Kỷ niệm 87 năm ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (3-2-1930 - 3-2-2017):
Suy thoái là sự giảm sút, xấu đi của một lĩnh vực nào đó trong đời sống xã hội của một quốc gia, khu vực hoặc rộng hơn, chẳng hạn suy thoái kinh tế toàn cầu. Một đảng chính trị, một tổ chức cũng có thể diễn ra sự suy thoái. Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII chủ trương “tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ”. Đó là một hiện tượng, một sự thật cần được nhận thức đúng.
Có một thực tế là ngay từ khi trở thành đảng cầm quyền, với thắng lợi của cuộc Cách mạng Tháng Tám 1945, đã xuất hiện sự suy thoái của một bộ phận cán bộ, đảng viên nắm giữ chức vụ, quyền hạn trong bộ máy chính quyền nhà nước. Ngày 17-10-1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhận diện những lỗi lầm của cán bộ có chức quyền như: trái phép, cậy thế, hủ hóa, tư túng, chia rẽ, kiêu ngạo. Đó chính là sự suy thoái về đạo đức, lối sống, phong cách mà xét đến cùng cũng bắt nguồn từ không nắm vững tư tưởng chính trị và mục tiêu cao cả của Đảng, của Chủ tịch Hồ Chí Minh là vì độc lập dân tộc và tự do, hạnh phúc của nhân dân.
Toàn cảnh phiên bế mạc Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII
Sự suy thoái đó trở thành một nguy cơ lớn đối với đảng cầm quyền, đòi hỏi Đảng phải tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Năm 1947, Hồ Chí Minh viết tác phẩm Sửa đổi lối làm việc nhằm ngăn chặn nguy cơ lớn đó và Người dùng khái niệm chỉnh đốn Đảng, đề ra 12 điều về xây dựng Đảng chân chính cách mạng. Thực hiện những yêu cầu của Chủ tịch Hồ Chí Minh, quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng đã nhiều lần tổ chức chỉnh huấn nhằm tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng (1952, 1961). Trong Di chúc, Chủ tịch Hồ Chí Minh căn dặn công việc trước hết sau ngày thắng lợi là chỉnh đốn lại Đảng, phải giữ gìn Đảng ta thật trong sạch, vững mạnh, xứng đáng là người lãnh đạo, người đầy tớ thật trung thành của nhân dân. Trong công cuộc đổi mới, Đại hội VI (12-1986) là bước đột phá về xây dựng Đảng với tư duy mới, phong cách lãnh đạo mới. Đại hội Đảng các khóa đều nhấn mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng. Có nhiều hội nghị trung ương ban hành nghị quyết về xây dựng, chỉnh đốn Đảng: Nghị quyết Trung ương 5 khóa VI (6-1988) Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng. Nghị quyết Trung ương 3 khóa VII (6-1992) về một số nhiệm vụ đổi mới và chỉnh đốn Đảng. Hội nghị Trung ương 6 (lần 2) ra nghị quyết Về một số vấn đề cơ bản và cấp bách trong công tác xây dựng Đảng. Công cuộc đổi mới ngày càng phát triển với những thành tựu to lớn, công tác xây dựng Đảng có những thành công quan trọng nhưng cũng còn nhiều hạn chế, yếu kém, có nhiều yếu kém, khuyết điểm kéo dài qua nhiều nhiệm kỳ. Trước yêu cầu mới, Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI (11-2012) đã ban hành nghị quyết Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay, trong đó vấn đề hàng đầu là kiên quyết đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, trước hết là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp.
|
Gần 5 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI và gần 1 năm thực hiện Nghị quyết Đại hội XII, Đảng đã xử lý kỷ luật 74.000 cán bộ, đảng viên với các hình thức kỷ luật của Đảng và cả xử lý bằng pháp luật của Nhà nước. Hội nghị Trung ương 4 khóa XII (10-2016) ban hành nghị quyết Về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII là sự tiếp nối nhiệm vụ xây dựng, chỉnh đốn Đảng đã đề ra trước đây, đồng thời phản ánh yêu cầu bức thiết hiện nay cần phải nhận thức rõ, quyết tâm chính trị cao, hành động mạnh mẽ, giải pháp đồng bộ để tạo ra sự chuyển biến căn bản, vững chắc với hiệu quả thiết thực. Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII đã nhận diện những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, đề ra mục tiêu, quan điểm và các nhóm nhiệm vụ, giải pháp. Cần nhận thức rõ những điểm mới trong Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII để tập trung thực hiện.
