Ảnh hưởng của suy thoái kinh tế đã tác động khá rõ lên việc ăn tết của người dân TPHCM nói riêng và cả nước nói chung. Người dân tiết kiệm hơn, ít tiêu xài hơn. Người chơi mai dịp tết vừa qua đã có xu hướng chuyển qua thuê mai về trưng mấy ngày tết hơn là mua.
Trong khi đó, thời tiết diễn biến ngày càng thất thường, mai vàng, loại hoa đặc trưng người dân Nam bộ bị nở nhiều trước khi tết đến khiến cho nhà vườn bị thất thu không nhỏ. Quận 12 nơi nổi tiếng về cây mai vàng không thua gì vùng mai Thủ Đức. Sau tết vừa qua, thu nhập từ mua bán mai vàng của nhà vườn không được bao nhiêu. Số mai tồn lại tại vườn còn khá nhiều. Thời gian này chủ vườn tất bật với việc lặt hoa, tỉa cành, cắt gọn, vào đất bón phân cho những chậu mai vàng của mình cẩn thận chuẩn bị cho vụ tết sau.
Anh Tư Thao (phường An Phú Đông, quận 12) than vãn, chưa có năm nào mai vàng lại bị ế ẩm như năm nay, dù số mai vàng nở rộ bị bỏ lại tại vườn không đem ra bán nhiều, nhưng ở chợ vẫn vắng khách mua hoa, buộc các chủ vườn phải mang về chăm sóc lại chuẩn bị cho vụ hoa tết năm tới. Dọc theo các con đường về làng mai Thủ Đức, làng mai quận 12, Gò Vấp, Bình Thạnh, Bình Chánh, Bình Tân, từ khoảng mùng 10 - 15 âm lịch, các xe gắn máy, xe ba gác chở các chậu mai về vườn tấp nập. Theo các chủ vườn thì cây mai sau thời gian cho hoa trong mấy ngày tết đã yếu thật sự, cần phải đầu tư dưỡng cây, làm lại các khâu từ cắt cành, lặt nụ hoa sót lại, tỉa cành tăm, cành vượt đến cắt uốn lại thế, thay đất, vào phân cho từng chậu mai thật tỉ mỉ để mai hồi phục và sung sức lại…
Cũng vì thời tiết thất thường, ngay cả những người mua mai hoặc đã có từ trước không còn tin vào khả năng tự chăm sóc cây mai sau tết để năm sau có được một cây mai vàng thật đẹp. Nhiều gia chủ đã phải tìm tới những nơi đảm nhận dịch vụ chăm sóc mai vàng sau tết. Vì vậy, dịch vụ nhận chăm sóc mai sau tết mở rộng ở các làng hoa ngoại thành. Giá cả thuê để chăm sóc mai vàng thì vô chừng, tùy vào giá trị cây mai và mức độ ham thích của gia chủ. Những nhà vườn nổi tiếng về mai khá kén chọn nhận mai nhằm đảm bảo uy tín thương hiệu của họ.
Phần lớn chỉ nhận chăm sóc cho khách hàng quen thuộc hoặc chỉ nhận những cây mai lớn có giá từ vài triệu đồng trở lên, tiền công gửi cây chiếm 15 - 30% giá trị của cây, nhưng tối thiểu cũng từ 300.000 đồng/cây/năm. Đối với những cây đặc biệt quý hiếm giá vài chục triệu đồng, tiền dịch vụ chăm sóc sẽ lên đến cả chục triệu đồng/cây thì mới nhận. Với giá một cây mai mua từ 1,5 đến 6 triệu đồng/cây mà nhà vườn chỉ nhận công chăm sóc từ 400.000 đồng đến 1,5 triệu đồng/cây hay cây mai mua giá từ 7 đến 20 triệu đồng, tiền công chăm sóc từ 1,5 đến 5 triệu đồng… Theo tính toán của khách gửi mai cho nhà vườn chăm sóc, với giá đó là chấp nhận được để đảm bảo năm sau có hoa để trưng tết.
Anh Dương Văn Nhân, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nông dân TPHCM cho rằng, năm nào cũng vậy, sau tết thương lái mai tại quận Thủ Đức, 9, 12, huyện Củ Chi, kể cả tại các tỉnh lân cận như Bến Tre, Tiền Giang, Vĩnh Long… đều gom hàng bán không hết về. Xe của họ đến những địa điểm đăng ký bày bán hoa tết để gom hàng, tất nhiên cả những cây mai của khách gửi. Chủ vựa Ba Thọ ở khu vực Bình Trị Đông (quận Bình Tân) cho biết, trước đây lượng mai đến gửi nhiều nên thường từ chối cây nhỏ, cây bệnh, chỉ nhận những cây mai lớn để chăm sóc. Thế nhưng, giờ đây dịch vụ này nở rộ ra nhiều nơi, nhất là vùng Thủ Đức, quận 9, khả năng ký gửi mai cũng nhiều, do tính cạnh tranh để có thêm thu nhập nên một số cơ sở, nhà vườn việc kén chọn ít đi.
Tuy nhiên việc thương thảo hai bên phải rõ ràng, tránh gây phiền hà sau đó. Với nhà vườn, có thêm dịch vụ nhận mai vàng của khách về làm để đảm bảo có khoản thu nhập ổn định bù vào. Tuy thế, nhà vườn phải “cứng cựa”, có nghề mới có thể đảm bảo hay ít ra xác suất rủi ro không nhiều để còn có thể giữ uy tín và duy trì lượng khách hàng nhờ chăm sóc, vừa có thêm khoản thu nhập không phải là nhỏ.
Đặng Văn Thành