Năm 2019 phấn đấu tăng trưởng đạt khoảng 7%
Phát biểu mở đầu cuộc làm việc, Thủ tướng cho biết, tinh thần là “làm sao chúng ta chủ động hơn, sáng tạo, tìm giải pháp làm chủ tình hình, định hướng và huy động được nguồn lực toàn xã hội, phấn đấu làm sao để Việt Nam nhanh nhất có thể trở thành quốc gia có mức thu nhập trung bình cao”. Năm 2019 phấn đấu tăng trưởng đạt khoảng 7%, đồng thời giữ được mục tiêu ổn định vĩ mô.
Thủ tướng cũng cho biết nhận được ý kiến là bây giờ không đặt tăng trưởng cao mà cần đi vào chất lượng tăng trưởng, nền tảng tăng trưởng. “Quan điểm này cần nghiên cứu, nước ta có tăng trưởng cao nhưng quy mô nền kinh tế, thu nhập bình quân còn thấp. Nếu không vượt lên, kiên trì mục tiêu tăng trưởng đi liền với chất lượng tăng trưởng và ổn định vĩ mô, Việt Nam khó có thể thành công. Làm gì đó để có tăng trưởng là câu hỏi đặt ra”, Thủ tướng phát biểu.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc mong được lắng nghe các góp ý về những ưu tiên cho năm 2019, cho 5 năm và 10 năm tới, những gì được gọi là động lực mới cho tăng trưởng hay, làm sao tránh được bẫy thu nhập trung bình, bẫy lao động giá rẻ, bẫy gia công, bẫy “thiên đường ô nhiễm” xảy ra ở Việt Nam, nắm bắt cơ hội cách mạng 4.0; tăng hiệu quả hội nhập; cải cách doanh nghiệp Nhà nước; việc phát triển toàn diện con người; thúc đẩy, hỗ trợ các đô thị động lực; giảm nghèo ở vùng khó khăn… Đặc biệt, Thủ tướng muốn nghe ý kiến về những đột phá chiến lược, nhất là đột phá mới; mô hình phát triển cần đổi mới như thế nào.
Thủ tướng cũng mong muốn Tổ tư vấn cho ý kiến về chính sách gì để giữ môi trường, tài nguyên, giúp tăng trưởng vừa nhanh cho thế hệ hôm nay vừa bền vững cho thế hệ sau. Đóng góp ý kiến về mối quan hệ giữa 3 trụ cột: Nhà nước pháp quyền, kinh tế thị trường, xã hội dân chủ; giải pháp nào để “khoan sức dân”, một “kế” mà nhiều nước trong khu vực đã tập trung thực hiện như giảm mạnh thuế…
Tại buổi làm việc, về dự báo kinh tế năm 2019, Tổ tư vấn đưa ra 3 kịch bản. Một là (dựa trên giả thuyết điều kiện bình thường của nền kinh tế), GDP tăng trưởng trung bình 6,86%/năm cho giai đoạn 2018 - 2020. Kịch bản 2, con số này là 6,91% và kịch bản 3 là 7,06%. Tổ tư vấn cho rằng, năm 2019, có thể phấn đấu đạt mức tăng trưởng 6,9% - 7% và lạm phát dưới 4%. Để đạt được mục tiêu nói trên, công nghiệp chế biến, chế tạo và dịch vụ phải đạt được tốc độ tăng trưởng cao hơn năm 2018 và phải coi đây là hai động lực chính; khu vực tư nhân phải có biện pháp mạnh hơn nữa (so với năm 2018). Tổ tư vấn kiến nghị ưu tiên tập trung chỉ đạo thực hiện các chính sách, giải pháp tháo gỡ 4 nút thắt căn bản (vướng mắc triển khai dự án lớn; trở ngại trong bứt phá khu vực tư nhân; khó khăn của doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp; nút thắt trong khai thông nguồn lực xã hội), coi đây là những trọng tâm, trọng điểm trong chỉ đạo điều hành. Cùng với đó, vốn đầu tư tư nhân giai đoạn 2019 - 2020 phải đạt khoảng 15% GDP thì mới đáp ứng mục tiêu tăng trưởng kinh tế.
