- Bà tôi năm nay gần 70 tuổi, bị cao huyết áp và bị bệnh thoái hóa khớp. Những hôm thời tiết thay đổi, trời lạnh là các khớp đau nhức cả đêm không ngủ được, sáng người mệt không muốn ăn uống gì, đang bị sụt cân. Bên cạnh chế độ thuốc men, tôi nên cho bà ăn uống như thế nào?
HỒ THỊ T.
- Nhiệt độ lạnh, không khí ẩm là những yếu tố làm bệnh viêm khớp tái phát vào mùa đông ở người cao tuổi. Cùng với uống thuốc và tập luyện, chế độ dinh dưỡng phù hợp sẽ giúp xoa dịu các cơn đau nhức khớp do bị viêm và thoái hóa khớp.
Với người lớn tuổi như bà của bạn, chế độ ăn phải chú ý vừa phù hợp bệnh cao huyết áp, vừa giúp điều trị bệnh khớp và phòng ngừa suy dinh dưỡng người già. Bạn nên gần gũi, chăm sóc, động viên bà cố gắng ăn uống điều độ, chia bữa ăn thành nhiều bữa nhỏ, đừng bỏ bữa. Chú ý bữa ăn cân đối 4 nhóm thực phẩm (bột đường, đạm, béo, vitamin và khoáng chất), phối hợp đa dạng các thực phẩm (trên 20 loại thực phẩm mỗi ngày).
Những thức ăn nên dùng cho bệnh khớp và các bệnh mạn tính người cao tuổi như cao huyết áp, xơ mỡ động mạch...
+ Thức ăn giàu acid béo omega-3, omega-6 giúp ngăn chặn các phản ứng miễn dịch và ức chế sản sinh các chất gây viêm khớp, giúp giảm các triệu chứng đau khớp. Thức ăn giàu omega-3 như mỡ cá, các loại cá thu, cá ngừ, cá trích, cá mòi, cá hồi, tôm, cua, tảo… thức ăn giàu omega-6 có trong tất cả các loại thịt động vật và hầu hết dầu thực vật, nên ăn cá nhiều hơn thịt.
+ Ngũ cốc, các loại đậu nguyên hạt như gạo lức, hạt mè, đậu xanh còn vỏ…
+ Bổ sung các vitamin D, B, K, folic acid, canxi, sắt có trong các loại rau, nhất là rau lá có màu xanh đậm. Vitamin C, D, E, beta-caroten có tác dụng chống oxy hóa, giúp giảm đau, chống viêm, ngăn ngừa mất sụn khớp có trong các loại trái cây: dâu tây, cam, quýt, đào, ớt chuông, cà chua, cà rốt, bí đỏ, các loại trái cây có màu đỏ, trái cây chín…
+ Trà xanh là thức uống dịu thần kinh, nhiều chất chống oxy hóa rất tốt cho người bị bệnh khớp, tuy nhiên nên uống trà loãng và không uống ngay sau bữa ăn vì sẽ cản trở sự hấp thụ sắt và canxi của cơ thể.
+ Đối với người già sức nhai hạn chế, giảm cảm giác ngon miệng khi ăn uống, khi bệnh, khi đau nhức khớp, mất ngủ sẽ không muốn ăn, ngoài việc thay đổi cách nấu hợp khẩu vị, mềm, dễ nuốt... bạn nên bổ sung các thực phẩm cao năng lượng, cân đối dưỡng chất, phù hợp bệnh tim mạch, bệnh mạn tính người già để bổ sung năng lượng giúp bà nhanh hồi phục sức khỏe.
Những thực phẩm nên tránh:
+ Muối, thức ăn mặn: Không nêm mặn, không sử dụng thức ăn nhiều muối như khô cá, khô mực, bánh mì, mì gói, các loại chả, xúc xích, dăm bông, bột nêm, bột ngọt... Pha loãng nước chấm, dặn bà chấm nhẹ tay.
+ Không ăn nhiều đường, uống các loại nước ngọt có ga, bánh kẹo ngọt… Không nên ăn mỡ, bơ, nội tạng động vật.
+ Không nên uống chè đặc, cà phê, nước tăng lực, bia rượu.
Ngoài ra, bạn nhắc bà giữ ấm toàn thân, nhất là bàn tay, bàn chân, đội mũ, quàng khăn, đeo khẩu trang khi ra đường... Với chế độ dinh dưỡng hợp lý, tuân thủ thuốc men điều trị, vận động nhẹ nhàng, bà của bạn sẽ khỏe mạnh, sống vui khỏe.
Thân ái chào bạn!
- Mùa đông người già hay bị tai biến mạch máu não (đột quỵ). Phòng bệnh này như thế nào, thưa bác sĩ?
NGUYỄN VĂN Đ.
