Mới chỉ có hơn 3 tháng đầu năm 2012, nhưng dịch bệnh tay chân miệng (TCM) đã được ghi nhận ở tất cả 63 tỉnh thành trong cả nước. Thống kê mới nhất của Cục Y tế dự phòng cho thấy, số người mắc TCM từ đầu năm đến nay trên toàn quốc đã lên đến con số gần 22.000 trường hợp, với 16 ca tử vong.
Đáng lo ngại hơn, so với cùng kỳ năm ngoái thì trong những tháng qua, số người mắc dịch bệnh nguy hiểm này đã tăng hơn 7 lần. Không chỉ có các tỉnh thành phía Nam luôn là khu vực có số ca mắc và tử vong do TCM ở mức cao, mà năm nay ngay cả nhiều tỉnh thành phía Bắc số người mắc dịch bệnh này cũng ở mức… “ngất ngưởng”, thậm chí Hải Phòng còn là địa phương có tỷ lệ người dân mắc TCM cao nhất cả nước lên tới 110,8 ca/100.000 dân.
Những dấu hiệu trên cho thấy, dịch bệnh TCM ở nước ta đang có những diễn biến vô cùng bất thường và cực kỳ nguy hiểm. Số người mắc và tử vong do dịch bệnh TCM đã tràn lan khắp cả nước và có chiều hướng mất kiểm soát, khiến cho người dân vô cùng hoang mang, lo lắng, gây bất an trong đời sống xã hội.
Thế nhưng, cho tới thời điểm này, Bộ Y tế vẫn chưa làm rõ được nguyên nhân cụ thể vì sao mới chỉ có 3 tháng đầu năm chưa vào giai đoạn cao điểm của dịch bệnh TCM mà số người mắc và tử vong vì dịch bệnh này đã tăng đột biến khủng khiếp. Nếu có chăng chỉ là những lý giải rất chung chung và cũ rích theo kiểu: người dân vẫn chủ quan, coi thường phòng dịch, dịch bệnh TCM vẫn chưa có vaccine, thuốc điều trị đặc hiệu và lây lan qua tiếp xúc.
Đáng nói hơn, dù số ca mắc TCM đã ở mức tăng đột biến, nhưng không ít nhà quản lý y tế vẫn còn cho rằng, tỷ lệ dân số mắc TCM ở Việt Nam vẫn thấp hơn nhiều so với một số quốc gia phát triển ở trong khu vực. Trong khi đó, không ít chuyên gia y tế cho rằng, số người mắc ngoài cộng đồng chưa được ghi nhận còn rất lớn, trong khi hệ thống giám sát dịch bệnh cộng đồng còn hạn chế.
Đau lòng hơn, tất cả 16 trường hợp tử vong do TCM từ đầu năm tới nay đều là trẻ nhỏ và hầu hết ở tuyến tỉnh. Phân tích các trường hợp tử vong này cho thấy, có tới 25% tổng số ca tử vong là do chẩn đoán sai, đánh giá mức độ ban đầu của bệnh không chính xác, cùng với đó là không ít vấn đề sai sót, chậm trễ trong quá trình điều trị…
Điều này đồng nghĩa với việc điều trị căn bệnh TCM, nhất là ở tuyến tỉnh, huyện đang gặp phải nhiều vấn đề và điều này có thể khiến cho không ít bệnh nhi mắc TCM phải bỏ mạng một cách oan uổng.
Trước thực trạng diễn biến phức tạp của dịch bệnh TCM, Bộ Y tế mới đây đã tiến hành sửa đổi và ban hành phác đồ điều trị mới đối với căn bệnh TCM. Đồng thời, nhiều đoàn công tác của Bộ Y tế cũng đang tới các “điểm nóng” về dịch bệnh TCM để kiểm tra và chỉ đạo công tác phòng chống dịch.
Song, những biện pháp mà Bộ Y tế đang triển khai thực hiện để phòng chống, ngăn chặn dịch bệnh TCM xem ra chưa thực sự quyết liệt và toàn diện.
Bởi lẽ, đã có nhiều trường hợp trẻ mắc TCM tử vong do chẩn đoán sai, điều trị chậm trễ không đúng phác đồ, nhưng đến nay, Bộ Y tế vẫn chưa xử lý kỷ luật, làm rõ trách nhiệm của y bác sĩ, lãnh đạo bệnh viện nào đã yếu kém, thiếu trách nhiệm để dẫn tới những cái chết oan uổng. Hay địa phương nào đã lơ là, chủ quan trong việc phòng chống dịch bệnh TCM.
Cho tới thời điểm này, số người mắc và tử vong do TCM đã tăng gấp nhiều lần so với cùng kỳ năm ngoái, nhưng các địa phương cũng như Bộ Y tế vẫn chưa chính thức công bố có dịch TCM trên toàn quốc.
NGUYỄN QUỐC
