(SGGPO).- Chiều nay 19-5, sau một tuần xét xử và nghị án, phiên xử phúc thẩm vụ tham ô, cố ý làm trái xảy ra tại Công ty cổ phần kỹ nghệ thực phẩm Việt Nam (viết tắt là Công ty Vifon) đã kết thúc.
Theo bản án sơ thẩm, từ năm 2002 đến năm 2006, lợi dụng giai đoạn chuyển đổi từ doanh nghiệp Nhà nước sang doanh nghiệp cổ phần, Nguyễn Bi (65 tuổi, nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị, Tổng Giám đốc Công ty Vifon) và Nguyễn Thanh Huyền (59 tuổi, nguyên Phó Tổng giám đốc Công ty Vifon) đã chỉ đạo, thực hiện hạch toán sai tài khoản, sai nguồn vốn, lấy tiền của Nhà nước và các cổ đông để đưa vào huy động vốn cho cá nhân, sau đó rút ra chiếm đoạt. Hành vi của hai bị cáo này gây thiệt hại cho Nhà nước 14,6 tỷ đồng và cho các cổ đông gần 3,7 tỷ đồng.
Biết làm sai nguyên tắc nhưng do tin tưởng và chấp hành mệnh lệnh cấp trên, các bị cáo Đàm Tú Liên (53 tuổi, kế toán trưởng Công ty Vifon), Dương Thị Mẫn (67 tuổi, nguyên kế toán thanh toán Công ty Vifon), Ka Thị Thu Hồng (57 tuổi, nguyên thủ quỹ Công ty Vifon) đã có hành vi làm trái trong việc lập và ký nhiều chứng từ giả thu, giả chi, tạo điều kiện cho hai bị cáo Huyền, Bi chiếm đoạt tiền của nhà nước.
Các bị cáo tại tòa
Tại phiên xử sơ thẩm vào tháng 11-2013, TAND TPHCM tuyên phạt bị cáo Nguyễn Thanh Huyền mức án chung 30 năm tù về hai tội “Tham ô tài sản”, “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”; bị cáo Nguyễn Bi mức án chung 22 năm tù về hai tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”, “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”. Cùng phạm tội “Cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”, bị cáo Đàm Tú Liên lãnh 8 năm tù, bị cáo Dương Thị Mẫn lãnh 7 năm tù, bị cáo Ka Thị Thu Hồng lãnh 7 năm tù. Sau phiên xử sơ thẩm, 5 bị cáo làm đơn kháng cáo. Nguyên đơn dân sự là Công ty Vifon cũng làm đơn kháng cáo đề nghị tòa án cấp phúc thẩm tuyên các bị cáo Huyền và Bi trả lại số tiền đã chiếm đoạt cho công ty.
Từ ngày 12-5 đến ngày 19-5-2014, Tòa Phúc thẩm TAND tối cao tại TPHCM đưa vụ án ra xét xử phúc thẩm để xét kháng cáo của các bên. Sau khi nghị án, hội đồng xét xử nhận định:
- Với chức vụ kế toán trưởng và sau này là Phó Tổng Giám đốc phụ trách về tài chính, trong giai đoạn Công ty Vifon còn là doanh nghiệp Nhà nước, bị cáo Nguyễn Thanh Huyền đã nhiều lần tổ chức, chỉ đạo cho các bị cáo Đàm Tú Liên, Ka Thị Thu Hồng, Dương Thị Mẫn thực hiện những hành vi, thủ tục trái với những nguyên tắc cơ bản của hoạt động kế toán tài chính (như giả thu, giả chi, tráo đổi tài khoản, mạo tên người nhận) để nhiều lần rút ra tổng cộng hơn 9,8 tỷ đồng. Số tiền này, bị cáo Huyền khai đã đưa cho bị cáo Nguyễn Bi. Tuy nhiên, do bị cáo Bi không thừa nhận và cũng không có chứng cứ chứng minh nên bị cáo Huyền phải chịu trách nhiệm. Hành vi này của bị cáo phạm vào tội "Tham ô tài sản", bản án sơ thẩm tuyên phạt bị cáo mức án 20 năm tù là có căn cứ, đúng pháp luật, thỏa đáng. Do vậy, hội đồng xét xử tuyên bác kháng cáo kêu oan của bị cáo Huyền về tội danh này.