- Đột quỵ sau giấc ngủ thường xảy ra ở người cao tuổi vào mùa lạnh, lúc nửa đêm đến sáng sớm, nhưng thường được người nhà phát hiện lúc 7g-9g sáng. Khi thời tiết lạnh sẽ làm tăng yếu tố nguy cơ bệnh mạch máu hay gặp ở người lớn tuổi như cao huyết áp, xơ vữa động mạch, tăng cholesterol máu… dẫn tới tai biến mạch máu não, bệnh mạch vành, bệnh mạch máu ngoại vi.
Để phòng bệnh đột quỵ vào mùa đông:
+ Nên vận động nhiều, vận động trong nhà tránh gió lùa, tránh tập thể dục khi sáng sớm và tránh ra ngoài trời ban đêm. Phải làm ấm cơ thể trước khi rời khỏi giường. Nhà vệ sinh gần nơi sinh hoạt, tiện sử dụng cho người già. Ra ngoài phải mặc ấm, mang tất, găng tay, khăn quàng cổ…
+ Phòng ngủ ấm áp, cung cấp đầy đủ không khí, giường ngủ êm ái thoáng khí để đảm bảo thông khí cho cơ thể.
+ Đảm bảo chế độ ăn đủ chất và cân đối, nên dùng thức ăn mềm dễ tiêu hóa như cháo, súp, sữa, ăn nhiều rau củ, trái cây hoa quả tươi, hạn chế muối, ăn ít mỡ, ít đường, tránh uống rượu bia, không dùng chất kích thích bia rượu, chè đặc, cà phê…
+ Chủ động phòng bệnh từ xa, kiểm soát tốt bệnh sẵn có như huyết áp, xét nghiệm mỡ máu, đường huyết… Tuân thủ điều trị của bác sĩ, không được bỏ thuốc hoặc tự ý mua thuốc hoặc dùng đơn thuốc cũ, đơn thuốc của người khác chữa bệnh cho mình.
+ Sống thoải mái, tránh căng thẳng, ngăn ngừa stress… giúp người cao tuổi dễ dàng thích nghi sự thay đổi thời tiết, ngăn ngừa tai biến mạch máu não, đột qụy.
Thân ái chào bạn!
BS CK1 Hoàng Hồ Thống Nhất
Chuyên gia Tư vấn Dinh dưỡng NutiFood
ENPLUS GOLD - Quà tặng đấng sinh thành
Sức khỏe quý hơn vàng. Có sức khỏe con người mới có thể vui vẻ, tận hưởng trọn vẹn hạnh phúc. Enplus Gold - sản phẩm dinh dưỡng hoàn hảo của NutiFood - món quà ý nghĩa cho bậc sinh thành, giúp người cao tuổi thêm năng lượng, tăng cường sức đề kháng phòng chống bệnh tật, nhất là trong mùa lạnh. Giúp các cụ trường thọ và khỏe mạnh để tận hưởng niềm vui cuộc sống, giúp bạn thể hiện trọn vẹn tình yêu thương dành cho những người thân yêu nhất.
Enplus Gold, được phát triển bởi các chuyên gia dinh dưỡng NutiFood, với công thức NUTRITION GOLD, giải pháp dinh dưỡng tối ưu giúp người cao tuổi khỏe mạnh, giúp người bệnh, người suy dinh dưỡng phục hồi nhanh, với các tính năng nổi bật:
- Tốt cho tim mạch: Mufa, pufa giúp giảm cholesterol trong máu, giảm huyết áp, chống viêm nhiễm, giảm các nguy cơ bệnh lý về tim mạch.
- Trí óc minh mẫn: Cholin hỗ trợ hoạt động não bộ giúp hạn chế và cải thiện các chứng bệnh giảm trí nhớ ở người cao tuổi.
- Giúp xương chắc khỏe: Canxi, phospho, vitamin D3 tối ưu hóa quá trình khoáng hóa cho xương, giúp hệ xương vững chắc, phòng ngừa loãng xương.
- Ngăn ngừa táo bón: Fos/Inulin hỗ trợ hệ đường ruột khỏe mạnh, hấp thụ hiệu quả các dưỡng chất, ngừa táo bón.
- Ngon miệng, ngon giấc: Vitamin nhóm B, acid folic, sắt, kẽm, magie, selen tăng cảm giác ngon miệng, tăng sức đề kháng và có giấc ngủ ngon.
Sản phẩm rất thấp cholesterol, không chứa lactose, không chứa gluten giúp phòng tránh xơ vữa động mạch, ngăn ngừa rối loạn tiêu hóa do thiếu men lactase, ngăn ngừa dị ứng đối với những người có phản ứng không dung nạp gluten.
Sản phẩm đã được kiểm nghiệm lâm sàng bởi Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho thấy có sự cải thiện tình trạng dinh dưỡng rõ rệt, cải thiện tình trạng thiếu máu, thiếu vitamin A, thiếu kẽm, giảm táo bón và rối loạn tiêu hóa ở người trung niên và cao tuổi.
Đặc biệt nay đã có hộp pha sẵn rất tiện lợi, không mất thời gian pha chế.
R.D.
