Ý tưởng tổ chức một giải đấu dành riêng cho các đội tuyển quốc gia trong khu vực Đông Nam Á bắt nguồn từ cuộc họp thành lập Liên đoàn Bóng đá Đông Nam Á tại Singapore vào năm 1995.
Nhiều ý kiến cho rằng, nếu chỉ dựa vào SEA Games thì bóng đá trong khu vực bị coi là vùng trũng của bóng đá thế giới phải đợi đến hai năm mới tỉ thí với nhau một lần, vào các năm lẻ.
Điều đó quá ít. Vì vậy, các đại biểu dự họp đề nghị tổ chức thêm một giải đấu gọi là “giải vô địch Đông Nam Á” cũng tổ chức 2 năm một lần, vào các năm chẳn.
Từ ý tưởng đến hiện thực chỉ cách nhau chưa đầy một năm và Singapore có vinh dự nhận quyền đăng cai giải lần đầu tiên, vì hai lý do: Cơ sở vật chất, sân bãi đã sẳn sàng và nhà tài trợ Tiger Beer khu vực châu Á – Thái Bình Dương đặt trụ sở tại quốc gia này.
Khỏi phải nói sự hào hiệp lẫn hào phóng của Tiger Beer trong việc đứng ra trang trãi mọi chi phí cho giải, đổi lại họ được gắn tên mình vào tên giải: Tiger Cup 1996.
Giải lần đầu tiên – Tiger Cup 1996
Trận chung kết Tiger Cup 1998 trên sân Hàng Đẫy (hà Nội), Việt Nam thua Singapore 1-0. Ảnh: Hoàng Hùng.
Qui tụ 10 đội bóng tham dự, chia làm hai bảng đấu loại trên hai sân Jurong (bảng A) và National (bảng B). Tuyển Việt Nam nằm ở bảng A cùng các đội Indonesia, Myanmar, Lào và Campuchia, trong khi đó chủ nhà Singapore nằm ở bảng B cùng đương kim vô địch SEA Games Thái Lan, Malaysia, Brunei, Philippines.
Các trận đấu vòng bảng diễn ra từ 1-9 đến 11-9. Hai trận bán kết vào ngày 13-9, trận tranh hạng ba và chung kết diễn ra ngày 15-9 đều trên sân National.
Nếu như một năm trước, Việt Nam đoạt huy chương bạc là bất ngờ lớn, như “chú vịt con xấu xí” bổng chốc biến thành “Thiên nga”, làm mọi người hoài nghi thì dù chỉ đoạt huy chương đồng tại Tiger Cup 96, nhưng điều này minh chứng cho nhận định: Một thế lực mới của bóng đá Đông Nam Á đã xuất hiện.
- Bán kết: Indonesia (nhất A) – Malaysia (nhì B) 1-3; Thái Lan (nhất B)– Việt Nam (nhì A) 4-2;
- Tranh hạng ba: Việt Nam – Indonesia 3-2.
- Chung kết: Thái Lan – Malaysia 1-0.
Giải lần hai – Tiger Cup 1998
Đưa về Việt Nam tổ chức trên hai sân Hàng Đẫy (Hà Nội) và Thống Nhất (TPHCM), qui tụ 8 đội bóng, thi đấu từ 26-8 đến 5-9. Bảng A gồm
Lúc đầu, AFF rất lo cho khả năng tổ chức của phía Việt Nam, nhưng sau đó, chính sự tận tình, chu đáo của Ban tổ chức địa phương, tinh thần cổ vũ cuồng nhiệt của người hâm mộ đã góp phần vào thành công to lớn của giải đấu.
Tuy nhiên, giải cũng để lại vết nhơ khó gột sạch, khi Thái Lan và Indonesia không ai chịu chiến thắng (?) trong trận cuối cùng vòng loại, để lên ngôi đầu bảng phải bay ra Hà Nội đá bán kết với chủ nhà Việt Nam. Kết quả sau gần 90 phút dùng dằng, Effendi của Indonesia tự ý sút tung lưới nhà … tạo nên một sự kiện hy hữu. Thái Lan thắng trận, nhất bảng A, lại phải bay ra Hà Nội gặp Việt Nam, còn Indonesia thua trận, nhì bảng ở lại sân Thống Nhất tiếp Singapore.
