Cuốn tự truyện nổi tiếng “Misha: A Memoire of the Holocaust Years” (Hồi ức của Misha những năm dưới ách Đức quốc xã) vừa được chính tác giả – Misha Defonseca – thừa nhận là nội dung do bà... dựng lên hoàn toàn. Xì căng đan này đã mở lại vụ kiện tụng giành quyền lợi liên quan cuốn sách best-seller này.
Câu chuyện giả: Đã rõ!
Một cô bé 4 tuổi đi bộ hơn 3.000km khắp châu Âu để tìm cha mẹ là người Do Thái bị Đức quốc xã trục xuất năm 1941. Cô bé đã phải “sống giữa bầy sói”, nhờ sói nuôi để trốn thoát quân Đức quốc xã. Cô bé từng phải giết một lính Đức để tự vệ. Cô bé đã chứng kiến cảnh đoàn tàu hàng chở đầy người Do Thái hướng về phía Đông.
Cô bé đã bị kẹt trong khu Do Thái ở Warsaw (Ba Lan). Cuối cùng, lúc chiến tranh kết thúc, cô bé cũng tìm được đường về nhà, vẫn bằng cách đi bộ... Đó là nội dung cuốn tự truyện nổi tiếng của Misha Defonseca kể về tuổi thơ của bà dưới thời Đức quốc xã, “Misha: A Memoire of the Holocaust Years”, hay còn gọi là “Surviving With Wolves” (Sống sót giữa bầy sói). Sách xuất bản năm 1997, đã được dịch ra 18 thứ tiếng, được dựng thành phim ở Pháp... Thế nhưng đến tuần này, người ta mới biết hầu như toàn bộ “tự truyện” đó đều... không có thật. Misha cũng không phải là người Do Thái...
Theo tờ Boston Globe, Defonseca, người gốc Bỉ, hiện sống cùng chồng ở Dudley, cách 80km về phía Tây Nam Boston, bang Massachusetts (Mỹ), vừa chính thức thừa nhận nội dung cuốn “Misha: A Memoire of the Holocaust Years” hoàn toàn do bà... tưởng tượng nên. Thông qua luật sư, bà Defonseca, 71 tuổi, nói “xin mọi người hãy tha thứ, xin hãy đặt vào vị trí tôi, một bé gái 4 tuổi bị mất mát tất cả”.
Defonseca quyết định thừa nhận sự thật sau khi có nhiều bằng chứng do nhà nghiên cứu phả hệ Sharon Sergeant đưa ra gần đây cho thấy, theo giấy rửa tội của nhà thờ Thiên Chúa giáo ở Brussels năm 1937, Misha Defonseca có tên thời con gái là Monique De Wael, bà và gia đình không phải là người Do Thái. Cha mẹ bà là quân kháng chiến ở Bỉ bị Đức bắt và giết. Lúc đó, bà mới 4 tuổi, được ông và chú đưa về nuôi. Bà không hề ra khỏi nhà ở Brussels (Bỉ) trong thời chiến. Sergeant cũng phát hiện học bạ tiểu học của Defonseca ở Bỉ năm 1943-1944.
Vụ kiện thật: Chưa kết!
Sự thú nhận của bà Defonseca lại làm nổ lên tranh cãi mới quanh bản quyền và lợi nhuận của cuốn sách, từng gây cuộc chiến pháp lý nhiều triệu USD giữa tác giả với nhà xuất bản Mỹ suốt 10 năm nay.
Vợ chồng Defonseca từ Paris (Pháp) đến Mỹ năm 1988. Giữa những năm 1990, bà đến các tổ chức Do Thái trong vùng Boston kể câu chuyện mình lang thang khắp châu Âu tìm cha mẹ. Một tác giả và xuất bản sách là Jane Daniel đã nghe thấy nội dung ăn khách và gặp bà đề nghị viết sách. Hai bên ký hợp đồng, Daniel nhờ Vera Lee, một người bạn biết tiếng Pháp, gặp Defonseca để ghi lại câu chuyện.
Sau đó, cuốn sách được xuất bản với lời giới thiệu của một người đoạt giải Nobel là Elie Wiesel, tác giả cuốn “Night”, một hồi ức về thời Đức quốc xã. Vera Lee chỉ được ghi tên ở trang bản quyền nhưng không ghi ở bìa nên năm 1998, Lee kiện Daniel đòi quyền đồng tác giả. Defonseca cũng kiện Daniel vi phạm cam kết xuất bản và che giấu lợi nhuận của cuốn best-seller này.
Năm 2005, một tòa án ở Boston tuyên Daniel phải trả cho Defonseca và Lee tổng cộng 22,5 triệu USD. Tuy nhiên, các luật sư của Defonseca cho biết, Daniel vẫn chưa thi hành lệnh này của tòa. Đến nay, khi Defonseca thừa nhận câu chuyện giả, Daniel tuyên bố sẽ kiện ngược lại vì vụ kiện này đã làm Daniel mất gần hết tài sản. Daniel cho biết đã không nghiên cứu kỹ câu chuyện trước khi xuất bản vì Defonseca nói rằng không biết tên cha mẹ, ngày sinh hoặc nơi sinh. Đồng tác giả Lee cũng nói hết sức sửng sốt khi nghe tin câu chuyện của Defonseca là giả vì trong quá trình viết, Lee luôn tin câu chuyện và không tìm hiểu.
HỒNG CHUYÊN
