặc khu vực của các sắc tộc. Hai đảng được coi là sáng giá nhất là đảng Đoàn kết và Phát triển liên bang (USDP - cầm quyền) và đảng Liên minh quốc gia vì dân chủ (NLD) đối lập. Đảng NLD được dự đoán sẽ giành nhiều phiếu nhất song chưa rõ có đủ số ghế tại Quốc hội để nắm quyền quyết định chiếc ghế Tổng thống hay không vì 25% số ghế trong Quốc hội dành riêng cho lực lượng quân sự, bất kỳ chính đảng hay lực lượng nào muốn thành lập chính phủ đều phải giành được ít nhất 67% số ghế còn lại. Kết quả bầu cử sơ bộ dự kiến có trong vòng 48 tiếng sau bỏ phiếu và kết quả chính thức được công bố sau 2 tuần. Đại đa số cử tri Myanmar rất nôn nóng đi bỏ phiếu lần này.
Kiểm tra các thùng phiếu trước ngày bầu cử tại thị trấn Lanmadaw, Yangon, Myanmar
Vấn đề được quan tâm hơn cả là vị trí Tổng thống. Chức danh Tổng thống được chọn qua việc bỏ phiếu của nhóm nghị sĩ từ thượng viện, hạ viện và nhóm nghị sĩ từ quân đội. Sau đó, toàn thể quốc hội sẽ bỏ phiếu kín và ứng viên được cao phiếu nhất sẽ là tổng thống, hai người còn lại làm phó tổng thống. Phải đến tháng 3-2016 thì tên tuổi của tổng thống thắng cử mới được thông báo trong kỳ họp đầu tiên của quốc hội mới. Bà Aung San Suu Kyi từng được coi là ứng viên sáng giá nhất nhưng không được phép tranh cử do có yếu tố nước ngoài, khi người chồng quá cố và hai con trai của bà đều mang quốc tịch Anh. Các ứng cử viên khác gồm Tổng thống đương nhiệm U Thein Sein, cựu Chủ tịch Hạ viện Thura U Shwe Man và Tổng Tư lệnh các lực lượng vũ trang Min Aung Hlaing.
Chuyển động tích cực
Sự chuyển dịch dân chủ của Myanmar từ năm 2011 cho đến nay đã và đang nhận được sự ủng hộ từ các nước láng giềng khu vực và cộng đồng quốc tế. Với tư cách là thành viên Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), Myanmar đang có nhiều thuận lợi trong các hoạt động ngoại giao thương mại và thu hút đầu tư, giúp nước này nắm bắt những cơ hội quan trọng của khu vực và quốc tế để củng cố cải cách trong nước. Các nước phương Tây đã từng bước dỡ bỏ các lệnh cấm vận kinh tế, tạo điều kiện cho Nay Pyi Taw hội nhập tốt hơn với khu vực và thế giới. Mở cửa kinh tế giúp Myanmar tạo ra triển vọng đa dạng hóa kinh tế, giảm sự phụ thuộc vào xuất khẩu các nguồn tài nguyên thiên nhiên và hướng tới các hoạt động kinh tế trong nông nghiệp, chế tạo và dịch vụ. Giới chuyên gia nhận định, Myanmar vẫn được coi là một “ngôi sao” tăng trưởng ở khu vực châu Á nhờ mức tăng trưởng GDP có thể lên tới 10% trong năm nay.
Chính quyền Myanmar còn tạo ra một bước ngoặt lịch sử trong tiến trình xây dựng hòa bình quốc gia. Lần đầu tiên kể từ khi Myanmar tuyên bố độc lập năm 1948, chính phủ và 8 trong số 15 nhóm sắc tộc thiểu số có vũ trang đã ký Thỏa thuận Ngừng bắn toàn quốc (NCA) hôm 15-10 vừa qua, hướng tới kết thúc hơn 60 năm xung đột dân sự tại Myanmar
THANH HẰNG (tổng hợp)
