Quy hoạch hệ thống giao thông TPHCM: Lên cao để “né” giải tỏa

UBND TPHCM vừa kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chấp thuận cho điều chỉnh quy hoạch hệ thống đường trên cao đối với các tuyến số 2 và số 4 nhằm giảm đền bù giải tỏa.

• Quy hoạch “gốc”

Theo Quyết định số 101/QĐ-TTg do Thủ tướng Chính phủ ký ngày 22-1-2007, hệ thống giao thông vận tải trên địa bàn TPHCM đến năm 2020 và tầm nhìn sau năm 2020 sẽ bao gồm 4 tuyến đường trên cao liên thông với nhau và giữ vai trò giải quyết giao thông ở các trục có lưu lượng giao thông lớn. Các tuyến đường trên cao này được đánh số thứ tự từ 1 đến 4.

Tuyến số 1 có lộ trình từ nút giao Cộng Hòa theo đường Cộng Hòa-Bùi Thị Xuân-kênh Nhiêu Lộc-Thị Nghè rồi tiếp đất tại đường Nguyễn Hữu Cảnh.

Tuyến số 2 bắt đầu từ điểm giao với tuyến số 1 tại đường Tô Hiến Thành nối dài theo đường Tô Hiến Thành-Lữ Gia-Bình Thới-Lạc Long Quân-đường số 3-đường Vành đai 2.

Tuyến số 3 từ điểm giao với tuyến số 2 tại đường Tô Hiến Thành sẽ theo đường Lê Hồng Phong nối dài-Lê Hồng Phong-Lý Thái Tổ-Nguyễn Văn Cừ-Nguyễn Văn Cừ nối dài-Lê Văn Lương-Nguyễn Văn Linh.

Cuối cùng tuyến số 4 có lộ trình từ nút giao thông Bình Phước theo Quốc lộ 13 vượt sông Sài Gòn sang đường Vườn Lài-Nguyễn Xí-Đinh Bộ Lĩnh-Điện Biên Phủ rồi kết nối vào tuyến số 1.

Từ khi quy hoạch này được Chính phủ thông qua đến nay, nhìn chung việc thực hiện đã có những tiến triển nhất định. Chẳng hạn tuyến số 2 đã chọn được nhà đầu tư là một tập đoàn đến từ Malaysia và hiện báo cáo nghiên cứu khả thi đã được lập xong, đang được cấp thẩm quyền xem xét; tuyến số 4 cũng đã được nhà đầu tư là Tổng công ty Xây dựng số 1 thuộc Bộ Xây dựng lập xong đề xuất dự án.

Tuy nhiên đã xuất hiện không ít trắc trở. Chẳng hạn như tuyến số 1 thoạt đầu định giao cho Công ty GS E&C, thậm chí đã ký kết bản ghi nhớ giữa đôi bên về việc nhà đầu tư này sẽ đảm trách nghiên cứu đầu tư dự án xây dựng đường trên cao dọc kênh Nhiêu Lộc-Thị Nghè theo hình thức BOT. Thế nhưng đến giờ chót, vào tháng 2-2009, GS E&C thông báo xin “rút” do điều kiện kinh tế khó khăn.

Hiện việc tìm kiếm nhà đầu tư thay thế vẫn đang được chính quyền thành phố xúc tiến. Tương tự, tuyến số 3 đến nay vẫn đang trong tình trạng “khuyết” nhà đầu tư.

• Ưu tiên “né” giải tỏa

Động thái mới nhất liên quan đến quy hoạch hệ thống đường trên cao tại TPHCM đó là gần đây TP kiến nghị Chính phủ xem xét, cho phép TPHCM được linh động “nắn” lại luồng tuyến đối với hai tuyến đường trên cao số 2 và số 4. Lý do cần thiết phải điều chỉnh không gì khác hơn là khó khăn vướng mắc trong vấn đề đền bù giải tỏa mặt bằng phục vụ dự án.

Bởi vì, theo giải thích của UBND TP, trong quá trình nghiên cứu phát triển đường trên cao số 2, đã phát hiện tính khả thi của hướng tuyến gốc không cao. Trong đó đáng ngại nhất là “đụng chạm” đến quy hoạch ga Hòa Hưng của tuyến đường sắt quốc gia, đồng thời lại dàn trải qua nhiều khu vực đông dân cư, bề rộng đường hiện hữu lại nhỏ còn quy hoạch lộ giới các tuyến đường ấy không đủ để bố trí làm đường trên cao!

Tương tự, tuyến đường trên cao số 4 với hành trình từ nút giao thông Bình Phước, vượt sông Sài Gòn đi qua những cung đường Nguyễn Xí, Đinh Bộ Lĩnh, Điện Biên Phủ… cũng “hứa hẹn” gặp nhiều khó khăn về bồi thường giải phóng mặt bằng, còn phương án thi công sau này sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến giao thông khu vực.

Đặc biệt trong bối cảnh đường Đinh Bộ Lĩnh và đường Xô Viết Nghệ Tĩnh-quận Bình Thạnh là hai tuyến đường duy nhất kết nối từ trung tâm thành phố ra Quốc lộ 13 để tỏa đi các tỉnh miền Đông Nam bộ. Tuy là con đường có tính thông thương huyết mạch nhưng đường Xô Viết Nghệ Tĩnh lại chỉ có bề rộng khoảng 13,5m!

Từ thực tế ấy, TP đã yêu cầu nhà đầu tư dự án nghiên cứu đề xuất phương án tuyến một cách linh động. Trong đó đảm bảo các tiêu chí hàng đầu như: phù hợp tình hình thực tế và quy hoạch giao thông của khu vực; giảm thiểu đến mức thấp nhất khối lượng đền bù giải tỏa; chiều dài tuyến ngắn nhất và thuận lợi về tổ chức thi công về sau.

TRUNG KHANH