Kết luận số 210 nêu rõ, sau 8 năm thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW (ngày 25-10-2017, của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII - Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả), với tầm nhìn chiến lược, định hướng lâu dài về mô hình tổng thể của hệ thống chính trị, với quyết tâm chính trị, nỗ lực cao nhất và phương pháp tổ chức triển khai thực hiện quyết liệt, nhất quán, khẩn trương, công khai, dân chủ, kiên định mục tiêu, yêu cầu đề ra; bảo đảm đúng các nguyên tắc, Điều lệ Đảng, quy định của Hiến pháp, pháp luật, Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã lãnh đạo, chỉ đạo các cấp, các ngành, cơ quan, đơn vị, địa phương phát huy tinh thần năng động, sáng tạo, thực hiện có hiệu quả, hoàn thành vượt mức trước 5 năm các mục tiêu do Nghị quyết số 18-NQ/TW đề ra đến năm 2030, tạo bước ngoặt quan trọng về triển khai, tổ chức thực hiện Nghị quyết của Đảng trong tình hình mới.
Trong đó, một số kết quả nổi bật gồm:
1. Hệ thống tổ chức, các cơ quan Đảng, Nhà nước, MTTQ, các tổ chức chính trị - xã hội từ Trung ương đến địa phương được tổ chức lại đồng bộ, tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả; giảm cơ quan, đơn vị trực thuộc Trung ương, cấp tỉnh, đầu mối bên trong và biên chế với quy mô lớn, góp phần tiết kiệm chi thường xuyên rất lớn, tăng chi đầu tư phát triển và an sinh xã hội.
2. Thực hiện tổ chức bộ máy theo mô hình mới đồng thời với việc sáp nhập các đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã; tổ chức lại hệ thống quân đội, công an (ở địa phương), thanh tra, tòa án, viện kiểm sát; các cơ quan, đơn vị quản lý theo ngành dọc; sắp xếp các tổ chức đảng ở địa phương đồng bộ với các cơ quan, đơn vị, tổ chức của hệ thống chính trị; sắp xếp các tổ chức chính trị - xã hội, các hội quần chúng do Đảng và Nhà nước giao nhiệm vụ trực thuộc MTTQ các cấp.
3. Ban hành đồng bộ các chủ trương, chính sách, quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước, quy định của MTTQ, các đoàn thể về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của các cơ quan, tổ chức và chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động bị tác động trong thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế, tạo cơ sở chính trị, pháp lý vững chắc cho việc triển khai thực hiện đầy đủ, kịp thời, đáp ứng yêu cầu của tình hình thực tiễn.
Việc sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy đã được triển khai tổng thể, triệt để và đồng bộ trong cả nước với quy mô lớn. Qua đó, giảm 34,9% đầu mối trực thuộc Trung ương, 100% đảng đoàn, ban cán sự đảng; giảm 46% đơn vị hành chính cấp tỉnh, 66,9% đơn vị hành chính cấp xã; lần đầu tiên kể từ năm 1945, chúng ta giảm một cấp hành chính (không tổ chức cấp huyện), thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp.
Những kết quả đạt được trong thời gian qua đã khẳng định sự đột phá, đổi mới tư duy cả trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện, thực sự là cuộc cách mạng, “sắp xếp lại giang sơn”; tổ chức lại, mở rộng không gian phát triển của đất nước, kiến tạo mô hình phát triển mới mang tính chiến lược, dài hạn; thúc đẩy quản trị quốc gia, quản trị địa phương, chuyển từ mô hình quản lý sang phục vụ, kiến tạo phát triển, đưa nước ta bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình phát triển giàu mạnh, thịnh vượng; thể hiện quyết tâm thực hiện cải cách về tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị một cách căn bản, mạnh mẽ của Đảng, Nhà nước và nhân dân.
Kết quả cuộc cách mạng tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị cho thấy đây là một chủ trương rất đúng, rất trúng, có ý nghĩa lịch sử, được cán bộ, đảng viên và nhân dân đồng tình ủng hộ, dư luận quốc tế đánh giá cao; uy tín, vị thế của Đảng, của đất nước ngày càng được nâng cao trên trường quốc tế; độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, lợi ích quốc gia, dân tộc tiếp tục được giữ vững, tạo môi trường hòa bình, ổn định phát triển đất nước, đóng góp tích cực, có trách nhiệm vào hòa bình, phát triển của khu vực và thế giới.
Tuy nhiên, việc thực hiện đồng thời sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy, sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã trên quy mô lớn, không tổ chức cấp huyện và thay đổi phương thức làm việc, đẩy mạnh chuyển đổi số trong hoạt động của các cơ quan, đơn vị trong thời gian đầu còn gặp một số khó khăn, vướng mắc liên quan đến năng lực, trình độ của cán bộ cấp cơ sở, điều kiện hạ tầng trang thiết bị, trụ sở... phần nào đã ảnh hưởng đến việc giải quyết thủ tục hành chính cho người dân, doanh nghiệp tại một số nơi.
