Nâng cao chất lượng cuộc sống người dân sau tái định cư

Công tác tái định cư (TĐC) phải được xem xét giải quyết một cách toàn diện. Không chỉ giải quyết nhà ở mà cần phải đảm bảo không gian sống phù hợp, đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội TĐC phải gắn với việc thực hiện các chính sách an sinh xã hội như đào tạo nghề, giải quyết công ăn việc làm tốt hơn hoặc phục hồi thu nhập, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống người dân sau khi di dời, TĐC.
Một dự án tái định cư tại quận 2, TPHCM. Ảnh: Huy Anh
Một dự án tái định cư tại quận 2, TPHCM. Ảnh: Huy Anh

44.000 trường hợp bị ảnh hưởng

UBND TPHCM vừa thông qua kế hoạch phát triển và quản lý sử dụng nhà ở, đất ở phục vụ TĐC các dự án chỉnh trang đô thị, công ích trên địa bàn TP giai đoạn 2019-2020 và hướng đến năm 2025. Mục đích của kế hoạch này là tập trung nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác TĐC, ổn định cuộc sống người dân sau TĐC, góp phần thực hiện hiệu quả dự án chỉnh trang đô thị và dự án công ích trên địa bàn TPHCM.
Qua đó, phân tích, dự báo nhu cầu TĐC cũng như đáp ứng nguồn nhà thuộc sở hữu nhà nước, nhà ở xã hội, nhà ở thương mại phục vụ TĐC. Trên cơ sở đó, đề ra nhiệm vụ, giải pháp thực hiện, phân công cụ thể trách nhiệm các cơ quan, đơn vị liên quan để phát triển chương trình nhà ở trên địa bàn TP; đồng thời có biện pháp phân bổ, sử dụng hiệu quả nguồn nhà ở thuộc sở hữu nhà nước để phục vụ TĐC. 

Cụ thể, trong giai đoạn 2019-2020, TPHCM dự kiến triển khai thực hiện 301 dự án trọng điểm với tổng số hộ gia đình, cá nhân bị ảnh hưởng khoảng 19.100 trường hợp; trong đó có 187 dự án hạ tầng kỹ thuật, 74 dự án hạ tầng xã hội, công trình công cộng và 40 dự án chỉnh trang đô thị, di dời nhà trên và ven kênh rạch. Đối với giai đoạn 2021-2025, TPHCM dự kiến triển khai thực hiện 226 dự án trọng điểm với tổng số hộ gia đình, cá nhân bị ảnh hưởng khoảng 24.900 trường hợp; trong đó có 140 dự án hạ tầng kỹ thuật, 54 dự án hạ tầng xã hội, công trình công cộng và 32 dự án chỉnh trang đô thị, di dời nhà trên và ven kênh rạch.

Như vậy, có khoảng 44.000 trường hợp bị ảnh hưởng bởi các dự án chỉnh trang đô thị từ nay đến năm 2025. UBND TPHCM nêu rõ quan điểm công tác TĐC phải được xem xét giải quyết một cách toàn diện, không chỉ giải quyết nhà ở mà cần phải đảm bảo không gian sống phù hợp, đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội; TĐC phải gắn với việc thực hiện các chính sách an sinh xã hội như đào tạo nghề, giải quyết công ăn việc làm tốt hơn hoặc phục hồi thu nhập, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống người dân sau khi di dời, TĐC. Công tác giải quyết nhà ở chính sách để TĐC nhằm đảm bảo cho người dân sớm ổn định chỗ ở sau khi di dời, chứ không phải để người dân được hưởng lợi thông qua việc bố trí nhà ở TĐC rồi chuyển nhượng để hưởng tiền chênh lệch.

Chính sách TĐC tại chỗ 

TPHCM không sử dụng vốn ngân sách nhà nước để đầu tư xây dựng mới nhà ở phục vụ TĐC mà chủ yếu sử dụng nhà ở thương mại, nhà ở xã hội để bố trí TĐC. Đối với 5 huyện gồm: Củ Chi, Bình Chánh, Hóc Môn, Cần Giờ, Nhà Bè ưu tiên dành quỹ đất đã quy hoạch phù hợp để đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu TĐC đồng bộ, đáp ứng nhu cầu TĐC cho người dân bị ảnh hưởng bởi các dự án chỉnh trang đô thị, công ích trên địa bàn. 

Đáng lưu ý, trong kế hoạch này, TPHCM tập trung phát triển khoảng 20.000 căn nhà ở xã hội, thực hiện TĐC tại chỗ cho người dân tại các dự án xây dựng chung cư mới thay thế chung cư cũ; không kéo dài việc thỏa thuận bồi thường, sớm TĐC chỗ ở của người dân tại vị trí cũ. Điều này sẽ góp phần quan trọng trong việc đẩy nhanh tiến độ chương trình chỉnh trang đô thị; trong đó có chương trình tháo dỡ chung cư cũ xuống cấp trên địa bàn TPHCM, vốn gặp nhiều vướng mắc trong thời gian qua.

Ngoài ra, TPHCM cũng đẩy nhanh việc sử dụng nguồn nhà ở, đất ở thuộc sở hữu nhà nước có sẵn để giải quyết TĐC đối với các dự án chỉnh trang đô thị, dự án công ích và giải quyết tạm cư các trường hợp khẩn cấp (hỏa hoạn, sạt lở, di dời các chung cư hư hỏng nặng, nguy hiểm...) nhằm sử dụng hiệu quả, hạn chế lãng phí; đổi mới công tác dự báo nhu cầu về nhà ở phục vụ TĐC; tập trung phát triển nhà ở xã hội để phục vụ các đối tượng thu nhập thấp, trong đó có đối tượng là hộ gia đình, cá nhân bị ảnh hưởng bởi các dự án chỉnh trang đô thị, công ích nhưng khó khăn trong việc tự tạo lập nhà ở.

Tin cùng chuyên mục