Hội nghị hẹp Ngoại trưởng ASEAN tại Lào
Ngày 27-2 Hội nghị hẹp Ngoại trưởng ASEAN năm 2016 đã khai mạc tại thủ đô Viêng Chăn, Lào. Các ngoại trưởng bắt đầu thảo luận về hợp tác và triển khai một số nội dung liên quan đến Tầm nhìn ASEAN 2025 và 3 kế hoạch tổng thể nhằm tăng cường sức mạnh và thịnh vượng cho cộng đồng chung.
Tăng hòa bình ổn định
Phát biểu tại lễ khai mạc, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Lào, ông Thongloun Sisoulith cho biết, những nỗ lực chung của ASEAN đã đạt được nhiều thành tựu, đưa ASEAN tới một mốc quan trọng trong lịch sử của ASEAN trong năm 2015. Các nước thành viên ASEAN sẽ tiếp tục hợp tác chặt chẽ để tăng cường sức mạnh và sự thịnh vượng cho cộng đồng chung, vì lợi ích của nhân dân theo như mục tiêu của Tầm nhìn 2025 và Kế hoạch tổng thể của 3 trụ cột trong 10 năm tới.
Với chủ đề hợp tác “Biến Tầm nhìn thành hiện thực vì một Cộng đồng ASEAN năng động”, hội nghị lần này tập trung bàn triển khai kết quả Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 27 (tháng 11-2015), trao đổi các ưu tiên trong năm Chủ tịch ASEAN của Lào, tăng cường quan hệ đối ngoại và vai trò trung tâm của ASEAN cũng như trao đổi về các vấn đề khu vực và quốc tế.
Trưởng đoàn các nước ASEAN tại lễ khai mạc hội nghị
Về triển khai kết quả Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 27, các nước trao đổi các biện pháp triển khai hiệu quả Tầm nhìn ASEAN 2025 và các kế hoạch tổng thể của 3 Cộng đồng, nhất là Cộng đồng Chính trị - An ninh. Các nước nhất trí cần xác định các lĩnh vực và biện pháp ưu tiên trong ngắn hạn, trung hạn và dài hạn, xây dựng lộ trình triển khai cụ thể, huy động và phân bổ nguồn lực phù hợp cũng như tăng cường các cơ chế giám sát và điều phối ở cả cấp quốc gia và khu vực nhằm bảo đảm tiến độ và chất lượng thực thi.
Các nước đều ủng hộ 8 ưu tiên do Lào đề xuất, đồng thời nhấn mạnh ý nghĩa quan trọng của năm 2016 là năm đầu tiên của Cộng đồng ASEAN. Các nước nhất trí sẽ tập trung thúc đẩy hợp tác và liên kết ASEAN trên cả 3 trụ cột với những kết quả thực chất và cụ thể; củng cố đoàn kết, thống nhất của ASEAN, phát huy vai trò chủ đạo của ASEAN trong việc duy trì hòa bình, an ninh khu vực, đẩy mạnh đối thoại, hợp tác, tăng cường lòng tin, hiểu biết và sự tin cậy giữa các nước, nâng cao năng lực của ASEAN nhằm ứng phó kịp thời và hữu hiệu với các thách thức đang và sẽ đặt ra; đồng thời tăng cường quan hệ giữa ASEAN với các đối tác cũng như tiếp tục nâng cao hiệu quả hoạt động của bộ máy tổ chức ASEAN.
Liên quan đến quan hệ đối ngoại, các nước nhất trí cần tiếp tục thúc đẩy thực chất quan hệ giữa ASEAN với các đối tác, khuyến khích các đối tác tham gia, đóng góp xây dựng vào các vấn đề thuộc quan tâm và lợi ích chung ở khu vực cũng như tiếp tục hỗ trợ cho tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN. Các bộ trưởng cũng nhấn mạnh cần tăng cường hiệu quả các cơ chế do ASEAN khởi xướng và dẫn dắt như ASEAN+1, ASEAN+3, Diễn đàn Khu vực ASEAN (ARF), Cấp cao Đông Á (EAS), phát huy vai trò trung tâm của ASEAN trong định hình cấu trúc khu vực trên cơ sở bảo đảm vai trò và lợi ích của ASEAN.
Hội nghị đã bế mạc chiều cùng ngày, Lào đã ra Tuyên bố báo chí của Chủ tịch, phản ánh những nội dung và kết quả chính của hội nghị.
Nỗ lực giảm căng thẳng biển Đông
Về tình hình khu vực và quốc tế, các bộ trưởng trao đổi về nhiều vấn đề cùng quan tâm như tình hình Triều Tiên, biển Đông, các thách thức an ninh phi truyền thống như khủng bố, an ninh mạng, buôn bán người và di cư bất thường, biến đổi khí hậu, thiên tai và dịch bệnh. Các bộ trưởng nhấn mạnh trong bối cảnh khu vực và quốc tế ngày càng chuyển biến phức tạp, tác động nhiều chiều đến ASEAN, ASEAN phải tăng cường vai trò trung tâm, củng cố đoàn kết, thống nhất lập trường chung, nâng cao trách nhiệm và vai trò chủ đạo trong việc xử lý các vấn đề ở khu vực.
Về vấn đề biển Đông, các bộ trưởng chia sẻ quan ngại sâu sắc về những diễn biến phức tạp gần đây và đang diễn ra, làm xói mòn lòng tin, gia tăng căng thẳng, đe dọa hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực; đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không ở biển Đông; không quân sự hóa, kiềm chế, giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hiệp quốc về Luật Biển (UNCLOS) 1982 và đạt tiến triển thực chất trong việc thực hiện Tuyên bố về Ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC) và xây dựng Bộ Quy tắc Ứng xử ở biển Đông (COC).
Trước đó, Nhà Trắng ngày 26-2 đã hối thúc Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình mở rộng cam kết phi quân sự hóa ra phạm vi toàn bộ biển Đông. Cố vấn hàng đầu của Tổng thống Mỹ Barack Obama, ông Dan Kritenbrink, đưa ra lời kêu gọi trên sau một tuần Washington và Bắc Kinh “khẩu chiến” liên quan tới việc Trung Quốc triển khai tên lửa, máy bay chiến đấu và radar trên các đảo tại vùng biển chiến lược này. Phát biểu trong một cuộc hội thảo tại Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và quốc tế (CSIS) có trụ sở tại Washington, ông Dan Kritenbrink nêu rõ: “Chúng tôi cho rằng thật tốt nếu Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình mở rộng cam kết phi quân sự hóa đối với toàn bộ biển Đông. Chúng tôi khuyến khích những người bạn Trung Quốc và các quốc gia khác trong khu vực không có những bước đi làm leo thang căng thẳng”. Ông Kritenbrink cũng nhấn mạnh việc Bắc Kinh nên tôn trọng phán quyết dự kiến được Tòa án Trọng tài Thường trực ở La Haye đưa ra vào cuối năm nay liên quan tới vụ tranh chấp giữa Trung Quốc và Philippines ở biển Đông.
Trong chuyến thăm cấp nhà nước tới Mỹ hồi tháng 9-2015, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cam kết không quân sự hóa quần đảo Trường Sa. Tuy nhiên, từ đó tới nay, giới chức Mỹ cho biết họ đã nhận thấy các ý định quân sự trong việc Bắc Kinh xây dựng các đường băng và bố trí hệ thống radar tại khu vực này.
|
VIỆT ANH (tổng hợp)
