Nhân kỷ niệm 66 năm ngày thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam ( 22-12-1944 – 22-12-2010), Trung tướng Nguyễn Chí Vịnh, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng có bài viết với nhan đề " Tăng cường hợp tác quốc phòng phục vụ sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN, đóng góp cho hòa bình, ổn định, phồn vinh trong khu vực". Dưới đây là toàn bộ nội dung bài viết của Thứ trưởng:
Đối ngoại Quốc phòng là một bộ phận của nền quốc phòng toàn dân, nằm trong tổng thể các hoạt động đối ngoại về chính trị, kinh tế, ngoại giao, quốc phòng, văn hoá, khoa học… của nhà nước, quân đội và nhân dân để tạo nên sức mạnh toàn diện, cân đối, đồng bộ nhằm giữ vững hoà bình, ổn định đất nước, ngăn chặn các hoạt động phá hoại, gây chiến, đẩy lùi nguy cơ chiến tranh. Thực hiện chức năng đó, năm 2010 công tác đối ngoại Quốc phòng Việt Nam đã giành được nhiều thành tựu nổi bật, góp phần đáng kể tăng cường vị thế của đất nước và quân đội, củng cố và nâng cao thế trận quốc phòng toàn dân xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Kết quả đó cũng đem lại cho đối ngoại Quốc phòng nguồn lực và khả năng mới, là cơ sở quan trọng để chúng ta tiếp tục đẩy mạnh hoạt động đối ngoại Quốc phòng trong những năm tới nhằm hoàn thành ngày càng tốt hơn những nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước và nhân dân đã tin tưởng giao phó.
Đối ngoại Quốc phòng thể hiện và cụ thể hoá chính sách quốc phòng của Việt Nam trên lĩnh vực đối ngoại nhằm tạo nên thế và lực mới cho nền quốc phòng toàn dân. Chúng ta đã tổ chức, triển khai các hoạt động đối ngoại Quốc phòng theo ý định chiến lược thống nhất nhằm nâng cao uy tín và vị thế đất nước góp phần tạo dựng thế trận quốc phòng toàn dân, bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ và lợi ích quốc gia, giữ vững môi trường hoà bình, ổn định để công nghiệp hoá và hiện đại hoá đất nước.
Cùng với xu thế hoà bình trong quan hệ quốc tế, và sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc do Đảng lãnh đạo, hoạt động đối ngoại Quốc phòng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì môi trường hoà bình để phát triển đất nước, góp phần duy trì môi trường hoà bình trong khu vực và trên toàn thế giới. Đồng thời góp phần xây dựng Quân đội vững mạnh, đủ khả năng bảo vệ Tổ quốc trong mọi tình huống, bảo vệ chế độ XHCN, bảo vệ lợi ích của đất nước trước mọi vấn đề của thời đại. Quan trọng hơn cả, công tác đối ngoại Quốc phòng đã và đang góp phần tạo dựng xu thế hoà bình, sự bình đẳng, tôn trọng nhau, tuân thủ luật pháp quốc tế và công khai minh bạch trong quan hệ giữa các quốc gia, nhất là trong lĩnh vực quốc phòng.
Những kết quả hoạt động đối ngoại Quốc phòng đã tạo thêm thế và lực trong giải quyết các mối quan hệ, tạo cơ sở để hợp tác và đấu tranh quốc phòng bảo vệ độc lập, chủ quyền và lợi ích dân tộc đồng thời thúc đẩy xu thế hoà bình, ổn định, hợp tác và ngăn ngừa, đẩy lùi nguy cơ chiến tranh trong khu vực. Những thành quả đạt được đã nâng tầm của đối ngoại Quốc phòng Việt Nam ở trong khu vực và thế giới lên một vị thế mới, là tiền đề cho sự phát triển quan hệ quốc phòng với các nước trong tương lai.
