Nắm bắt cơ hội phát triển
Với chủ đề “Thực hiện Mục tiêu phát triển bền vững và thu hẹp khoảng cách phát triển thông qua các hành động phối hợp cấp khu vực và toàn cầu”, các nhà lãnh đạo ASEAN và những người đứng đầu các tổ chức LHQ/IMF/WB đã trao đổi ý tưởng, định hướng và biện pháp tăng cường hợp tác, phối hợp giữa ASEAN và Liên hiệp quốc, IMF, WB trong thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững, thông qua thực hiện hiệu quả Chương trình nghị sự 2030 về Các mục tiêu phát triển bền vững (SDGs) và gia tăng sự tương hỗ giữa Chương trình này với Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025.
Trong phát biểu khai mạc, Tổng thống nước chủ nhà Indonesia Joko Widodo đề nghị có các biện pháp cũng như sáng kiến tăng cường hợp tác giữa ASEAN với các tổ chức này. Các lãnh đạo đã phát biểu về tình hình và triển vọng kinh tế ASEAN; các thách thức đặt ra trong bối cảnh kinh tế khu vực và toàn cầu hiện nay; chia sẻ kết quả và kinh nghiệm quốc gia về phát triển kinh tế - xã hội, thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững và thu hẹp khoảng cách phát triển; đồng thời các lãnh đạo cũng đề xuất các định hướng và giải pháp cho ASEAN trong các vấn đề kinh tế và phát triển, thực hiện SDGs. Các lãnh đạo tái khẳng định ủng hộ hệ thống thương mại đa phương, tăng trưởng dựa trên luật lệ; cam kết hợp tác thúc đẩy thực hiện các mục tiêu SDGs cũng như đưa các nội dung này vào các chương trình hành động quốc gia với mục đích thúc đẩy tăng trưởng bền vững, bao trùm, không để ai phía sau. Trong các bài phát biểu, lãnh đạo LHQ, IMF và WB đánh giá cao nỗ lực của các nước ASEAN trong việc thực hiện SDGs, trong đó nêu Việt Nam là một điển hình; cam kết tiếp tục hợp tác và hỗ trợ với các nước ASEAN thực hiện thành công các mục tiêu này.
Phát biểu tại cuộc họp, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc hoan nghênh sáng kiến của Indonesia tổ chức ALG, nhấn mạnh Hội nghị là cơ hội để các lãnh đạo ASEAN và các tổ chức quốc tế chia sẻ quan điểm và thảo luận các biện pháp phối hợp hành động cấp khu vực và toàn cầu, hợp tác thúc đẩy phát triển bao trùm, bền vững, sáng tạo, trọng tâm là thực hiện hiệu quả các mục tiêu phát triển bền vững LHQ 2030. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nêu rõ Chính phủ Việt Nam đang đổi mới mạnh mẽ, xây dựng Chính phủ kiến tạo, phát triển, liêm chính, hành động, phục vụ người dân, doanh nghiệp; Việt Nam đang tăng cường hợp tác, đẩy mạnh thực hiện các Kế hoạch về Cộng đồng ASEAN 2025. Trên cơ sở đó, Thủ tướng nhấn mạnh việc phối hợp triển khai các khuyến nghị, nhất là 5 nhóm lĩnh vực ưu tiên trong “Báo cáo tương hỗ giữa Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025 và Chương trình Nghị sự 2030 của LHQ về Phát triển bền vững” gồm nâng cao năng lực tự cường, phát triển cơ sở hạ tầng, sản xuất và tiêu dùng bền vững, giảm nghèo và quản lý bền vững tài nguyên thiên nhiên. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao sự hỗ trợ và hợp tác tích cực của IMF và WB đối với ASEAN trong xây dựng Cộng đồng và trợ giúp các nước thành viên ASEAN trong phát triển bền vững, giám sát kinh tế vĩ mô, tư vấn chính sách, đào tạo và hỗ trợ kỹ thuật trên nhiều lĩnh vực. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc bày tỏ tin tưởng với sự hợp tác sẵn có và quyết tâm của các bên, các mục tiêu phát triển bền vững và Chương trình Nghị sự 2030 của LHQ sẽ được thực hiện thành công ở Đông Nam Á và trên thế giới.
Phối hợp chặt chẽ các cơ chế
Trước đó, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã có cuộc gặp song phương với Tổng thống Philippines Rodrigo Roa Duterte. Tại cuộc gặp, Tổng thống Duterte khẳng định Philippines luôn coi Việt Nam là nước bạn bè thân thiết, cảm ơn Việt Nam đã xuất khẩu gạo, góp phần bảo đảm lương thực của Philippines. Philippines coi trọng và luôn mong muốn thúc đẩy hơn nữa quan hệ Đối tác Chiến lược giữa hai nước; đề nghị hai nước tăng cường trao đổi đoàn cấp cao.
Về phần mình, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao Phó Chủ tịch Đảng Dân chủ Philippines - Quyền lực Nhân dân (PDP - Laban) cầm quyền của Philippines vừa sang thăm và ký văn kiện thiết lập quan hệ với Đảng Cộng sản Việt Nam, tin rằng hợp tác giữa hai nước qua kênh Đảng sẽ góp phần tăng cường tin cậy lẫn nhau, tạo cơ hội trao đổi thiết thực về những vấn đề chiến lược của hai bên.
Hai nhà lãnh đạo trao đổi thực chất trên các lĩnh vực hợp tác quan trọng bao gồm quốc phòng, an ninh, kinh tế, thương mại, giáo dục, hợp tác biển, năng lượng... Hai bên nhất trí sớm hoàn thiện Chương trình Hành động Việt Nam - Philippines giai đoạn 2018 - 2023 nhằm tạo cơ sở thuận lợi thúc đẩy hợp tác trong thời gian tới; đồng thời phối hợp chặt chẽ nhằm triển khai các cơ chế hợp tác quan trọng giữa hai nước, nhất là Ủy ban Hợp tác song phương và Ủy ban Hỗn hợp về vấn đề Biển và đại dương. Hai nhà lãnh đạo khẳng định tầm quan trọng của việc tăng cường hợp tác về các vấn đề trên biển, tạo điều kiện cho ngư dân hai nước đánh bắt cá hợp pháp, an toàn và bền vững.
Hai nhà lãnh đạo nhất trí tăng cường hợp tác trong khuôn khổ ASEAN; khẳng định tầm quan trọng của duy trì hòa bình và ổn định ở khu vực, tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông, giải quyết hòa bình các tranh chấp, trên cơ sở luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước về luật biển Liên hợp quốc 1982 (UNCLOS). Hai bên tái khẳng định ủng hộ thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC) và sớm hoàn tất Bộ quy tắc ứng xử ở biển Đông (COC) hiệu quả, thực chất và ràng buộc pháp lý.