Theo Kết luận 210, trên cơ sở kế thừa kết quả đạt được sau 8 năm thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW, nguyên nhân và bài học kinh nghiệm, để tiếp tục đẩy mạnh cuộc cách mạng tinh gọn tổ chức bộ máy, xây dựng, hoàn thiện, nâng cao hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ của đất nước trong kỷ nguyên phát triển mới, Ban Chấp hành Trung ương Đảng chỉ đạo các cấp ủy, cơ quan, đơn vị, tổ chức, nhất là người đứng đầu thực hiện tốt một số nhiệm vụ, giải pháp sau:
1. Tăng cường và giữ vững đoàn kết nội bộ, tiếp tục đẩy mạnh công tác giáo dục chính trị, tư tưởng cho đội ngũ cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo cấp tỉnh, cấp xã sau khi hợp nhất. Tích cực tuyên truyền tấm gương cán bộ, đảng viên tiêu biểu trong việc thực hiện công tác sắp xếp tổ chức bộ máy.
Tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền sâu rộng về kết quả cuộc cách mạng tinh gọn tổ chức bộ máy, hoạt động của các cấp ủy, cơ quan, đơn vị, tổ chức trong hệ thống chính trị, về mô hình chính quyền địa phương 2 cấp trong thực thi nhiệm vụ, phục vụ nhân dân, định hướng, kiến tạo phát triển địa phương, đất nước hướng vào 2 mục tiêu 100 năm (100 năm thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam, 1930-2030 và 100 năm thành lập nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, 1945-2045), lan tỏa các gương người tốt, việc tốt trong thực hiện các chủ trương, quyết sách lớn của Đảng, Nhà nước, tạo không khí vui tươi, phấn khởi, tự hào, tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, khát vọng phát triển của đất nước trong giai đoạn mới; đồng thời, góp phần củng cố niềm tin, sự đồng thuận của các tầng lớp nhân dân, tăng cường đấu tranh, phản bác các thông tin sai trái, thù địch, luận điệu xuyên tạc, chống phá về công tác sắp xếp tổ chức bộ máy, sáp nhập đơn vị hành chính, xây dựng mô hình hành chính 3 cấp.
2. Tập trung cao nhất các nguồn lực để tiếp tục hoàn thiện đồng bộ thể chế liên quan đến chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, tổ chức bộ máy của các cơ quan, đơn vị, tổ chức trong hệ thống chính trị để phát triển nhanh và bền vững đất nước; việc phân định thẩm quyền, trách nhiệm của Quốc hội, Chính phủ, cơ quan hành pháp, cơ quan tư pháp, thẩm quyền liên thông giữa 3 cấp (Trung ương, cấp tỉnh, cấp xã) cho từng lĩnh vực, xóa chồng lấn, bỏ trống nhiệm vụ, bảo đảm đồng bộ, thống nhất, rõ ràng theo các kết luận của Trung ương, phù hợp với các dự thảo văn kiện trình Đại hội XIV của Đảng, Hiến pháp năm 2013 (sửa đổi, bổ sung năm 2025).
Đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính bảo đảm hiệu quả, phù hợp với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp; đề xuất phương án xử lý phù hợp, khắc phục ngay những vướng mắc, bất cập; trong năm 2025, các bộ, ngành, cơ quan Trung ương tập trung hoàn thành việc ban hành đầy đủ các quy định, hướng dẫn về quy trình công tác, hồ sơ, thủ tục hành chính… đã phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền cho cấp tỉnh, cấp xã; bảo đảm tinh gọn về quy trình, cắt giảm mọi thủ tục không cần thiết, đơn giản hóa tối đa thủ tục hành chính, chuẩn hóa, số hóa hồ sơ, dễ làm, dễ kiểm tra, dễ giám sát, phù hợp với trình độ, năng lực cán bộ, yêu cầu thực tiễn khi vận hành tổ chức bộ máy mới.
Tiếp tục tăng cường, hướng dẫn, hỗ trợ các địa phương thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ được phân cấp, phân quyền, nhất là việc nâng cao năng lực tổ chức thực hiện. Kiểm tra, đánh giá các nhiệm vụ của bộ, ngành, của địa phương đang triển khai ở cấp xã, phường để có hướng dẫn, chỉ đạo, điều chỉnh kịp thời.
