Mặc dù Bộ NN-PTNT đã ráo riết chỉ đạo triển khai hàng loạt biện pháp siết chặt kiểm soát an toàn thực phẩm, nông sản nhưng hiện nay, chăn nuôi vẫn sử dụng chất cấm, rau củ quả vẫn tồn dư thuốc bảo vệ thực vật ở mức báo động.
Mỗi ngày xử 80 vụ
Ông Nguyễn Như Tiệp, Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng nông lâm thủy sản, cho biết, kết quả thanh tra, kiểm tra từ đầu năm 2012 đến nay, nhất là trong dịp Tết Nguyên đán vừa qua, cho thấy số cơ sở sản xuất, chế biến nông lâm thủy sản vi phạm nghiêm trọng vẫn chiếm tỷ lệ đáng báo động.
Qua kiểm tra 2.629 cơ sở sản xuất, kinh doanh, có 702 cơ sở vi phạm về điều kiện an toàn thực phẩm, chiếm 21%. Cơ quan chức năng của 22 tỉnh và thành phố đã thu thập 207 mẫu thực phẩm, nông sản để kiểm tra, phát hiện 38 mẫu vi phạm về dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, hóa chất.
Bên cạnh đó, trong số 1.523 cơ sở giết mổ gia súc, gia cầm tại 21 tỉnh và thành phố được kiểm tra thì chiếm tới 55% không đảm bảo vệ sinh thú y. Số cơ sở chế biến rau, quả vi phạm cũng chiếm 56%. Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Cao Đức Phát lo ngại: “Như vậy là chất lượng và vệ sinh an toàn thực phẩm hiện nay vẫn chưa đảm bảo, mặc dù chúng ta đã triển khai hàng loạt chính sách, ra quân xử lý nhiều vụ việc”.
Cũng theo Bộ NN-PTNT, mặc dù đã có luật về vệ sinh an toàn thực phẩm nhưng hiện nay, số vụ vi phạm vẫn gia tăng, tình trạng để mất vệ sinh an toàn thực phẩm vẫn ngang nhiên tồn tại. Trong 20 ngày đầu tháng 1-2012, Thanh tra Bộ NN-PTNT đã ban hành gần 1.600 quyết định xử phạt; trung bình một ngày, Chánh Thanh tra Bộ NN-PTNT ký tới 80 quyết định xử phạt nhưng vẫn không xuể so với tình hình nhức nhối hiện nay.
Vẫn tràn lan chất cấm
Theo Cục Bảo vệ thực vật, kết quả giám sát trong tháng 1-2012 trên rau, quả phát hiện 10% số mẫu vượt ngưỡng dư lượng thuốc bảo vệ thực vật cho phép. Nhưng khó khăn hiện nay là các cơ quan chức năng không thể tổ chức truy xuất nguồn gốc, tìm lai lịch của số lô hàng vi phạm từ cơ sở sản xuất nào, vùng nào như yêu cầu của Bộ trưởng Cao Đức Phát.
Ông Phạm Văn Đông, Phó Cục trưởng Cục Thú y, đánh giá, trong giết mổ gia súc, gia cầm hiện nay thì các địa phương từ Thừa Thiên-Huế trở vào làm khá tốt nhưng các tỉnh ở phía Bắc lại chây ì, đã một năm qua vẫn chưa thống kê, phân loại được các cơ sở giết mổ trên địa bàn, đặc biệt là Hà Nội. Ông Đông cho biết, đã nhiều lần làm việc với Sở NN-PTNT Hà Nội, Chi cục Thú y Hà Nội về giết mổ, thúc đẩy, tháo gỡ song vẫn chưa thấy chuyển biến.
Chất cấm còn tồn tại trong thực phẩm là mối lo ngại hiện nay. Trong tháng 1-2012, Cục Chăn nuôi phối hợp với Công an tỉnh Đồng Nai đã phát hiện, bắt giữ một đối tượng đang vận chuyển 5kg Salbutamol hàm lượng 98% trên đường đi tiêu thụ.
Theo Cục Thú y, đây là loại thuốc dùng cắt cơn hen, giãn phế quản, giãn cơ trơn. Salbutamol có thể gây nhược cơ, làm giảm vận động của cơ, khớp, khiến cơ thể phát triển không bình thường. Khi ăn thịt heo có Salbutamol cũng giống như uống thuốc này. Lượng Salbutamol còn tồn dư trong thịt bao nhiêu sẽ được cơ thể người hấp thu bấy nhiêu. Việt Nam đã cấm sử dụng chất này trong chăn nuôi từ năm 2002.
Tương tự là chất cấm trong rau quả. Ông Nguyễn Xuân Hồng, Cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật, cho biết, trong danh mục của Việt Nam chưa cho phép sử dụng bất kỳ loại hóa chất nào để bảo quản, kéo dài tuổi thọ của rau, quả. Song trên thị trường, tỷ lệ rau quả được “ướp” hóa chất bảo quản hiện rất phổ biến.
Bộ trưởng Cao Đức Phát khẳng định: “Vụ Salbutamol chỉ là một vụ việc điển hình, còn nhiều vụ việc kinh doanh, sử dụng chất cấm khác trong chăn nuôi chưa được phát hiện”. Điều đó cũng chứng minh rằng, các giải pháp chấn chỉnh, siết chặt an toàn vệ sinh trong giết mổ, chăn nuôi vẫn chưa thực sự khả thi, chưa tìm ra lối thoát cho tình hình vi phạm an toàn thực phẩm hiện nay khi các chính sách vẫn chỉ là hô hào khẩu hiệu, các giải pháp vẫn chỉ nằm trên giấy tờ, văn bản mà chưa có những hành động kiểm tra, kiểm soát ráo riết ngay tại các chợ, các điểm chăn nuôi, trồng trọt, cửa khẩu...
Trước tình trạng vi phạm an toàn vệ sinh thực phẩm ngày càng nghiêm trọng, Bộ trưởng Cao Đức Phát yêu cầu các địa phương cần phải vào cuộc, phải xử lý nghiêm các đối tượng sử dụng, buôn bán chất cấm, đặc biệt trong chăn nuôi và rau củ quả, có như vậy mới thực sự làm người tiêu dùng yên tâm, bảo vệ những cơ sở làm ăn tích cực.
Phúc Hậu