Những nẻo đường Brazil
World Cup 1994 tại Mỹ lần đầu tiên được tổ chức tại nhiều thành phố khác nhau và trải rộng trên toàn quốc gia. Công nghệ tổ chức của người Mỹ đã giúp tăng 65% doanh thu từ tài trợ và tiếp tục tăng ở các kỳ World Cup kế tiếp, biến giải đấu trở thành một cơ hội kinh doanh khổng lồ.
Thành phố Los Angeles, nơi diễn ra trận chung kết World Cup 1994, đã thu được gần 700 triệu USD nhờ giải đấu này, còn tại California, có 1.700 việc làm được tạo ra. Tại World Cup 2006, ngành du lịch Đức thu được 400 triệu USD, tính chung cho kinh tế Đức là 3 tỷ USD doanh thu từ hoạt động bán hàng và 500.000 việc làm mới nhờ sự xuất hiện của 15 triệu lượt du khách đến đất nước này.
Đấy là lý do mà Brazil có đến 12 thành phố tổ chức World Cup, một cách để thúc đẩy sự phát triển cho các địa phương. Ai cũng biết, đã có những lợi ích nhất định khi tổ chức sự kiện, nhưng không phải tất cả đều màu hồng. Ví dụ như tại Manaus, nằm tận phía Bắc Brazil sát cạnh rừng già Amazon, đến đây phải mất từ 4.000 đến 7.000km di chuyển. Người dân Manaus đã rất bất ngờ khi người ta xây sân vận động mới tinh với tổng chi phí lên đến 300 triệu USD, dù tại đây không có đội bóng nào cả. Hàng chục ngôi làng thổ dân da đỏ đã bị xóa bỏ khi sân vận động nằm sát ngay khu vực sinh sống lâu đời của họ. Những người này không phản đối chính phủ vì họ không biết gì về chuyện kinh tế, điều họ tức giận chính là World Cup đã “cướp đi” của họ cuộc sống quen thuộc. Một cư dân bản địa nói: “Ai cũng biết chúng tôi yêu bóng đá, nhưng lẽ ra, họ phải làm sao để hòa hợp với chúng tôi chứ không phải bắt chúng tôi phải ủng hộ World Cup, khi chính World Cup không tôn trọng chúng tôi”.
Ở một góc độ khác, các tổ chức nhân quyền tại Brazil đang ra sức bảo vệ ngành kinh doanh tình dục khi có nguy cơ bị quá tải, dẫn đến tình trạng trẻ vị thành niên cũng tham gia để kiếm tiền mưu sinh. Lượng khách du lịch đổ về càng đông thì những “nhân viên tình dục” được cấp phép sẽ không đủ đáp ứng. Ví dụ như ở thành phố Recife, cổ động viên nước ngoài có thể tìm gái bán hoa bất cứ đâu, ngay từ trên taxi hay tại cửa khách sạn. Theo đại diện của một tổ chức nhân quyền, các cô gái trẻ tại Brazil hiểu rất rõ khách du lịch đến đây đem theo nhiều tiền để vui chơi nên sẵn sàng bắt tay với taxi, khách sạn làm việc “chui”. Thậm chí, có người đã bỏ nghề nay quay lại vì không thể bỏ lỡ cơ hội kiếm tiền này…
World Cup đúng là cơ hội kinh doanh nhưng không phải đều là lễ hội vui vẻ!
CHU NGỌC