Có một điều khó hiểu là cách xếp lịch thi đấu lại buộc hai đội đầu bảng A và B phải bay đi, bay về đá bán kết. Một bất hợp lý. Việt Nam có một đội hình ưng ý nhất, có một cơ hội lớn nhất, vượt qua kình địch Thái Lan 3-0 ở bán kết, nhưng lại thua trong gang tấc trước Singapore ở trận chung kết.
- Bán kết: Thái Lan (nhất A) – Việt Nam (nhì B) 0-3; Singapore (nhất B)– Indonesia (nhì A) 2-1;
- Tranh hạng ba: Thái Lan – Indonesia 3-3. Indonesia thắng 5-4 trong 11m luân lưu.
- Chung kết: Việt Nam - Singapore 0-1.
Giải lần ba – Tiger Cup 2000
Tổ chức tại Thái Lan, từ 5-11 đến 18-11. Vòng loại diễn ra ở Chiang Mai (bảng A) và Songkhla (bảng B). Tuyển Việt Nam sau khi đoạt á quân SEA Games 1999, hừng hực khí thế giành lại những gì đã mất ở cả hai giải đấu lớn, khi thua trận ở vạch đích cuối cùng.
Ở vòng loại, Việt Nam lên ngôi đầu bảng, sau 3 trận thắng, 1 trận hòa, nhưng thua một cách đáng tiếc Indonesia 2-3 ở bán kết trong hiệp đấu phụ và thãm bại 0-3 trước Malaysia trong trận tranh hạng ba. Thái Lan thắng Malaysia 2-0 ở bán kết và thắng đậm Indonesia 4-1 trong trận chung kết.
Giải lần bốn – Tiger Cup 2002
Tổ chức tại Indonesia (bảng A) và Singapore (bảng B), từ 15-12 đến 29-12. Brunei tuyên bố rút lui vào giờ chót, vì không muốn đá dưới tên giải là sản phẩm bia, một thức uống bị cấm ở các quốc gia Hồi giáo.
Người ta thắc mắc là vì sao Brunei không tuyên bố rút lui từ các giải đấu trước, vốn cũng do Tiger Beer tài trợ. Tuyển Việt Nam dưới sự dẫn dắt của Henrique Calisto, một HLV tài ba, hiểu bóng đá Việt Nam nhất, vì ông nhiều năm làm GĐKT của CLB Gạch Đồng Tâm Long An rất thành công.
Với đội hình chấp vá, không tạo được lòng tin, nhưng với bàn tay của “thầy phù thủy” Calisto, Việt Nam vào đến bán kết và đánh bại Malaysia 2-1 trong trận tranh hạng ba, rửa mối hận 2 năm trước.
- Bán kết: Việt Nam (nhất A) – Thái Lan (nhì B) 0-4; Malaysia (nhất B)– Indonesia (nhì A) 0-1;
- Tranh hạng ba: Việt Nam – Malaysia 2-1.
- Chung kết: Indonesia – Thái Lan 2-2. Thái Lan thắng 4-2 trong đá 11m luân lưu.
Giải lần năm – Tiger Cup 2004
Tổ chức vòng loại tại Việt Nam (bảng A) và Malaysia (bảng B), từ 7-12-2004 đến 16-1-2005. Với sự có mặt của “tân binh” Đông Timor (Timor Leste), số đội tham dự nâng lên 10 đội. Việt Nam dưới sự dẫn dắt của HLV Edson Tavares đã để lại nổi buồn vô hạn khi thua đậm Indonesia 0-3, sau khi để Singapore cầm chân 1-1 ngay trên sân nhà.
Ngày nay, khi đề cập đến giải vô địch Đông Nam Á, không ai muốn nhắc đến Tiger Cup, giải đấu cuối cùng mang tên nhà tài trợ Tiger Beer. Vì kể từ năm 2007 (lùi một năm, thay vì tổ chức vào năm 2006), giải đấu không còn mang tên nhà tài trợ chính, mà được gọi bằng tên mới: AFF Cup, tên của Liên đoàn Bóng đá Đông Nam Á.
- Bán kết lượt đi: Indonesia – Malaysia 1-2; Myanmar – Singapore 3-4.
- Bán kết lượt về: Malaysia – Indonesia 1-4; Singapore – Myanmar 4-2.
- Tranh hạng ba (một lượt): Malaysia – Myanmar 2-1.
- Chung kết lượt đi: Indonesia – Singapore 1-3.
- Chung kết lượt về: Singapore – Indonesia 2-1.
LINH GIAO