Các ý kiến của Tổ tư vấn cũng cho rằng, cần tạo áp lực cho các bộ, ngành, địa phương trong thực thi chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng. Cần xây dựng và công bố một số tiêu chí đánh giá hoàn thành nhiệm vụ của các bộ, ngành, địa phương và giao một nhóm công tác (có thể giao Tổ công tác của Thủ tướng) giám sát công việc, thường xuyên đánh giá, công bố công khai kết quả thực hiện của các bộ, ngành, địa phương. Đáng chú ý, Tổ tư vấn kiến nghị thay đổi một cách căn bản trong nguyên tắc xây dựng tổ chức bộ máy và phân giao nhiệm vụ cho Chính phủ, bộ, ngành và địa phương theo hướng: một việc chỉ giao cho một cơ quan, trong cơ quan chỉ giao một đơn vị, trong đơn vị chỉ giao một cá nhân (là tốt nhất). Đơn vị và cá nhân được giao có quyền giải quyết theo thẩm quyền và chịu trách nhiệm, việc tham khảo ý kiến do đơn vị, cá nhân có thẩm quyền tự quyết định; xóa bỏ cơ chế “công vụ lồng ghép”.
Một số ý kiến của Tổ tư vấn nhấn mạnh, đội ngũ cán bộ phải có khát vọng phát triển mạnh mẽ, như khát vọng vô địch trong bóng đá không chỉ đơn giản là chiến thắng trong một môn thể thao mà là khát vọng ngẩng cao đầu trước thế giới. Theo GS Vũ Minh Khương, Trường Chính sách công Lý Quang Diệu (Singapore), cần phải hành động nhanh, quyết liệt bởi nếu không nhanh thì “dân tộc mình già trước khi giàu”.
Khắc phục tư tưởng cuối nhiệm kỳ
Ghi nhận các ý kiến của Tổ tư vấn, Thủ tướng cho rằng, năm 2018, chúng ta không chỉ giữ vững mà phát triển khá toàn diện trong bối cảnh quốc tế phức tạp, mang lại niềm tin lớn cho gần 100 triệu dân, đời sống tốt hơn, nhất là giữ được ổn định vĩ mô, tăng trưởng cao. Năm 2019 sẽ “bứt phá” trong khẩu hiệu hành động. Thủ tướng nhất trí cho rằng, cần phát huy hơn nữa động lực tăng trưởng, xử lý ngay những tồn tại, vướng mắc, tháo các điểm nghẽn cho phát triển. Phải thực sự coi khoa học công nghệ là động lực đột phá.
Thủ tướng nhất trí đề xuất liên quan đến triển khai công nghệ 5G, giao Bộ TT-TT xây dựng đề án. “Chúng ta phải quyết tâm, không chấp nhận để kéo dài tình trạng người Việt Nam kéo nhau ra nước ngoài khởi nghiệp vì chúng ta thiếu môi trường hỗ trợ cho sản phẩm sáng tạo” - Thủ tướng đề nghị Tổ tư vấn tham mưu thêm về vấn đề này. Thủ tướng cũng giao Tổ tư vấn cùng Bộ KH-ĐT, Bộ TT-TT hợp tác với phía Singapore xây dựng một trung tâm đổi mới sáng tạo theo mô hình Singapore. Thủ tướng cũng nhấn mạnh, phải tạo chuyển biến, tháo gỡ trực tiếp, có hiệu lực, hiệu quả công tác chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, chính quyền tốt hơn, khắc phục tư tưởng cuối nhiệm kỳ.
Thủ tướng cho rằng, Tổ tư vấn cần huy động thêm các nhà khoa học, chuyên gia kinh tế trong nước và ngoài nước tham gia đóng góp ý kiến tư vấn cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trong quá trình chuẩn bị văn kiện trình Đại hội Đảng XIII. “Mỗi một bức thư, mỗi một đề nghị của quý vị, chúng tôi đều tư duy, giao các bộ, ngành nghiên cứu. Thủ tướng luôn sẵn sàng lắng nghe, tránh tình trạng “trống đánh xuôi, kèn thổi ngược”, làm xã hội phân tâm”, Thủ tướng khẳng định.