Năm 2010, đối ngoại Quốc phòng Việt Nam đã tạo ra được các cơ chế hợp tác song phương, đa phương để giải quyết các vấn đề có liên quan đến an ninh của đất nước, mở rộng các mối quan hệ với nhiều nước trong đó tập trung phát triển các quan hệ có tính chiến lược. Quan hệ Quốc phòng song phương giữa Việt Nam với các nước đã từng bước đi vào thực chất và có chiều sâu, tăng cường sức mạnh cho Quân đội và tiềm lực quốc phòng của đất nước. Chúng ta đã mở ra các kênh đối thoại cấp cao, nâng cấp đối thoại quốc phòng với nhiều nước trong đó có nhiều đối tác quan trọng có liên quan chặt chẽ với quốc phòng Việt Nam và an ninh khu vực như Trung Quốc, Mỹ, Nga, Nhật Bản, Ấn Độ... Việc mở rộng và nâng cấp đối thoại quốc phòng với nhiều nước thể hiện uy tín ngày càng cao của Việt Nam, tạo ra vị thế mới trong hợp tác quốc phòng. Các cuộc đối thoại này đã nâng cao hiểu biết và tin cậy lẫn nhau giữa nước ta với các nước khác không chỉ trên lĩnh vực quốc phòng mà cả trên nhiều lĩnh vực khác đem lại khả năng hợp tác bền vững, có chiều sâu và là cơ sở quan trọng để hợp tác hiệu quả nhằm giải quyết các vấn đề có liên quan chặt chẽ với quốc phòng và an ninh của đất nước. Thời gian tới, chúng ta cần tiếp tục mở rộng và nâng cao hiệu quả đối thoại chiến lược với tất cả các nước, coi đây là một trong những biện pháp xây dựng lòng tin quan trọng để đi vào hợp tác giải quyết các vấn đề an ninh cụ thể.
Các cơ chế hợp tác song phương trên các lĩnh vực huấn luyện, đào tạo, mua sắm trang bị, thiết bị, hợp tác công nghiệp quốc phòng, hợp tác giải quyết các vấn đề an ninh phi truyền thống trong năm qua đã phát huy hiệu quả. Quan hệ quốc phòng ngày càng được mở rộng theo hướng ưu tiên với các nước láng giềng, các nước ASEAN và các đối tác lớn đã đạt được những thành tựu đáng ghi nhận trong việc nâng cao sức chiến đấu của Quân đội và giải quyết hiệu quả các vấn đề liên quan đến quốc phòng Việt Nam cũng như an ninh khu vực.
Quan hệ quốc phòng Việt Nam - Trung Quốc dựa trên tinh thần hữu nghị truyền thống và quan hệ đối tác chiến lược toàn diện giữa hai nước đã tập trung vào thực hiện các cơ chế hợp tác nhằm giữ gìn an ninh chung ở biên giới trên bộ và trên biển, giải quyết các vấn đề an ninh mà hai bên cùng quan tâm. Cơ chế đối thoại quốc phòng hàng năm cấp Thứ trưởng Quốc phòng giữa hai nước đã được thiết lập, các mối quan hệ quốc phòng khác tiếp tục phát triển đã tăng cường sự hiểu biết, tin cậy lẫn nhau, hợp tác giải quyết các vấn đề an ninh có liên quan đến hai nước và khu vực nhằm biến quan hệ quốc phòng trở thành một trong các mối quan hệ quan trọng giữa Việt Nam - Trung Quốc.
Quan hệ quốc phòng giữa Việt Nam với Lào và Căm-pu-chia được xây dựng trên cơ sở tình hữu nghị truyền thống giữa ba nước, tôn trọng độc lập, chủ quyền của nhau, thực hiện hợp tác đi vào chiều sâu để đáp ứng được nhu cầu bảo vệ an ninh của mỗi nước. Chúng ta đã ký kết với Lào và Căm-pu-chia các hiệp định hợp tác quốc phòng dài hạn, mang tính định hướng chiến lược quan hệ quốc phòng hai bên. Đây là cơ sở quan trọng để trong những năm tới quan hệ quốc phòng Việt Nam với hai nước bạn được đổi mới và tiếp tục phát triển vì lợi ích của mỗi nước cũng như lợi ích chung của khu vực.
