“Thần đèn” xứ Bắc di dời tòa nhà lớn nhất Việt Nam: Khối nhà nặng 3.000 tấn đã “đi” được 8m

Bắt đầu từ 8 giờ sáng qua (2-1), cuộc di dời tòa nhà được coi là lớn nhất trong số các tòa nhà được di dời ở Việt Nam từ trước đến nay, được thực hiện bởi một “thần đèn” mới mẻ ở đất Thăng Long - ông Đỗ Quốc Khánh, Giám đốc Công ty Xử lý lún nghiêng Việt Nam - đã diễn ra rất suôn sẻ, đầy ấn tượng. Cả một tòa nhà với những khối vuông, khối bê tông khổng lồ, trông như một ngôi trường tiểu học, có tổng trọng lượng tới 3.000 tấn, đã bắt đầu được kéo ra khỏi vị trí ban đầu...

Một tòa nhà và 3 kỷ lục

Chỉ trong vòng 2 tiếng đồng hồ buổi sáng, tòa nhà đã dịch chuyển được hơn 3m. Cả khối bê tông sừng sững, lạnh lùng với chiều dài 65m, rộng 29m bắt đầu chạy rần rần dọc 6 thanh ray bằng thép đặt áp sát trên mặt đất với cả một dàn con lăn, bánh trượt bên dưới... một cách ngon lành, để trơ lại phần móng cũ đã được cắt rời phía sau. Nụ cười hớn hở, mừng rỡ lộ rõ trên từng gương mặt công nhân. Ông Khánh chạy đi chạy lại khắp công trường để chỉ huy từng “tổ máy”. Mồ hôi vã ra trên mặt.

Cho đến chiều qua, “thần đèn” Khánh cùng hơn 200 công nhân, sinh viên Trường ĐH Xây dựng Hà Nội tham gia vào cuộc “đại di dời” mới tạm nghỉ ngơi. Nhìn lại đoạn đường mà tòa nhà được kéo đẩy, ai cũng ngỡ ngàng. Ông Khánh hồ hởi nói với PV Báo SGGP: “Chúng tôi đã dịch chuyển được 8m rồi. Cứ với thời tiết khô ráo thuận lợi, với việc áp dụng công nghệ kỹ thuật mới như thế này thì chỉ sau đúng 3 ngày nữa với khoảng 20 tiếng đồng hồ (thay vì 10 ngày như dự kiến), chúng tôi có thể kéo xong toàn bộ ngôi nhà đến khu móng mới”.

Theo TS Phạm Xuân Lãng - chủ nhân của tòa nhà - đây là tòa nhà do người Mỹ động thổ nên cả 2 bên liên doanh đều không muốn đập đi. Sau đó, ông đã bay vào Nam, đến tận nhà “thần đèn” Nguyễn Cẩm Lũy để thuê di dời. Hợp đồng bắt đầu từ tháng 12-2005 nhưng cho đến tận cuối năm 2007 vừa qua, “thần đèn” Nguyễn Cẩm Lũy vẫn chưa thể vào cuộc để “bốc” căn nhà đi được.

“Việc di dời tòa nhà giờ đây không thể chậm chạp hơn được nữa, vì UBND tỉnh Hà Tây và Tổng Công ty XNK xây dựng Việt Nam (Vinaconex) đã ra hạn định đến ngày 5-1-2008 phải bàn giao xong toàn bộ mặt bằng để thi công tuyến đường ống dẫn nước thuộc dự án đưa nước sạch từ Nhà máy nước Sông Đà về Hà Nội” - chủ tòa nhà cho biết.

Phương án của “thần đèn” Nguyễn Cẩm Lũy dự định áp dụng là phương án như đã từng kéo tòa nhà ở Bình Thuận năm ngoái với việc sử dụng phương tiện chủ yếu là cáp tời, pa-lăng xích và các hố thế được đào bên dưới. Tuy nhiên, cách làm này ở Bình Thuận đã gặp sự cố đứt cáp, rất nguy hiểm, lại tốn kém. E ngại như vậy, chủ tòa nhà cùng đơn vị tư vấn thiết kế và tổng thầu chính là Trường ĐH Xây dựng Hà Nội đã quyết định chuyển sang thuê “thần đèn” Quốc Khánh.

