Mới qua có vài đợt nắng nóng nhưng nhiệt độ nhiều nơi đã lên tới ngưỡng 40°C, thậm chí 41°C. Sự bất thường của thời tiết đang làm người dân lo lắng, quan tâm. Sau chuyến đi thị sát tình hình quan trắc khí tượng thủy văn ở tỉnh Hòa Bình, ông Trần Văn Sáp, Phó Tổng giám đốc Trung tâm Khí tượng thủy văn Quốc gia, đã trao đổi với PV Báo SGGP.
- Phóng viên: Thưa ông, năm nay mới xuất hiện vài đợt nóng nhưng người dân đều cho là nắng nóng “dữ dằn”, nhiều hơn mọi năm. Phải chăng là do thời tiết bất thường?
Ông TRẦN VĂN SÁP: Sáu tháng vừa qua có đặc điểm thời tiết rất đặc biệt, biểu hiện chung là tình hình nắng nóng và khô hạn trên diện rộng trong cả nước, mức độ cũng trầm trọng hơn. Lượng mưa trên cả nước đều thiếu hụt. Nguyên nhân là do ảnh hưởng của hiện tượng El-Nino kéo dài từ tháng 10-2009 đến giữa tháng 5-2010. Tuy nhiên hiện nay El-Nino đang bắt đầu suy giảm dần và nhiều khả năng sẽ chuyển sang giai đoạn La-Nina. Theo đó, trong khoảng thời gian từ nay cho tới cuối năm, bão có thể không có nhiều nhưng cường độ mỗi trận bão sẽ rất mạnh. Hiện nay đã sắp sang tháng 6 rồi mà vẫn chưa có cơn bão nào. Dự báo năm nay chỉ có khoảng 5-10 cơn bão ảnh hưởng đến Việt Nam. Do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu nên bão sẽ di chuyển về phía Nam tương đối rõ. Các khu vực ở Trung bộ và Nam Trung bộ sẽ đối mặt các đợt lũ quét, sạt lở đất mạnh do hoàn lưu bão.
- Còn về tình trạng nắng nóng trong thời gian tới sẽ ra sao?
Chắc chắn nắng nóng sẽ ở mức độ tương đối căng thẳng, cao hơn mức trung bình nhiều năm. Vì trong những tháng vừa qua đã có những đợt nắng nóng, nhiệt độ lên mức kỷ lục, nhiều nơi đã vượt 40°C. Nắng nóng sẽ còn tiếp tục diễn ra trong đầu tháng 6 và tháng 7. Theo nhận định của chúng tôi, mùa hè năm nay có khoảng 10 đợt nắng nóng như thế kéo dài và khu vực ảnh hưởng rõ là Bắc Trung bộ và Trung Trung bộ. Nhiệt độ cao nhất sắp tới có thể lên tới 40-41°C.
- Vậy công tác dự báo của trung tâm năm nay có đổi mới không?
Hiện nay công tác dự báo đang gặp khó khăn do ảnh hưởng biến đổi khí hậu nên mọi quy luật thời tiết đều thay đổi, việc dự báo khó chuẩn xác được. Trong năm 2009, quy luật thời tiết đã bị đảo lộn rất nhiều, đặc biệt là về các cơn bão. Còn về mưa lũ, do mạng lưới trạm khí tượng thủy văn hiện vẫn chưa đủ. Hiện cả nước mới chỉ có 167 trạm khí tượng và 233 trạm thủy văn, tổng cộng là trên 400 trạm. Mật độ như vậy là thưa. Năm ngoái, ở miền Trung, vùng bị mưa lớn nhất chính là vùng không có trạm khí tượng thủy văn, không đo được lượng mưa là bao nhiêu.
Thêm một khó khăn nữa là về công nghệ dự báo còn lạc hậu và con người thì ít. Công nghệ quan trắc hiện nay chủ yếu là thủ công, mặc dù đường truyền đã tương đối tốt, được đầu tư đủ. Tuy nhiên, chúng tôi vẫn đang nỗ lực để khắc phục các nhược điểm trên nhằm làm cho công tác dự báo ngày càng kịp thời, chính xác, đa dạng. Hiện nay chúng tôi đang được Bộ TN-MT chỉ đạo phải đa dạng hóa các bản tin. Trước mắt trong năm 2010, chúng tôi sẽ cố gắng sửa đổi nội dung bản tin dự báo theo hướng chi tiết hơn, cụ thể hơn nhưng không đi sâu quá vào yếu tố kỹ thuật, đôi khi làm người dân khó hiểu; sẽ chỉ rõ về vị trí của các cơn bão là ở cự ly bao nhiêu, cách tỉnh nào chứ không chung chung tọa độ, kinh độ, vĩ độ như trước nữa và sẽ cố gắng dự báo được định lượng mưa. Khó nhưng buộc phải cố gắng.
Phúc Hậu (thực hiện)
