Hàng loạt địa điểm khắp các thành phố Mỹ đã tham gia “Ngày không có người nhập cư” 16-2, cuộc đình công toàn quốc được tổ chức qua mạng xã hội, khẳng định các vai trò kinh tế và xã hội quan trọng của lao động nhập cư trong nền kinh tế Mỹ, phản đối chính sách của Tổng thống Donald Trump hạn chế người nhập cư.
Làm việc trong mọi lĩnh vực
Lao động nhập cư trên khắp Mỹ đã hưởng ứng lời kêu gọi ở nhà, không đi làm, đi học và bán hàng trong ngày 16-2. Hàng trăm chủ doanh nghiệp từ thủ đô Washington D.C., đến New York, Phoenix, Atlanta, San Francisco, Chicago, Minneapolis, Austin, Boston, Philadelphia... đã đồng loạt đóng cửa tham gia “Ngày không có người nhập cư”. Washington D.C., ngày 16-2 là một ngày không có bánh mì, nhà trẻ, lớp thể dục... Những người đi ăn trưa thấy các cửa hàng bị khóa, treo bảng ủng hộ “Ngày không có người nhập cư” và chấp nhận bị đói để bày tỏ tình đoàn kết với lao động nhập cư. Ở Washington D.C., nơi có 48% lao động trong công nghiệp nhà hàng là người sinh ra ở nước ngoài, theo The Washington Post, chủ nhà hàng nổi tiếng Jose Andres đã đóng cửa 3 nhà hàng của mình và nói thêm trong thông báo trên Twitter rằng “Người nhập cư nuôi nước Mỹ”.
Biểu ngữ “Người nhập cư làm nước Mỹ vĩ đại” trong cuộc biểu tình “Ngày không có người nhập cư” ở thủ đô Washington D.C. Mỹ, ngày 16-2-2017. Ảnh: AP
Trung tâm Phát triển trẻ em Mi Palacio ở Washington D.C. đã quyết định hỗ trợ nhân viên, phần lớn là người gốc Latinh, bằng cách cho họ nghỉ ngày 16-2. Ở thủ đô, Marc Cevasco, Chánh văn phòng của dân biểu bang California Ted Lieu, vừa ở nhà chăm con trai Nathan 7 tháng tuổi, vừa soạn thông cáo báo chí, sắp xếp lịch làm việc và các cuộc phỏng vấn cho Lieu, một người nhập cư sinh ở Đài Bắc, Đài Loan. Thể hiện tình đoàn kết, Lieu đã ra tuyên bố gọi Mỹ là “biên niên sử về sự thành công của người nhập cư”.
Tại các trung tâm thể dục thẩm mỹ VIDA ở Washington D.C., một số lớp học yêu thích đã bị hủy bỏ. David von Storch, Chủ tịch và người sáng lập Urban Adventure, công ty điều hành chuỗi VDA, ước tính có khoảng 1/3 nhân viên đã ở nhà ngày 16-2, cho biết: “Chúng tôi cũng như mọi công ty dựa vào lao động nhập cư ở mọi cấp độ, từ các giám đốc đến đội ngũ nhân viên”. Bradley Padavick, một trợ lý giám đốc VIDA, nói thêm: “Nếu không có họ, chúng tôi sẽ không tồn tại”.
Ở Minneapolis, Carl Atiya Swanson, làm việc tại một tổ chức phi lợi nhuận nghệ thuật, đã đưa 2 con trai 1 tuổi và 3 tuổi đến văn phòng trong ngày 16-2 khi nhà trẻ thông báo nhân viên nghỉ làm việc, tham gia đình công. “Đó là sự hỗ trợ có ý nghĩa phong trào làm nổi bật tầm quan trọng của người nhập cư ở Mỹ”, Swanson nói.
“Tôi muốn khẳng định rằng người nhập cư như tôi và nhiều người khác không sống trong sợ hãi”, Andy Shallal, doanh nhân Mỹ gốc Iraq nổi tiếng với chuỗi nhà hàng, hiệu sách và điểm giải trí Busboys and Poets, nói với ABC News về quyết định đóng cửa tất cả 6 điểm kinh doanh của mình trong ngày 16-2.
Vai trò xã hội quan trọng
Theo các chuyên gia kinh tế, sẽ là một “thảm họa” cho nền kinh tế Mỹ nếu không có lao động nhập cư. “Nếu tất cả người nhập cư biến mất khỏi lực lượng lao động Mỹ có thể sẽ tạo tác động tiêu cực rất lớn đến nền kinh tế. Người nhập cư làm việc ở rất nhiều ngành nghề, từ công việc giản đơn đến tay nghề cao. Không có họ sẽ gây mất mát trong rất nhiều ngành nghề khác nhau, từ xây dựng, làm vườn đến tài chính và công nghệ thông tin. Lao động sinh ở Mỹ có thể lấp được một số công việc, nhưng vẫn còn khoảng trống lớn trong một số lĩnh vực và sẽ gây suy giảm kinh tế”, ABC News dẫn lời Daniel Costa, Giám đốc nghiên cứu chính sách và luật di trú tại Viện Chính sách Kinh tế (EPI), trụ sở ở Washington D.C.
