Theo một số nghiên cứu về sức khỏe người cao tuổi (NCT) của Trung tâm Truyền thông-Giáo dục sức khỏe, để đảm bảo cuộc sống tốt, thoải mái sau khi về hưu, bản thân mỗi người cần phải chuẩn bị tâm lý để đón nhận.
Đi du lịch giúp tinh thần người cao tuổi thoải mái. Ảnh: C.T.V
Điều trước tiên, NCT phải thích ứng với sự thay đổi môi trường để khỏi rơi vào trạng thái hụt hẫng… Đa số NCT có cuộc sống tinh thần ổn định sau ngày về hưu là do đã chuẩn bị và lên kế hoạch từ trước như chọn công việc khác, có những hoạt động phù hợp với tuổi già. Một nghiên cứu của Trường Đại học Michigan (Mỹ) cho thấy, 75% NCT hài lòng khi thực hiện được bốn nguyên tắc: giảm thời gian làm việc, làm quen với mức sống phù hợp với lương hưu từ trước khi về hưu, giữ gìn sức khỏe ngay khi còn trẻ và tạo sở thích quan tâm tới các hoạt động xã hội chung quanh.
Bên cạnh đó, theo bác sĩ Trịnh Tất Thắng – Phó Giám đốc Bệnh viện Tâm thần TPHCM, liều thuốc quan trọng để NCT có cuộc sống tinh thần phong phú, sức khỏe tốt, sống thọ còn là sự quan tâm của gia đình. Người thân cần quan tâm đến sự thay đổi của NCT, người về hưu, cố gắng tạo điều kiện để NCT được sống vui vẻ bên con cháu. NCT nên tham gia các hoạt động ở khu phố, phường, các câu lạc bộ, địa điểm giải trí dành cho NCT, làm từ thiện. Ngoài ra, tùy vào sở thích, NCT có thể đi du lịch, trồng – nuôi hoa, cá, cảnh…
Ở Mỹ, hầu hết các thành phố đều có nhà dưỡng lão (nursing home), có nhân viên y tế túc trực 24/24 giờ với dịch vụ y tế, phục hồi cho người già yếu. Bên cạnh các loại nursing home, còn có dịch vụ chăm sóc tại gia (home heath care). Ngoài ra, còn có các trung tâm hỗ trợ đời sống (assisted living) như lo bữa ăn, giải trí, tắm rửa, mặc quần áo, cho uống thuốc, dọn phòng cho NCT.
Ở Tokyo (Nhật), có một số trung tâm dưỡng lão chuyên phục vụ NCT theo thời gian, như sáng chở các cụ đến trung tâm, chiều rước về hoặc khi con cái đi công tác xa thì đưa các cụ đến đây nhờ chăm sóc một thời gian. Ở các trung tâm này có đầy đủ các tiện ích để các cụ có điều kiện tâm sự, trò chuyện vui chơi… Ở Nhật còn có những siêu thị chuyên phục vụ NCT.
Tại Việt Nam, nhiều ý kiến cho rằng đã đến lúc phải hình thành các dịch vụ phục vụ NCT như thế giới đã làm, nhất là ở các thành phố lớn. Tại Hà Nội đã có trung tâm dịch vụ chăm sóc, nuôi dưỡng NCT do tư nhân đầu tư thu hút nhiều NCT. Mô hình kiểu này cần được nhân rộng trên cả nước. Vấn đề là cần nghiên cứu để các mô hình dịch vụ chăm sóc NCT này phù hợp với tâm lý, văn hóa của người Việt Nam, tránh để các cụ cảm giác bị bỏ rơi khiến các cụ mặc cảm với bạn bè, người thân…
HOÀNG MINH – KHÁNH KHÔI