- Trong quá trình ở cương vị là Tổng Giám đốc Công ty Vifon (giai đoạn Công ty Vifon là doanh nghiệp Nhà nước), là chủ tài khoản của Công ty Vifon nhưng bị cáo Nguyễn Bi đã có những hành vi ký duyệt các khoản chi trái nguyên tắc tài chính, tự ý quyết định chi thưởng 290.000 USD là số tiền từ quỹ khen thưởng, gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 4,7 tỷ đồng. Ngoài ra, bị cáo Bi còn có hành vi cố ý làm trái quy định trong việc ký quyết định chi thưởng khống hai khoản tiền, gây thiệt hại cho nhà nước hơn 3,5 tỷ đồng. Hành vi của bị cáo Bi đã tạo cơ hội cho bị cáo Huyền chiếm đoạt số tiền này, phạm vào tội "Cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng". Bản án sơ thẩm tuyên phạt bị cáo mức án 15 năm tù là thỏa đáng, nên không có căn cứ chấp nhận kháng cáo kêu oan của bị cáo.
- Riêng về tội danh "Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản", bản án sơ thẩm quy kết bị cáo Bi và bị cáo Huyền đồng phạm chiếm đoạt số tiền 3,66 tỷ đồng, tuyên phạt bị cáo Huyền mức án 15 năm tù và bị cáo Bi mức án 7 năm tù. Theo hội đồng xét xử, căn cứ vào chứng cứ, tài liệu của vụ án cũng như lời khai của các bị cáo tại phiên tòa cho thấy thực tế bị cáo Bi có nộp tiền huy động vốn vào Công ty Vifon trong thời gian 10 năm (từ năm 1996 đến năm 2005); bị cáo Bi có nhận số tiền 2,283 tỷ đồng từ bị cáo Huyền hay không và nguồn gốc số tiền này như thế nào chưa được điều tra làm rõ (tại phiên tòa, bị cáo Bi khai rằng khi nhận tiền, bị cáo nghĩ là tiền gốc và lãi công ty trả lại cho bị cáo - PV). Do đó, hội đồng xét xử cho rằng chưa thể đánh giá được tính chất, hành vi phạm tội của bị cáo Huyền. Hội đồng xét xử chấp thuận đề nghị của đại diện Viện KSND tối cao tại TPHCM giữ quyền công tố tại phiên tòa, tuyên hủy một phần bản án sơ thẩm về tội danh "Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản", trả hồ sơ cho Viện KSND tối cao điều tra lại.
- Các bị cáo Đàm Tú Liên, Ka Thị Thu Hồng, Dương Thị Mẫn nguyên là kế toán trưởng, kế toán thanh toán, thủ quỹ của Công ty Vifon đã nhiều lần theo chỉ đạo của bị cáo Huyền, làm sai nguyên tắc tài chính kế toán (như hạch toán sai nguồn vốn, lập và ký các chứng từ kế toán thu chi khống, giả thu, giả chi, chấp nhận các chứng từ không đủ chữ ký, bút toán gian dối), tạo điều kiện cho bị cáo Huyền rút và chiếm đoạt số tiền đặc biệt lớn của Công ty Vifon. Hành vi của các bị cáo phạm vào tội "Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng". Tòa án cấp sơ thẩm đã đánh giá đúng tính chất, mức độ phạm tội cùng nhiều tình tiết giảm nhẹ để tuyên các bị cáo mức án dưới khung hình phạt quy định: bị cáo Liên 8 năm tù, bị cáo Mẫn 7 năm tù, bị cáo Hồng 7 năm tù. Tuy nhiên, xét thấy hiện trạng sức khỏe bị cáo Mẫn yếu, gia đình neo đơn nên hội đồng xét xử quyết định giảm một phần hình phạt đối với bị cáo Mẫn.
Từ đó, hội đồng xét xử tuyên y án sơ thẩm, xử phạt bị cáo Huyền mức án 20 năm tù về tội "Tham ô tài sản". Phạm tội "Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng", bị cáo Bi lãnh 15 năm tù, bị cáo Liên lãnh 8 năm tù, bị cáo Hồng lãnh 7 năm tù. Riêng bị cáo Mẫn được giảm xuống còn 5 năm tù.
Về trách nhiệm dân sự, Công ty Vifon đề nghị tòa án cấp phúc thẩm tuyên buộc hai bị cáo Huyền và Bi trả lại khoản tiền 9,8 tỷ đồng và 290.000 USD đã chiếm đoạt. Theo hội đồng xét xử, số tiền này bị chiếm đoạt trong thời điểm Công ty Vifon là doanh nghiệp Nhà nước. Hiện nay Công ty Vifon là 100% cổ phần tư nhân, số tiền trên không phải của Công ty Vifon. Tuy tại phiên xử sơ thẩm, Bộ Công thương không đồng ý với tư cách nguyên đơn dân sự trong vụ án nhưng sau phiên xử sơ thẩm, Bộ Công thương đã không kháng cáo. Tuy Bộ Công thương không yêu cầu bồi thường thiệt hại, nhưng điều này không có nghĩa là nhà nước không bị thiệt hại. Bản án sơ thẩm đã tuyên bị cáo Huyền bồi thường cho Bộ Công thương 9,8 tỷ đồng và thu lại cho nhà nước 290.000 USD là có căn cứ.
Ái Chân