3. Tập trung xây dựng các cơ quan lãnh đạo của Đảng ở Trung ương thực sự là hạt nhân trí tuệ, là "bộ tổng tham mưu", đội tiên phong lãnh đạo cơ quan nhà nước; xây dựng các cơ quan tham mưu của cấp ủy, của chính quyền địa phương thực sự tinh gọn, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả, bảo đảm các cơ quan, tổ chức trong hệ thống chính trị hoạt động thông suốt, phục vụ tốt người dân và xã hội, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong giai đoạn phát triển mới. Hoàn thiện chức năng tham mưu, tổ chức thực hiện công tác dân vận, tập hợp vận động quần chúng; mô hình quản lý các cơ quan truyền thông, báo chí quốc gia, phù hợp với yêu cầu trong tình hình mới.
Tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, thực hiện sắp xếp các đơn vị sự nghiệp công lập, 2 viện hàn lâm khoa học xã hội và khoa học công nghệ, trường học, cơ sở giáo dục, cơ sở y tế, doanh nghiệp nhà nước theo đúng định hướng của Trung ương, phù hợp với từng ngành, lĩnh vực, địa bàn; trong đó, đặc biệt quan tâm các lĩnh vực giáo dục, y tế ở địa bàn khó khăn, miền núi, vùng sâu, vùng xa; ban hành chính sách thúc đẩy mạnh mẽ tự chủ tài chính của các đơn vị sự nghiệp công lập; tiếp tục rà soát, sắp xếp tinh gọn các tổ chức bên trong các cơ quan, đơn vị, tổ chức trong hệ thống chính trị bảo đảm hoạt động hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả.
Khẩn trương hoàn thành sắp xếp lại đầu mối bên trong cơ quan MTTQ, các tổ chức chính trị - xã hội, các hội quần chúng các cấp do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ, sắp xếp các cơ quan báo, tạp chí, đơn vị sự nghiệp thuộc các tổ chức chính trị - xã hội (cấp Trung ương, cấp tỉnh) theo các kết luận của Trung ương, bảo đảm đồng bộ, thông suốt, tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, gần dân, sát dân, bám cơ sở và lập tổ chức đảng tương ứng, phù hợp của từng tổ chức chính trị - xã hội.
Thực hiện tốt chủ trương khuyến khích, bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung. Quan tâm phát hiện, đào tạo, bồi dưỡng và trọng dụng nhân tài, coi trọng xây dựng đội ngũ cán bộ khoa học, kỹ thuật, cán bộ nữ, cán bộ trẻ, cán bộ dân tộc thiểu số, cán bộ quản lý doanh nghiệp nhà nước; tăng cường cán bộ cho các địa bàn khó khăn, lĩnh vực trọng yếu.
Tiếp tục thực hiện quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả việc bố trí chức danh bí thư cấp ủy, chủ tịch UBND, chủ nhiệm ủy ban kiểm tra, chánh thanh tra... không phải là người địa phương; nghiên cứu thực hiện việc bố trí chức danh người đứng đầu các ngành, lĩnh vực: kiểm sát, tòa án, thuế cấp tỉnh không phải là người địa phương. Tăng cường kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ một cách thực chất và hiệu quả; kiên quyết khắc phục những yếu kém, bất cập, sơ hở trong công tác cán bộ.
Đấu tranh quyết liệt, hiệu quả với các hành vi chạy chức, chạy quyền; coi trọng giáo dục chính trị, tư tưởng, đạo đức, nâng cao ý thức trách nhiệm, lòng tự trọng và danh dự của cán bộ. Kịp thời thay thế những cán bộ yếu kém về năng lực, thiếu trách nhiệm, uy tín thấp, sai phạm và cán bộ ở những cơ quan, đơn vị, địa phương có kết quả thực hiện nhiệm vụ yếu kém mà không chờ hết nhiệm kỳ, hết thời hạn bổ nhiệm.
4. Chuyển mạnh từ cơ chế tiền kiểm sang hậu kiểm trong hoạt động quản lý nhà nước; tổ chức kiểm toán nội bộ ở cấp tỉnh, cấp xã; các cấp ủy, ủy ban kiểm tra các cấp, ban, bộ, ngành, địa phương thường xuyên kiểm tra, giám sát chặt chẽ việc thực hiện các quy định mới về phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền và vận hành chính quyền địa phương 2 cấp, kịp thời phát hiện, giải quyết những khó khăn, vướng mắc, những vấn đề mới phát sinh trong thực tiễn; đề xuất hoặc theo thẩm quyền sửa đổi, bổ sung, ban hành văn bản quy phạm pháp luật có liên quan; có hình thức động viên, biểu dương, khen thưởng kịp thời những tập thể, cá nhân gương mẫu, thực hiện đạt kết quả tốt; chấn chỉnh, uốn nắn, xử lý nghiêm minh những tổ chức, cá nhân, nhất là người đứng đầu không thực hiện hoặc né tránh, thiếu quyết tâm, thực hiện không đúng quy định, không đạt mục tiêu, yêu cầu của cấp có thẩm quyền đề ra.
