Là một trong những nhà sưu tập tranh tư nhân rất hiếm hoi có cảm hứng với các tác phẩm hội họa thời kháng chiến, anh Lê Thái Sơn, chủ phòng tranh Thai Son Fine Arts Gallery & Collection (số 92/30, đường Phạm Ngọc Thạch, phường 6, quận 3, TPHCM) đã bỏ bao công sức và tiền của trong suốt 15 năm để thực hiện cho được ý nguyện này. Vậy mà, thật đáng tiếc, anh đã bị đột quỵ và qua đời vào tháng 7-2012. Sau khi anh mất, có lúc mọi người đã đồn thổi rằng, chị Hoàng Thanh Nga, vợ anh, đã bán hết số tranh mà chồng đã cất công sưu tập.
Bộ sưu tập của anh Sơn có giá trị không nhỏ với hơn 500 bức ký họa và tác phẩm hội họa thời kháng chiến chống Pháp và Mỹ ở Việt Nam. Mà cũng chẳng trách được, bởi chị Nga có biết gì về hội họa đâu mà giữ tranh cho chật nhà… Những đồn đãi cứ mỗi ngày một nhiều. Đến độ, có người làm nghề sưu tầm tranh ở Marseille (Pháp) còn gọi điện về nhờ bạn bè ở TPHCM xác minh xem có đúng dạo này chị Nga hay đi với nhà sưu tầm A., nhà tổ chức triển lãm B… hay không. Vì cứ lý mà suy, họ chẳng phải bạn bè gì, hay gặp nhau chắc chỉ bàn chuyện mua bán tranh.
Nghe nhiều lời đồn thổi về mình nhưng chị Nga vẫn im lặng và âm thầm làm theo cách của mình. Vào cuối tháng 7 vừa qua, chị đã tạo nên một bất ngờ, tổ chức buổi trưng bày bộ sưu tập tưởng niệm một năm ngày anh Sơn mất. Mấy chục người bạn, người đồng nghiệp của anh Sơn và rất nhiều người quan tâm đến hội họa đã về tham dự. Phòng tranh hội họa kháng chiến vẫn nguyên vẹn và chị Nga cũng nhận được bao lời động viên, chia sẻ… để có thêm động lực tiếp nối công việc của chồng.
Không hiểu nhiều về mỹ thuật, công việc thì bộn bề, nơi ở lại xa phòng tranh, nhưng chị Nga quyết định mỗi tuần sẽ thu xếp thời gian mở cửa phòng tranh một ngày, vào thứ bảy. Chị bảo, như thế cũng là một cách thực hiện tâm nguyện của anh, để những tác phẩm sống động một thời không phải chịu cảnh lạnh lẽo nằm phủ bụi. Những người bạn của anh Sơn, chị Nga cũng mỗi người một tay: Người sửa lại hệ thống đèn chiếu sáng, người đăng ký tình nguyện đến trông nom, giới thiệu về phòng tranh khi cần…
Chị Lý Bích Ngọc, nhà tổ chức triển lãm mỹ thuật, cho biết: “Kỷ niệm ba năm ngày mất của anh Lê Thái Sơn, tôi cùng gia đình anh dự kiến phối hợp với Bảo tàng Mỹ thuật TPHCM tổ chức in sách và triển lãm bộ sưu tập của anh”. Còn trước mắt, ngoài việc mở cửa định kỳ vào thứ bảy hàng tuần phục vụ miễn phí công chúng, phòng tranh Lê Thái Sơn cũng sẽ là nơi tổ chức những buổi tọa đàm chuyên đề về mỹ thuật. Hy vọng đây sẽ là điểm đến ấm áp và thú vị đối với những người yêu tranh.
ĐỖ QUANG TUẤN HOÀNG