Chúng ta cũng đã tăng cường hợp tác quốc phòng với các thành viên khác của ASEAN, chú trọng hợp tác có hiệu quả để giải quyết các vấn đề an ninh đang nổi lên trong khu vực như an ninh biển, chống khủng bố... Năm 2010, chúng ta đã nâng cấp quan hệ quốc phòng với các cường quốc khác trên thế giới như Nga, Mỹ, Nhật Bản, Ấn Độ... Trên nguyên tắc giữ vững độc lập tự chủ, chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ, thống nhất của đất nước, bình đẳng, hợp tác cùng có lợi, những mối quan hệ rộng mở này đã tăng cường sự hiểu biết và tin cậy lẫn nhau trên lĩnh vực quốc phòng giữa Việt Nam với các nước lớn, tăng cường vị thế của đất nước cũng như của Quân đội nhân dân Việt Nam, góp phần đáng kể xây dựng quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại và giải quyết các vấn đề an ninh mà các bên cùng quan tâm.
Quan hệ quốc phòng đa phương của Việt Nam trong khuôn khổ ASEAN và giữa ASEAN với các đối tác ngoài khu vực đã đạt được nhiều thành tựu trong năm 2010. Với việc hoàn thành vai trò điều phối các hoạt động hợp tác quốc phòng ASEAN năm 2010, chúng ta đã để lại dấu ấn Việt Nam trong hợp tác quốc phòng đa phương. Thành công của Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN mở rộng (ADMM +) lần đầu tiên được tổ chức tại Hà Nội đã nâng cao vị thế, uy tín của đất nước và Quân đội, thể hiện Việt Nam là một nhân tố quan trọng và là đối tác tin cậy trong việc duy trì hoà bình, ổn định và phát triển của khu vực. Trong các năm tới chúng ta cần tiếp tục ủng hộ và thúc đẩy các sáng kiến hợp tác quốc phòng trong ASEAN, nhằm nâng cao vị thế Việt Nam trong hợp tác quốc phòng ASEAN, hướng vào giải quyết các vấn đề an ninh, mang lại lợi ích thiết thực cho tất cả các nước trong khu vực. Chúng ta cũng cần phát huy các thành quả đã đạt được trong tiến trình ADMM+.
Mới đây nhất, trong Hội nghị Nhóm làm việc Quan chức quốc phòng cấp cao ADMM+ tại Đà Lạt đã đưa ra các quy định về thủ tục và cách thức hiện thực hoá nỗ lực của các nước trong ADMM+ trên năm lĩnh vực là an ninh biển, hoạt động gìn giữ hoà bình, quân y, cứu trợ và giảm nhẹ thiên tai. Bên cạnh đó, với tư cách là Đồng Chủ tịch của chương trình hợp tác cứu trợ và giảm nhẹ thiên tai trong khuôn khổ ADMM+, Việt Nam tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Trung Quốc để đưa ra các biện pháp điều phối có hiệu quả các cố gắng của ADMM+ trên lĩnh vực quan trọng này.
Một trong những thành quả của đối ngoại Quốc phòng trong năm 2010 là đã tạo ra được sự đồng thuận cao trong dư luận và nhân dân ta. Mặc dù tình hình năm 2010 có nhiều diễn biến phức tạp, nhiều vấn đề liên quan đến quốc phòng có tác động sâu sắc đến tình cảm, lòng tự hào dân tộc và có lúc tạo ra tâm lý lo lắng của một bộ phận cán bộ, nhân dân nhưng bằng cả lời nói và việc làm, đối ngoại Quốc phòng đã thể hiện được tinh thần trách nhiệm cao đối với các vấn đề liên quan đến độc lập, chủ quyền của đất nước, tạo được lòng tin của đông đảo cán bộ và đồng bào ta cả trong và ngoài nước. Sự đồng thuận trong dư luận trên những vấn đề lớn của đối ngoại Quốc phòng và sự ủng hộ của đông đảo nhân dân là sức mạnh to lớn giúp cho công tác đối ngoại Quốc phòng đạt được nhiều thành công trong năm 2010.
