40 năm tham gia điện ảnh cách mạng, có mặt trong hơn 50 bộ phim, NSND Lý Huỳnh (ảnh) là một trong những gương mặt diễn viên tiêu biểu, đặc biệt với nhiều nhân vật để đời. Nhắc đến ông là nhắc đến những nhân vật đại úy Long, ông Hai Lúa, Hai Cũ... Tên tuổi ông cũng gắn liền với hãng phim gia đình Lý Huỳnh - một trong những hãng phim tư nhân đầu tiên tham gia sản xuất phim đều đặn.
Hãng phim Lý Huỳnh đã sản xuất được 31 bộ phim (cả phim video và phim điện ảnh) trong đó có nhiều bộ phim trở thành sự kiện vào thời điểm khi phim được công chiếu như: Nước mắt học trò - là một trong số phim đạt kỷ lục doanh thu cao nhất (1993); Hồng Hải tặc - một trong số phim Việt thể loại hành động đầu tiên có sự hợp tác sản xuất với Hồng Công và có diễn viên nước ngoài tham gia... Giờ đây, khi tuổi tác và sức khỏe không cho phép ông trực tiếp “xông pha” như trước, nhưng NSND Lý Huỳnh vẫn rất hạnh phúc với vai trò “ông cố vấn” cho hoạt động nghệ thuật của các con ông. Trong ngôi nhà của ông, điện ảnh vẫn luôn là thánh đường, là đam mê bất tận của tất cả mọi thành viên gia đình...
- Phóng Viên: Thưa NSND Lý Huỳnh, điều lớn nhất mà điện ảnh mang lại cho ông là gì?
- NSND LÝ HUỲNH: Điều hạnh phúc nhất với tôi là được tham gia đóng phim, làm phim, được cống hiến cho nghệ thuật - đó là đam mê lớn lắm. Nhờ có điện ảnh mà tôi từ một võ sư bình thường, trở thành diễn viên Lý Huỳnh như ngày hôm nay. Tôi thấy mình thật may mắn và sung sướng khi được tham gia điện ảnh cách mạng và hoạt động, đóng góp công sức suốt 40 năm nay. Có thể nói, tôi tôn thờ và mang ơn điện ảnh cách mạng. Vì đam mê điện ảnh, nên tôi khuyến khích các con theo nghề này và hiện nay 4 người con của tôi vẫn đang tiếp tục tham gia nghệ thuật là: Lý Sơn, Lý Hùng, Lý Hương, Lý Hồng. Bây giờ Lý Hùng hoạt động nghệ thuật còn nhiều hơn cả tôi ngày xưa, con hơn cha là nhà có phúc mà. Tôi thấy vui và mãn nguyện lắm.
- Điều gì đã làm nên một NSND Lý Huỳnh với nhiều vai diễn để đời?
Tôi mang ơn những người làm điện ảnh cách mạng như cố đạo diễn Khương Mễ; cố đạo diễn, NSND Hải Ninh; cố đạo diễn, NSND Hồng Sến, NSND Huy Thành… đã cho tôi cơ hội đổi thay số phận bằng chính những vai diễn. Tôi đã tham gia đóng phim từ trước năm 1975, nhưng chỉ là những vai phô diễn tài năng võ thuật. Chính những vai diễn của điện ảnh cách mạng mới làm nên một diễn viên Lý Huỳnh thực sự, hướng cho tôi biết hóa thân vào những số phận nhân vật để làm nên những hình tượng nghệ thuật để đời, mà mở đầu là vai đại tá Hoàng trong phim Cô Nhíp của cố đạo diễn Khương Mễ và sau đó là một loạt nhân vật trong các bộ phim của cố đạo diễn Hồng Sến: đại úy Long trong Mùa gió chướng, trung úy Xăm trong Hòn đất, ông Hai Lúa trong Vùng gió xoáy, ông Hai Cũ trong bộ phim cùng tên... Tôi cũng được nhận nhiều giải thưởng danh giá - Bông Sen Bạc cho những vai diễn này trong các kỳ Liên hoan phim Việt Nam. Điều ấy quả là một sự kỳ diệu và tôi luôn trân trọng, biết ơn điện ảnh cách mạng.
- Là một diễn viên nổi tiếng và được tiếng là hào hoa phong nhã vào thời điển vàng son, có khi nào ông “chao đảo” vì bóng hồng nào đó không?
Thì cũng có chứ. Mình là diễn viên, lại có chút nổi tiếng nên cũng có nhiều khán giả nữ ái mộ, nhưng chỉ vậy thôi. Tôi luôn có vợ bên cạnh, cả những lúc khổ nhất đến khi vinh quang. Gia đình tôi hồi ấy khó khăn lắm. Biết chồng mê điện ảnh, muốn đóng phim, làm phim, vợ tôi rất vui và hưởng ứng nhiệt tình. Vợ tôi tảo tần buôn bán, làm lụng để hưởng ứng nguyện vọng tham gia nghệ thuật của chồng, con. Hết nuôi heo, lại làm bút bi... Không có vợ sát cánh ủng hộ, cha con tôi khó mà theo nghệ thuật được toàn tâm toàn ý và gặt hái thành công. Gia đình tôi được như ngày hôm nay, công sức của vợ tôi là rất lớn.
- Hãng phim Lý Huỳnh có dự định sản xuất phim trong thời gian tới đây không, thưa nghệ sĩ?
Bây giờ làm phim khó khăn hơn ngày xưa nhiều lắm. Tôi sản xuất phim từ năm 1989, khi nhà nước bắt đầu cho tư nhân tham gia làm phim. Có phim lời, phim lỗ và huề vốn, nhưng nhờ doanh thu chan hòa qua lại giữa các phim mà tôi đi đường dài, sản xuất được 31 phim. Bộ phim cuối cùng - tính đến thời điểm này là phim điện ảnh Tây Sơn hào kiệt nói về vị anh hùng áo vải Tây Sơn. Đây là phim gia đình tôi làm để tham gia đợt phim chào mừng 1.000 năm Thăng Long - Hà Nội. Phim có kinh phí đầu tư lớn, nhưng doanh thu không được tốt lắm. Thật tình, tôi vẫn mong ước sẽ sản xuất tiếp dòng phim dã sử. Lịch sử nước mình có nhiều nhân vật hay lắm. Nhưng giờ sức khỏe và tuổi tác tôi khó có thể đáp ứng được việc đi lại làm phim, nên gia đình cũng chưa nghĩ tới việc sẽ tham gia sản xuất phim nữa hay không. Hiện nay, mọi việc đều giao cho Lý Hùng quyết định. Tôi giờ chỉ đứng vai trò làm cố vấn cho các con.
- Cảm ơn NSND Lý Huỳnh và chúc ông luôn mạnh khỏe.
NHƯ HOA