Một là, lần đầu tiên Trung ương chỉ ra 27 biểu hiện suy thoái cần được nhận diện rõ và quyết tâm ngăn chặn, đẩy lùi. Sự suy thoái về tư tưởng chính trị gồm 9 vấn đề, nổi bật là phai nhạt lý tưởng cách mạng, giảm sút niềm tin vào mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; xa rời tôn chỉ mục đích của Đảng, phụ họa theo những nhận thức lệch lạc, quan điểm sai trái; không học tập, tu dưỡng chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; sa sút ý chí phấn đấu, không gương mẫu, thiếu trách nhiệm; tham vọng chức quyền; duy ý chí, áp đặt, bảo thủ… Biểu hiện suy thoái về đạo đức, lối sống trước hết là chủ nghĩa cá nhân, ích kỷ, thực dụng, vụ lợi; tham ô, tham nhũng, lợi dụng chức quyền để trục lợi; gia trưởng, độc đoán, thiếu dân chủ; quan liêu, xa rời quần chúng; chạy chức, chạy quyền, chạy chỗ, chạy luân chuyển, chạy bằng cấp, chạy tội; thiếu trung thực, háo danh, bệnh “thành tích”… Biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” là phủ nhận chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; phủ nhận nền dân chủ xã hội chủ nghĩa, Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, đòi thực hiện thể chế “tam quyền phân lập”; nói và làm trái quan điểm, đường lối của Đảng; kích động tư tưởng bất mãn, bất đồng chính kiến, chống đối trong nội bộ; phủ nhận vai trò lãnh đạo của Đảng đối với quân đội, công an, đòi “phi chính trị hóa” quân đội, công an, móc nối câu kết với các thế lực thù địch, phản động để truyền bá tư tưởng, quan điểm đối lập; đưa thông tin sai lệch, xuyên tạc đường lối đối ngoại của Đảng, Nhà nước; phủ nhận sự lãnh đạo của Đảng với báo chí, văn học, nghệ thuật; có tư tưởng dân tộc hẹp hòi, tôn giáo cực đoan.
Nhận diện rõ những suy thoái thể hiện bản lĩnh chính trị, thái độ nhìn thẳng vào sự thật, không giấu giếm khuyết điểm, yếu kém, đồng thời cũng lấy đó làm căn cứ để từng cấp bộ Đảng, tổ chức Đảng kiểm điểm, đánh giá trong tổ chức, đơn vị mình có những biểu hiện đó không, mức độ sai phạm, chỉ rõ địa chỉ, con người cụ thể mới có thể có cách sửa chữa thích hợp. Mỗi cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý tự đối chiếu, nếu không sai phạm thì biết để tránh mắc phải, nếu có sai phạm phải quyết tâm sửa chữa. Cần nhận thức rõ rằng suy thoái về tư tưởng chính trị dẫn đến suy thoái về đạo đức, lối sống và ngược lại. Cả hai lĩnh vực suy thoái đó dẫn đến “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”.
Hai là, các nhóm nhiệm vụ, giải pháp được đề ra đồng bộ, trong đó đặt lên hàng đầu là công tác chính trị, tư tưởng, tự phê bình và phê bình gắn liền với hoàn thiện cơ chế, chính sách, tăng cường về kiểm tra, giám sát kỷ luật Đảng, phát huy vai trò của nhân dân, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội. Để ngăn chặn sự suy thoái về tư tưởng chính trị, giải pháp hàng đầu phải là tăng cường giáo dục, bồi dưỡng, học tập, vận dụng sáng tạo và phát triển chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh gắn với thực hiện Chỉ thị 05 của Bộ Chính trị về học tập, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Việc bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về đạo đức, lối sống đòi hỏi phải thực hiện xây dựng Đảng về đạo đức có hiệu quả như Đại hội XII đã đề ra.
Một giải pháp được Trung ương nhấn mạnh là siết chặt kỷ luật, kỷ cương trong Đảng gắn với kiểm soát quyền lực của cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp. Các tổ chức Đảng, cấp lãnh đạo của Đảng phải quản lý tốt cán bộ do cấp mình quản lý, kiểm soát công việc của cán bộ và các lĩnh vực tư tưởng, chính trị, đạo đức, thu nhập. Kiểm soát quyền lực của cán bộ lãnh đạo, quản lý thông qua kỷ luật Đảng, những quy định đảng viên không được làm và hệ thống pháp luật của Nhà nước, đòi hỏi mọi tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên phải hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật. Thực hiện chặt chẽ việc lựa chọn, bổ nhiệm cán bộ lãnh đạo, quản lý bảo đảm chọn được người tài đức.
Ba là, nâng cao niềm tự hào về sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Đảng và dân tộc để mỗi cán bộ, đảng viên tự tu dưỡng, rèn luyện vì lương tâm, danh dự và trách nhiệm. Dù còn có những biểu hiện suy thoái của một bộ phận cán bộ, đảng viên, song cần phải khẳng định những thành tựu to lớn có ý nghĩa lịch sử của sự nghiệp cách mạng do Đảng lãnh đạo, nhận thức rõ bản chất tốt đẹp của Đảng và số đông cán bộ, đảng viên vẫn giữ vững lý tưởng, giữ gìn phẩm chất đạo đức, tự mình nâng cao trình độ trí tuệ, tận tụy cống hiến cho sự phát triển đất nước và cuộc sống của nhân dân. Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII nêu rõ: “Đảng ta xứng đáng là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội. Đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ và vị thế như ngày nay. Đó là kết quả sự nỗ lực phấn đấu không ngừng của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, trong đó có sự hy sinh quên mình và đóng góp quan trọng của đội ngũ cán bộ, đảng viên. Chúng ta có quyền tự hào về bản chất tốt đẹp, truyền thống anh hùng và lịch sử vẻ vang của Đảng ta - Đảng của Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại, đại biểu của dân tộc Việt Nam anh hùng”.
| |
PGS-TS NGUYỄN TRỌNG PHÚC
