Các vấn đề được đặt ra cho Bộ trưởng Bộ LĐTB-XH Phạm Thị Hải Chuyền (ảnh) trong phiên chất vấn trước Quốc hội ngày 19-11 có phạm vi khá rộng, từ chế độ tiền lương; bảo hiểm xã hội; chất lượng, hiệu quả của công tác dạy nghề - nhất là dạy nghề cho lao động nông thôn; công tác quản lý lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam…
Tăng lương như cơn gió chưa đủ mát!
Là người đầu tiên đặt câu hỏi, ĐB Nguyễn Ngọc Bảo (Vĩnh Phúc) quan tâm đến chính sách tiền lương trong doanh nghiệp nhà nước (DNNN) và trong DNNN cổ phần hóa, giải pháp nâng cao năng suất lao động. Cũng ở nhóm vấn đề về lương, ĐB Phạm Tất Thắng (Vĩnh Long) nhận xét: “Quyết định tăng lương vừa qua là cố gắng lớn của Chính phủ, nhưng sau 2 lần trì hoãn lộ trình tăng lương, khoản tiền 11.000 tỷ đồng lần này như làn gió, nhưng chưa đủ làm “mát” cuộc sống của người lao động (NLĐ) có thu nhập thấp. Xin bộ trưởng cho biết giải pháp cải thiện tình hình?”. Bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền thừa nhận, hiện vẫn còn thiếu một nội dung hướng dẫn về xây dựng thang bảng lương cho doanh nghiệp (DN); do khi áp dụng chính sách lương mới theo quy định của Bộ luật Lao động thì còn khoản “thu nhập khác” phải xác định rõ để đưa vào tính thu nhập đóng bảo hiểm xã hội (BHXH). “Trong tháng 12, bộ sẽ bổ sung hướng dẫn này” - Bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền cam kết.
Theo Bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền, đúng là tiền lương hiện nay mới đáp ứng 60% mức sống tối thiểu cho NLĐ và lần này có tăng cũng chưa giải quyết được cơ bản. Nhưng điều kiện của nền kinh tế và khả năng của ngân sách chỉ có vậy, chúng ta buộc phải giãn lộ trình. Giải đáp thắc mắc của ĐB Trần Đình Long (Đắk Nông) về việc tiền lương tối thiểu ở khu vực miền núi là thấp nhất có khuyến khích DN đến đầu tư phát triển ở khu vực này không, Bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền lập luận: “Tiền lương tối thiểu được quy định trên cơ sở đảm bảo cuộc sống tối thiểu, có tính đến yếu tố thu hút đầu tư, nếu quy định lương tối thiểu ở miền núi cao quá thì DN cũng không đến!”.
Giải quyết sớm nợ BHXH
Nêu vấn đề nợ BHXH tồn đọng lớn và có số liệu không thống nhất trong các báo cáo, ĐB Ngô Văn Minh (Quảng Nam) thắc mắc: Vì sao việc thanh tra BHXH lại được chuyển giao sang cơ quan BHXH? “Xin bộ trưởng hãy nói rất cụ thể nguyên nhân và giải pháp xử lý nợ BHXH, đừng nói theo công thức “khẩn trương, tiếp tục, đẩy mạnh” - ông Ngô Văn Minh chất vấn. Bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền cho biết: “Nợ BHXH theo số liệu của bộ là 7.000 tỷ đồng; con số 12.000 tỷ đồng là bao gồm cả nợ BHXH, bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp. Để xảy ra nợ đọng có nhiều nguyên nhân, như chủ sử dụng lao động không nghiêm chỉnh thực thi pháp luật, cũng có DN gặp khó khăn thật sự trong hoạt động sản xuất kinh doanh; nhưng một nguyên nhân quan trọng là mức xử phạt còn nhẹ quá, DN thà vay nợ còn hơn đi vay ngân hàng”.
Một nguyên nhân nữa dẫn tới tình trạng nợ đọng BHXH, đó là tổ chức công đoàn ở các địa phương thường không phản ánh kịp thời. Bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền đề nghị tới đây ở các địa phương, DN đã có tổ chức công đoàn phải kiên quyết bảo vệ quyền lợi của NLĐ. Khi biết DN chây ì đóng BHXH cho NLĐ, công đoàn phải phản ánh kịp thời tới cơ quan chức năng để vấn đề được xử lý sớm hơn.
Có cùng mối quan tâm đến vấn đề này, ĐB Đặng Ngọc Tùng (Đồng Nai) chỉ rõ, khi lĩnh lương NLĐ đã đóng xong BHXH mà chủ DN không nộp BHXH đó cho cơ quan BHXH thì đó là trách nhiệm của chủ DN. Trong khi đó, NLĐ không được hưởng chế độ vì lý do mà cơ quan BHXH đưa ra là DN chưa đóng BHXH. “Tại sao NLĐ lại bị bắt làm “con tin” như vậy? Trong dự thảo Luật BHXH (sửa đổi) lần này, có khắc phục được tình trạng này hay không?” - ĐB Đặng Ngọc Tùng chất vấn.
Thừa nhận trách nhiệm của ngành mình trong công tác kiểm tra, giám sát, phát hiện và xử lý tình trạng “trốn” đóng BHXH, song Bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền cho biết thêm, do toàn ngành chỉ có trên 400 cán bộ, nhân viên làm công tác thanh tra, lại phải thanh tra ở rất nhiều lĩnh vực nên số cuộc cần kiểm tra trong lĩnh vực này còn rất ít. Đây chính là lý do bộ đồng ý với đề xuất giao cơ quan BHXH thanh tra về thu bảo hiểm. Việc thanh tra Nhà nước về lĩnh vực bảo hiểm và thực hiện chính sách bảo hiểm, theo dự thảo Luật BHXH (sửa đổi) vẫn do Bộ LĐTB-XH đảm nhiệm. Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng sau đó đã yêu cầu Bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền nghiên cứu, tiếp thu một số góp ý hợp lý của ĐB Đặng Ngọc Tùng.
ANH THƯ
|
*****
|