Trong thời gian tới, tình hình thế giới, khu vực sẽ không tránh khỏi những diễn biến phức tạp, nhiều vấn đề nhạy cảm tạo ra không ít thử thách cho đối ngoại Quốc phòng. Vì vậy, công tác tuyên truyền, vận động nhằm tạo sự đồng thuận và ủng hộ của cán bộ và nhân dân đối với các chủ trương lớn trong đối ngoại Quốc phòng là rất quan trọng và cần thiết. Làm được như vậy, đối ngoại Quốc phòng sẽ thể hiện đúng đắn đường lối quốc phòng toàn dân của Đảng trong công tác đối ngoại, tạo ra sức mạnh tổng hợp, đủ khả năng hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ khó khăn trong thời gian tới.
Trong năm qua, đối ngoại Quốc phòng đã đạt được nhiều kết quả nhờ nỗ lực của đội ngũ những người tham gia công tác đối ngoại của Bộ Quốc phòng. Các cấp, các đơn vị trong Bộ Quốc phòng tham gia đối ngoại Quốc phòng đã có nhiều cố gắng để vượt qua những khó khăn về trình độ, năng lực, kinh nghiệm cũng như những khó khăn khách quan để hoàn thành tốt mọi công việc với chất lượng tốt nhất. Những kinh nghiệm quý báu mà chúng ta đã có được trong mỗi thành công và hạn chế đem lại cho chúng ta khả năng mới, sự tự tin mới trong việc thực hiện các nhiệm vụ đối ngoại Quốc phòng thời gian tới. Qua công tác và trong những hoàn cảnh khó khăn, đội ngũ cán bộ đối ngoại quân đội đã được thử thách, rèn luyện để sẵn sàng hoàn thành nhiệm vụ mới, nặng nề và không ít khó khăn trong thời gian tới.
Nhìn lại một năm qua, chúng ta vui mừng nhận thấy rằng công tác ngoại giao quốc phòng của nước ta đã đạt được những thành quả quan trọng trong đó có những thành công ngoài mong đợi, được dư luận trong nước và quốc tế đánh giá cao. Những thành công đó không chỉ góp phần nâng cao hiểu biết và tin cậy lẫn nhau, củng cố và tăng cường hợp tác quốc phòng ASEAN vì hoà bình, ổn định và phồn vinh trong khu vực mà còn tạo nên vị thế mới cho đất nước trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Những kết quả mà công tác đối ngoại Quốc phòng đạt được trong năm 2010 đều bắt nguồn từ đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa dạng hóa, đa phương hóa, Việt Nam là bạn và là đối tác tin cậy của tất cả các nước mà Đảng, Nhà nước ta đã xác định, là kết quả có được nhờ vị thế và sức mạnh tổng hợp của đất nước ngày càng được nâng cao. Đây cũng là thành quả cố gắng không mệt mỏi với tinh thần chủ động, tích cực, dám nghĩ, dám làm của cán bộ, chiến sĩ quân đội ta. Những người lính đã phát huy rõ nét bản chất Bộ đội Cụ Hồ trên lĩnh vực đấu tranh ngoại giao để hoàn thành các nhiệm vụ quốc phòng mà Đảng và nhân dân đã giao cho. Các thành tựu trên còn là kết quả của sự ủng hộ về mọi mặt và hiệp đồng chặt chẽ của các bộ, ngành, các địa phương đối với hoạt động đối ngoại Quốc phòng thời gian qua.
Những thành công trong công tác đối ngoại Quốc phòng đã đem lại cho chúng ta những bài học quý giá, tạo cho chúng ta vị thế và khả năng mới để tiếp tục đẩy mạnh hợp tác quốc phòng vì các mục tiêu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, góp phần bảo vệ hoà bình, ổn định và phồn vinh của khu vực.
Trung tướng NGUYỄN CHÍ VỊNH,
Thứ trưởng Bộ Quốc phòng