Theo các chuyên gia xây dựng cho biết, “thần đèn” Quốc Khánh đã áp dụng cách di dời hoàn toàn khác với những kỹ thuật lần đầu tiên được áp dụng ở Việt Nam. Trong đó, tiêu biểu là việc không cần sử dụng các hố thế (không phải đào bới) và thay thế các pa-lăng xích bằng việc kích đẩy thủy lực và sử dụng nhiều phương tiện và vật liệu do ông tự sáng chế.

Bắt đầu từ đầu tháng 12-2007, “thần đèn xứ Bắc” Đỗ Quốc Khánh đã bắt đầu vào cuộc. Theo “thần đèn” Khánh, để dời chuyển tòa nhà đồ sộ này, ông cần sử dụng 6 xilanh bơm thủy lực đặt phía trước nhà và 6 thanh ray thép đặt sau nhà. Hệ thống con lăn, bánh trượt cũng được rút xuống mức thấp nhất để giảm ma sát. Trong 8m đường của ngày đầu tiên, tòa nhà đã được dịch chuyển một cách rất chuẩn xác theo dự kiến ban đầu.

Theo các chuyên gia, nếu trong vòng 3-10 ngày mà “thần đèn” Khánh có thể di chuyển toàn bộ khối nhà từ vị trí cũ đặt vào móng mới ở cách xa 50m thì ông sẽ đạt được 3 kỷ lục ở Việt Nam và Đông Nam Á: Thứ nhất, tòa nhà cần di dời có trọng lượng lớn nhất từ trước đến nay. Thứ hai, thời gian di dời ngắn nhất với quãng đường dài nhất. Thứ ba, áp dụng những kỹ thuật hiện đại nhất thế giới hiện nay.

Phát biểu với PV Báo SGGP, “thần đèn” Khánh cho biết thêm: “Thông thường các công trình di dời hiện nay đều phải cắt rời toàn bộ phần móng khỏi khung nhà. Thế nhưng tôi có thể di dời được nguyên cả ngôi nhà và móng sang vị trí mới. Có điều, làm theo cách này thì đắt. Còn nếu cắt rời phần móng thì chi phí di dời nhà chỉ bằng 10% - 20% giá trị của một ngôi nhà phải phá cũ để xây mới”.

Việt Nam có nhiều “thần đèn”

Từ trước đến nay, nhiều người mới chỉ nghe nhắc đến “thần đèn” Nguyễn Cẩm Lũy bởi việc di dời các công trình xây dựng ở các tỉnh phía Nam sôi động và phổ biến hơn phía Bắc.

Sự khác biệt giữa hai “thần đèn” ở chỗ: ông Nguyễn Cẩm Lũy là người thực hành bằng thực tế kinh nghiệm, còn ông Đỗ Quốc Khánh vừa là nhà thực hành, vừa là nhà khoa học. Năm 2003, trong vai trò một nhà khoa học, công trình nghiên cứu khoa học của ông đã được Nhà nước trao tặng giải thưởng VIFOTEC, và sau đó còn nhiều giải thưởng khác.

Sinh năm 1955, ở Đại Mỗ (huyện Từ Liêm, Hà Nội), sau nhiều năm miệt mài nghiên cứu, hiện ông được coi là “thủ lĩnh” trong việc di dời, chống nghiêng, lún, sập những công trình xây dựng lớn từ năm 2005 đến nay. Trong đó, có những công trình qua tay ông xử lý được đánh giá rất cao trong giới kỹ thuật những năm qua. Ví dụ như một tòa nhà 8 tầng ở thị xã Hà Giang (lún 60 cm, nghiêng 1,2m, được yêu cầu xử lý khẩn cấp), một nhà 3 tầng ở đường Nguyễn Hữu Huân (Hà Nội), hay Nhà hát Chèo Việt Nam (Kim Mã - Hà Nội); đặc biệt là công trình lún nghiêng và trôi trượt ven quốc lộ 6 ở huyện Kỳ Sơn (Hòa Bình) với góc nghiêng gần 30 độ.

Ngoài việc trở thành chuyên gia hàng đầu về di dời, xử lý sự cố nghiêng, lún, sập, nhiều năm qua, ông Đỗ Quốc Khánh còn có một biệt tài rất lạ là có khả năng “khám bệnh” công trình bằng trực giác một cách khá chuẩn xác để giám định chất lượng công trình xây dựng mà không cần đến bất cứ thiết bị đo đạc, chẩn đoán nào. Bởi vậy, nhiều người trong ngành còn gọi ông là “bác sĩ xây dựng”.

Văn Phúc Hậu