Hôm nay, 14-11, dự án Luật Báo chí (sửa đổi) là một trong những nội dung được Quốc hội cho ý kiến tại phiên thảo luận ở các tổ đại biểu. Ông Lê Như Tiến, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội đã có cuộc trao đổi với báo giới về dự án luật này. Ông Lê Như Tiến cho biết:
Nhằm cụ thể hóa Hiến pháp 2013, điểm nổi bật nhất của dự thảo Luật Báo chí sửa đổi lần này là quyền tự do báo chí và quyền tự do ngôn luận trên báo chí được pháp luật đảm bảo, nhưng phải theo khuôn khổ của pháp luật.
* Phóng viên: Ông nhận định như thế nào về những hành vi bị cấm trong dự thảo luật lần này?
* Ông LÊ NHƯ TIẾN: Điều 10 trong dự thảo có quy định 12 loại thông tin và 10 hành vi bị cấm. Tôi cho như vậy là cũng phù hợp với các quy định chung của Hiến pháp và pháp luật khác. Tuy nhiên, theo tôi cần bổ sung một số hành vi bị cấm (mà trong thời gian qua xảy ra khá phổ biến). Đó là hành vi xúc phạm danh dự, thân thể, sức khỏe thậm chí là tính mạng của nhà báo. Cũng cần nghiêm cấm việc thu giữ phương tiện hành nghề trong lúc nhà báo đang tác nghiệp đúng pháp luật.
* Luật lần này cũng quy định về trách nhiệm của lãnh đạo cơ quan báo chí khi thông tin sai trên báo. Ông nhận định như thế nào về quy định này?
* Trong luật này ghi rõ trách nhiệm nhà báo là người trực tiếp viết bài; trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan báo chí cũng phải liên đới trách nhiệm; và khi một tờ báo có vấn đề thì cơ quan chủ quản báo chí cũng phải chịu trách nhiệm.
Hiện nay khi báo chí của một bộ, ngành chủ quản nào đó có chuyện thì cơ quan chủ quản gần như đứng ngoài cuộc, chỉ có người viết và người đứng đầu cơ quan báo chí đó chịu trách nhiệm; như thế là chưa hợp lý. Bây giờ phải làm rõ trách nhiệm, tùy từng cấp ở mức độ nào thì cơ quan chủ quản báo chí chịu trách nhiệm; ở mức độ nào thì người đứng đầu cơ quan báo chí và ở mức độ nào thì nhà báo phải chịu... Sơ suất nhỏ do lỗi kỹ thuật thì người trực tiếp làm báo, viết báo chịu trách nhiệm. Nếu ảnh hưởng lan tỏa tới toàn xã hội thì người đứng đầu cơ quan đứng đầu báo chí và thậm chí cơ quan chủ quản phải chịu trách nhiệm.
* Luật không thừa nhận báo chí tư nhân, nhưng lại cho tập đoàn, tổng công ty được quyền thành lập cơ quan báo chí. Như vậy có mâu thuẫn không khi chúng ta đang trong tiến trình cổ phần hóa mạnh mẽ các doanh nghiệp nhà nước?
* Tôi cũng cho rằng trên thực tế nếu ta cho phép các tổng công ty nhà nước và ngoài nhà nước thành lập cơ quan báo chí thì đó chính là báo chí ngoài công lập. Cũng giống như trường học gồm trường công lập và ngoài công lập. Tôi ủng hộ việc này vì nó chia sẻ khó khăn cho nhà nước, mà người dân cũng được tiếp cận nhiều thông tin hơn mà không phải dùng nhiều ngân sách nhà nước để trang trải cho các cơ quan báo chí.
Chúng ta không thừa nhận báo chí tư nhân với tư cách là cá nhân đứng ra thành lập một cơ quan báo chí. Song dự thảo luật ghi rõ đối tượng được thành lập cơ quan báo chí là giữ nguyên các đối tượng được thành lập cơ quan báo chí theo luật hiện hành, bổ sung thêm các đối tượng được thành lập các tạp chí khoa học và tạp chí. Như vậy quy định đối tượng được thành lập đã được mở rộng hơn so với luật trước.
Tôi nghiên cứu một số luật báo chí của các nước thì thấy dự thảo luật lần này đã tiếp cận được trào lưu chung của sự phát triển chung của báo chí thế giới. Tuy nhiên, bên cạnh việc tạo điều kiện cho báo chí phát triển thì luật cũng phải có yêu cầu phù hợp để quản lý báo chí tốt hơn.
* Xin cảm ơn ông!
ANH THƯ (ghi)