Tổ chức Vì một nền kinh tế mới của Mỹ (PNAE), gồm 500 thị trưởng và lãnh đạo doanh nghiệp thúc đẩy cải cách nhập cư để tạo việc làm cho người Mỹ, dẫn kết quả khảo sát cộng đồng Mỹ mới nhất của Cơ quan Thống kê dân số Mỹ (USCB) cho thấy, trong năm 2014, người nhập cư kiếm được 1.300 tỷ USD, đóng góp 105 tỷ USD thuế tiểu bang và địa phương, cùng gần 224 tỷ USD thuế liên bang. Trong năm 2014, người nhập cư có sức mua gần 927 tỷ USD.
Jeremy Robbins, Giám đốc PNAE, cho biết: “Người nhập cư là một phần rất quan trọng làm nên nền kinh tế Mỹ. Họ vận hành mọi lĩnh vực và ngành công nghiệp trong nền kinh tế”. Robbins nói thêm rằng nếu không có người nhập cư, sẽ có ít doanh nghiệp và phát minh: “Hãy nhìn các công ty lớn thúc đẩy Mỹ thành một trung tâm đổi mới, sẽ thấy có rất nhiều công ty đã bắt đầu bởi người nhập cư hoặc con cái họ, điển hình là Apple và Google”. Đồng sáng lập Apple là Steve Jobs, người có cha là người Syria và đồng sáng lập Google là Sergey Brin, người sinh ra ở Moscow, Nga.
Theo báo cáo mới nhất về nhập cư và kinh tế Mỹ của EPI năm 2014, người nhập cư chiếm khoảng 13% dân số Mỹ nhưng đóng góp đến gần 15% sản lượng kinh tế của đất nước. “Người nhập cư có vai trò rất lớn trong sản lượng kinh tế Mỹ, vì họ có thể làm việc với thu nhập không tương xứng và tập trung trong độ tuổi lao động chính. Hơn nữa, nhiều người nhập cư là chủ doanh nghiệp. Trong thực tế, tỷ lệ lao động nhập cư sở hữu các doanh nghiệp nhỏ hơi cao hơn so với người sinh ra ở Mỹ”, báo cáo EPI cho biết.
David Kallick, Giám đốc Sáng kiến nghiên cứu nhập cư (IRI) tại Viện Chính sách tài chính (FPI), cho biết người Mỹ không nên sợ lao động nhập cư lấy đi công ăn việc làm. “Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng người nhập cư thực sự cải thiện lương bổng và cung cấp nhiều cơ hội việc làm cho lao động sinh ở Mỹ. Thực tế là người nhập cư thường kéo người lao động sinh ở Mỹ vào thị trường lao động chứ không phải đẩy họ ra khỏi đó”, “Kallick nói với ABC News và thêm rằng các nghiên cứu của ông đã phát hiện ra rằng “nơi nào có tăng trưởng kinh tế, nơi đó có người nhập cư và nơi nào tăng trưởng kinh tế thấp, nơi đó ít có người nhập cư”.
Meg Wiehe, Giám đốc chương trình của Viện Chính sách kinh tế và Thuế (ITEP) cho biết: “Người nhập cư bất hợp pháp đóng góp hơn 11,6 tỷ USD thuế tiểu bang và địa phương mỗi năm. Nếu khoảng 11 triệu người nhập cư bất hợp pháp đó trở thành công dân hoặc được cư trú hợp pháp, đóng góp thuế có thể tăng đến gần 2 tỷ USD”. Các nhà nghiên cứu thấy rằng người nhập cư bất hợp pháp vẫn đóng góp “rất nhiều thuế” vì như công dân Mỹ, họ cũng phải đóng thuế tài sản cho nhà hoặc căn hộ họ sở hữu hoặc thuê, cũng phải đóng thuế khi mua sắm, phần lớn người nhập cư trái phép cũng phải nộp thuế thu nhập qua bản khai thuế thu nhập I-10, Wiehe giải thích và nói thêm: “Rất quan trọng để nhớ rằng đó là những người thực sự ở đây, những bà mẹ, người cha và những gia đình đang đóng góp cho xã hội chúng ta thông qua công việc họ làm và các loại thuế họ nộp”.
Số liệu của Cơ quan Thống kê lao động Mỹ (BLS) cho thấy, trong năm 2015, có khoảng 26,3 triệu người sinh ở nước ngoài làm việc tại Mỹ, chiếm 16,7% lực lượng lao động, tăng từ 15% trong năm 2005. Lao động nhập cư kiếm được trung bình 681 USD/tuần, thấp hơn lao động Mỹ khoảng 18,6%. Có 48,8% lao động nhập cư là người Mỹ Latinh, 24,1% là người châu Á, 16,8% là người da trắng và 9,2% là người da màu.
Theo Trung tâm Nghiên cứu Pew, trong năm 2014 có khoảng 11,1 triệu người nhập cư bất hợp pháp sống ở Mỹ, giảm so với kỷ lục 12,2 triệu người trong năm 2007. Người nhập cư bất hợp pháp sống chủ yếu ở các bang ven biển, nhiều nhất là California (27%), New York (22,6%), New Jersey (21,7%), Florida (20%) và Nevada (19,3%). Khoảng 17,7% số người nhập cư bất hợp pháp sống dưới mức nghèo khổ, so với 14,5% số người sinh ở Mỹ.
HỒNG CHUYÊN